1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Kosova emsal teşkil edebilir mi?

Derleyen: Murat Çelikkafa20 Şubat 2008

Kosova'nın bağımsızlığı Almanya tarafından da resmen tanınırken, Rusya, Çin ve İspanya'nın muhalefeti sürüyor. Bu ülkeler, topraklarındaki azınlık gruplarının Kosova örneğinden cesaret almasından endişe ediyor.

https://p.dw.com/p/DAPn
Bazı ülkeler, Kosova'nın tek taraflı bağımsızlık kararı sonrası, kendi topraklarındaki azınlık gruplarının da aynı yolu izlemesinden endişe ediyor
Bazı ülkeler, Kosova'nın tek taraflı bağımsızlık kararı sonrası, kendi topraklarındaki azınlık gruplarının da aynı yolu izlemesinden endişe ediyorFotoğraf: AP

Kosova'nın bağımsızlığınn uluslararası arenada tanınmasına ilişkin süreç devam ediyor. İspanya, Rusya ve Çin'in başını çektiği ülkeler, Kosova'nın bağımıszlığını "devletler hukukuna aykırı" olarak nitelendirirken, ABD, Fransa, İngiltere, Türkiye gibi ülkeler, Balkanlar'ın bu yeni ülkesini hemen tanımakta bir sakınca görmedi.

Almanya da tanıdı

Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, Pazartesi günü yapılan AB Genel İşleri Konseyi toplantısının ardından, ülkesinin de Kosova'yı tanıyacağını açıklamıştı
Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, Pazartesi günü yapılan AB Genel İşleri Konseyi toplantısının ardından, ülkesinin de Kosova'yı tanıyacağını açıklamıştıFotoğraf: picture-alliance/ dpa

Kosova'ın bağımsızlığını tanıyan ülkeler kervanına Almanya da katıldı. Başkent Berlin'de toplanan Bakanlar Kurulu, beklendiği üzere bu yönde bir karar aldı. Federal Alman Anayasası'na göre, kabinenin kararı, Almanya'nın siyasi tutumunu ortaya koyuyor ve Kosova ile diplomatik ilişki kurmaya hazır olduğunun açıklanması anlamına geliyor. Ancak tanıma karararının resmiyet kazanması için Federal Cumhurbaşkanı Horst Köhler'in, Kosova Devlet Başkanı Fatmir Seydiu'ya resmi bir mektupla, Almanya'nın bu yöndeki kararını bildirmesi gerekiyor. Federal Alman Meclisi'nin de bugün Kosova özel gündemiyle biraraya gelmesi bekleniyor.

Filistin'in "Kosova" planı!

Diğer yandan Kosova'nın bağımsızlık ilânının geniş kabul görmesi, dünyanın çeşitli bölgelerinde bağımsızlık hayali kuran halk grupları için de bir umut ışığı oldu. Örneğin Filistin'de şimdi "Kosova usulü bir bağımsızlık modeli" gündeme geldi. Bu plana göre, İsrail ile barış görüşmelerinin yine sonuçsuz kalması durumunda, Filistin yönetimi tek taraflı olarak bağımsızlık ilan edecek ve uluslararası toplumdan kendisni tanımasını isteycek.

Rusya'nın Kafkaslar endişesi

Moskova yönetimi, Kafkaslar'daki özerk cumhuriyetlerin Kosova örneğinden cesaret almalarını istemiyor
Moskova yönetimi, Kafkaslar'daki özerk cumhuriyetlerin Kosova örneğinden cesaret almalarını istemiyorFotoğraf: AP

Kosova'nın bağımsızlığına en fazla tepki gösteren ülkelerin başında Rusya geliyor. Bağımsızlık dalgasının Rusya Federasyonu çatısı altındaki özerk cumhuriyetler başta olmak üzere tüm Kafkaslar'a sıçramasından korkan Rusya, bu nedenle BM Güvenlik Konseyi'nde Kosova'nın tanınmasına karşı veto kozunu oynuyor. Nitekim Osetya, Çeçenistan ve Abhazya gibi bölgeler daha şimdiden Kosova'nın tek taraflı bağımsızlık ilanından cesaret almış durumda.

Abhazya Batı'dan şikayetçi

Uluslararası toplum tarafından "Gürcistan'ın bir parçası olarak" tanınan Abhazya Özerk Cumhuriyeti lideri Sergey Bagabş, Kosova'nın bağımsızlığınının, uluslararası kamuoyu tarafından tanınmasının Abhaz halkının kafasında bazı soru işaretleri oluşmasına neden olduğunu belirtiyor. Bagabş, "Abhazya, 1200 yıldan beri bir devlet olarak zaten varlığını sürdürüyor. Ancak buradaki insanlara, Kosova'nın neden bağımsız olduğunu, buna karşın Abhazya'nın neden olamadığını anlatmak çok zor. Bunun tek nedeni olarak eğer bir zamanlar Stalin'in bize karşı Gürcistan kozunu kullanması görülüyorsa, o zaman Batı'yı ancak tebrik edebilirim! Başka ne ne diyebilirim ki!" diyerek, Batılı ülkeleri kinayeli bir şekilde eleştiriyor.

"Gürcistan, Türkiye ile mi savaşacak?"

Karadeniz kıyısındaki Abhaza Özerk Cumhuriyeti, uluslararası arenada Gürcistan'ın bir parçası olarak görülüyor
Karadeniz kıyısındaki Abhaza Özerk Cumhuriyeti, uluslararası arenada Gürcistan'ın bir parçası olarak görülüyor

Abhazya'nın olası bir bağımsızlık ilanında Batı'nın çifte standartının devreye gireceğini öne süren Sergey Bagabş, Gürcistan'nın ABD tarafından desteklendiğini hatırlatıyor ve ekliyor: "Eğer Gürcistan'ın savunma bütçesi, Batı'nın da yardımıyla son yıllarda 400 milyon Dolar'a yükseldiyse, o zaman 'Gürcistan, kiminle savaşacak?' diye kendi kendime soruyorum. Türkiye ile mi savaşacak yoksa Rusya ile mi? Hayır, Abhazya ile savaşacak ve bu, tüm Kafkasları derinden etkileyecek."

Çin'in Tayvan ve Tibet korkusu

Kosova'nın bağımsızlığına karşı çıkan bir başka ülke de Çin Halk Cumhuriyeti. Pekin yönetiminin en büyük endişesi Tayvan'la ilgili. Bağımsızlığı uluslararası arenada tanınmadığı için Olimpiyatlar başta olmak üzere çeşitli büyük organizyonlara "Çin Taypey'i" adıyla katılan Tayvan, Kosova'nın bağımsızlık ilanını memnuniyetle karşıladığını açıkladı. Çin yönetimi ayrıca Tibet için de Kosova'nın emsal teşkil etmesinden endişe ediyor.

Yunanistan, İspanya ve diğerleri...

Yunanistan ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin en büyük endişesi, Kuzey Kıbrıs'ın "Kosova formülüne" başvurması
Yunanistan ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin en büyük endişesi, Kuzey Kıbrıs'ın "Kosova formülüne" başvurması

Kosova konusunda kaygıları olan bir başka ülke de Yunanistan. Bir yanda Kuzey Kıbrıs, diğer yanda kendi topraklarında yaşayan Makedon ve Arnavut azınlık, Atina yönetiminin Kosova'ya karşı çıkmasınının en büyük nedeni. AB üyesi Kıbrıs Cumhuriyeti de Ada'nın kuzeyi için durumun emsal teşkil etmesinden çekindiği için Kosova'nın bağımsızlığını tanımayacağını açıkladı. İspanya'da Basklar ve Romanya'da da başta Macarlar olmak üzer diğer azınlık gruplarının varlığı, bu ülkelerin Kosova'nın bağımsızlık ilanına karşı tutumlarının en önemli nedeni olarak gösteriliyor.