1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Kay ABD Kongresi'ni karıştırdı

Christoph Bergstrasser29 Ocak 2004

Görevinden ayrılan Irak kitle imha silahları denetim ekibinin eski şefi David Kay, Amerikan Kongresi'nde üyelere bilgi verdi. Kay'in açıklamaları, Demokratlar ile Cumhuriyetçiler'in arasında gergin anların yaşanmasına neden oldu...

https://p.dw.com/p/AbQ0
Kay'e göre Irak daha 90'lı yıllarda kitle imha silahlarını tasfiye etti
Kay'e göre Irak daha 90'lı yıllarda kitle imha silahlarını tasfiye ettiFotoğraf: AP

Amerikan Kongresi'ne dün hakim olan atmosfer bıçakla kesilecek denli yoğundu. Çünkü Cuma günü görevinden istifa eden Irak’taki Amerikan silah denetçilerinin şefi David Kay’in gazetelerde yayınlanan demeçleri günlerdir konuşulan yegane konuydu.

Mart ayında başlayan savaş öncesinde Irak’ın elinde kitle imha silahı bulunmadığına ilişkin iddialarını tekrarlayan Amerikalı uzman, Bağdat yönetiminin 90'lı yılların başından beri zaten bu alanda başka bir projeyi hayata geçirmediğinden de emin konuşuyordu. Kaldı ki, Bush yönetiminin işine gelmese de tüm bu bilgiler, David Kay’in 2003 yılı sonundaki ara raporunda da yer almaktaydı.

Gizli servis yanıltıcı bilgilerden hareket etti

Bu arada Kay dün Kongre üyelerine açıklamaları sırasında bir adım öteye giderek, Saddam’ın tüm yasak silah programlarını 90'lı yıllarda bizzat imha ettiğini belirtiyor, Amerikan gizli servisinin bu konuda yanlış ve yanıltıcı bilgilerden hareket ettiğine işaretle, CİA tarafından yürütülen çalışmaların bir kez daha mercek altına alınmasının yararlı olacağını söylüyordu.

Tahlil zamanı

“Artık bu yanıltıcı noktaya nasıl gelebildiğimizi saptamak için kapsamlı bir tahlil yapmanın zamanıdır. Böylece gelecekte gizli servislerden daha sağlıklı bilgiler edinebilmemiz için ne gibi önlemler almamız gerektiği de ortaya çıkacaktır. Çünkü bu kez işin başından beri yanlış parametrelerden yola çıktığımız artık açıkça ortadadır.”

Raporlar hasır altı

Kay, Kongre’deki soğukkanlı ve nesnel tavrıyla Cumhuriyetçilerin olduğu gibi Demokratların konuyu politize etme gayretlerini de boşa çıkartıyordu. Demokrat üyeler, savaş öncesinde Pentagon’un farklı kaynaklardan gizli istihbarat edinmesine ve bunların bazılarında Irak’ın şu anda acil bir tehlike arz etmediği bilgisinin yer almasına karşın Bush yönetiminin bu raporları ya hasır altı ya da meşrebine göre tahrif ettiği görüşündeler.

Cheney için komisyon

Bu arada dile getirilen eleştirilerden en fazla nasibini alan; daha geçen haftaya kadar Irak’ın elinde biyolojik ve kimyasal silah programları olduğuna ilişkin yeni iddialar ortaya atan başkan yardımcısı Dick Cheney oldu. Senatör Carl Levin, bunun üzerine Cheney’in dinlenmek üzere derhal Kongre’ye davet edilmesini ve bu konuları araştırmak üzere bağımsız bir araştırma komisyonu oluşturulmasını talep ediyordu.

CİA'nın başarısızlığı

“Hükümetin abartılı açıklamaları bitmek bilmiyor. Bu nedenle halkın kafası iyice karışmadan derhal kapsamlı bir araştırmanın başlatılması gerekir. Burada araştırılması gereken sadece CİA’nin başarısızlığının nedeni değil, hükümetin izlediği yanıltıcı tavrın hangi nedenlere dayandığıdır. Çünkü hükümetin CİA ‘den edindiği bazı enformasyonları tümüyle abartarak yorumladığı açıkça ortadadır.”

Seçim yılında böyle bir tartışmanın patlak vermesi Beyaz Saray’ın tabii ki pek işine gelmiyor. Başkan Bush’un son zamanlarda sözlerini formüle ederken son derece dikkatli davrandığı gözden kaçmıyor. Kısa zaman öncesine kadar Irak’taki silahların eninde sonunda bulunacağını anlatan Amerikan Başkanı bu tür söylemlerden artık giderek kaçınıyor.

Görüşlerim değişmedi

“Saddam Hüseyin, ABD için olduğu kadar tüm dünya için ciddi ve giderek tehdit boyutu büyüyen bir tehlikeydi. Bunu savaş öncesinde bana ulaşan bilgilerin ışığında söylüyorum fakat bugün bildiklerimden sonra da görüşlerimi değiştirmiş değilim.”

Cheney sabır istedi

Bu durumda Amerikan yönetiminde hala eski çizgisini sürdüren tek kişi başkan yardımcısı Dick Cheney. Cheney biraz daha sabır isteyerek, Irak’ın silah programlarına ilişkin araştırmaların henüz sonuçlanmadığı sözleriyle avunuyor. Oysa bu konuda bir başarıya kendinden başka kimsenin inanmadığı da bir gerçek. Başkan Bush’un da hala Irak’taki silah denetçilerinin henüz çalışmalarını bitirmediğini sık sık vurgulamasına karşın, seçim yaklaştıkça bu tür söylemlerden vaz geçeceğine inananlar da az değil...