"Kosovalılar gereken dersi çıkardı"

Kosova özerk yönetimi lideri İbrahim Rugova’ya geçtiğimiz günlerde düzenlenen suikast girişimi, Kosova’yı yeniden uluslararası kamuoyunun gündemine taşıdı. Bölgede geçtiğimiz yıl Sırp ve Arnavut toplumu arasında meydana gelen olaylarda çok sayıda kişi hayatını kaybetmiş, evler ve kiliseler tahrip edilmişti. Arnavut çocukların Sırplar tarafından boğulduğu iddiası üzerine gelişen olaylardan her iki tarafın ve uluslararası toplumun ders çıkardığını belirtiliyor.

Kosova’da görev yapan çokuluslu tugayın Alman generali Richard Rosmanit, 17 Mart 2004’de patlak veren olayların tekrarlanmayacağını belirtiyor. Almanya’nın bölgeye 600 ek asker gönderdiğine işaret eden General Rosmanit, bu konuda kararlı olduğunu belirterek “Şiddete hoşgörü göstermeyeceğim. Şiddete karşı ortaya konan tepkilere ve beklentilerime rağmen yine de olayların patlak vermesi durumunda, olayın üzerine sertlikle üzerine gitmekte hiçbir şekilde duraksanmayacaktır” diyor.

“Bedelini ödedik”

17 - 18 Mart 2004’de yaşanan olaylarda toplam 19 kişi hayatını kaybetti; 950 ev ve Sırp-Ortodoks Kilisesi’ne ait 30’dan fazla kilise tahrip edildi. Bir yıl önce yaşananların gerçek Kosova’yı yansıtmadığını belirten Kosova özerk yönetimi Kültür Bakanı Astrit Haracia, bu konuda bedel ödediklerini ve Kosova halkıyla uluslararası toplum temsilcileri bu gerçeğin farkında olduğunu belirtiyor.

Bölgede ayrıca olumlu gelişmeler de var. Sırp ve Arnavut toplumları arasında yaklaşık 1 yıldır kopuk olan görüşmeler yeniden başladı. Kosovalı Bakan Haracia, Başkan İbrahim Rugova’ya yönelik suikast girişimine ve bazı münferit şiddet olaylarına rağmen bir yıl önceki kanlı olayların yeniden yaşanmayacağını kaydediyor “Arnavutlar’ın ikinci kez aynı hatayı yapacaklarını zannetmiyorum. Yanlışlardan gereken ders çıkarıldı. Kosova halkının görevlerini yerine getirdiğine ve bazı kişiler tarafından yanlış yöne sürüklenmeyeceğine eminim” diyor.

Olayların Arnavutlar’a faydası olmadı

Kosova Parlamentosu’nun Sırp milletvekillerinden Oliver İvanoviç de Haracia ile aynı görüşleri paylaşıyor. İvanoviç ise “Uluslararası toplum şiddeti net şekilde kınamakta tereddüt etmediğinden, olayların Arnavut siyasi liderliğine de bir faydası olmadı. Arnavutlar uluslararası kamuoyu tarafından kınanmaya alışık olmadığından, bu kınama onlarda bir anlamda şok etkisi yaptı. Ayrıca uluslararası toplum da gereken dersi aldı. Benzer bir olayın meydana gelmesi durumunda bölgede bulunan uluslararası birlikler daha hızlı müdahalede bulunacaklardır. Ve son olarak Sırbistan da diplomatik inisiyatife daha fazla ağırlık vermesi gerektiğini öğrendi” diye konuşuyor.

Kosova’da işsizlik yüzde 60’ları buluyor. Halen pek çok Sırp milletvekili parlamentoyu boykot ediyor. Gözlemciler, siyasi ve ekonomik alandaki olumsuz manzaraya rağmen bölgenin geniş katılımlı gösterilere sahne olmasını beklemiyor.