1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Kafkaslar’da çözümü zor kriz

Philipp Bilsky / Deutsche Welle1 Mayıs 2008

Uzun zamandır gergin olan Rusya Federasyonu ile Gürcistan arasındaki ilişkiler iki hafta kadar önce somut bir krize dönüştü. Uzmanlar taraflar arasındaki anlaşmazlığın müzakerelerle giderilmesine ihtimal vermiyor.

https://p.dw.com/p/Droy
Moskova, Gürcistan’ın, Abhazya'yı istilaya hazırlandığını öne sürerek bölgeye barış gücü gönderdi
Moskova, Gürcistan’ın, Abhazya'yı istilaya hazırlandığını öne sürerek bölgeye barış gücü gönderdiFotoğraf: AP

Rusya ile Gürcistan arasındaki gerginliğin temelinde Gürcistan’ın ayrılıkçı bölgeleri Abhazya ve Güney Osetya yüzünden çıkan anlaşmazlık yatıyor. 1990’lı yılların ortalarından itibaren fiilen bağımsız olan iki bölge de Gürcistan ile bağları koparıp Moskova’yla daha geniş ilişkiler kurmak istiyor. Berlin’deki Bilim ve Siyaset Vakfı’nın Rusya Araştırma Grubu Başkanı Hans-Henning Schröder, Tiflis yönetiminin yakınlaşma arayışını önleme imkanlarının kısıtlı olduğunu söylüyor: “Her iki Cumhuriyet de hür oylamayla kendine başkan seçti. Abhazya ve Güney Osetya’nın başkanları Moskova ile diyalog arıyor ve Rusya’da kendilerine muhatap bulabiliyorlar.”


Rusya’nın amacı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin keşif uçağının düşürüldüğü günlerde Gürcistan’a bağlı her iki bölge ile de ilişkileri geliştireceklerini söylemişti. Rusya uzmanı Schröder Rusya’nın tek amacının Güney Osetya ve Abhazya’yı Rusya’ya dahil etmek olduğunu ancak Moskova yönetiminin şimdiye kadar devletler hukukunun dışına çıkmadığını söylüyor: “Rusya yönetimi, her iki Cumhuriyet’in devletler hukukuna göre resmen tanınması ve Rusya Federasyonu tarafından ilhak edilmesi anlamına gelebilecek adımlardan özenle kaçındı. Rusya hukuki bakımdan kusursuz bir çizgide kaldı.”

Sergey Bagapş, 2005'te Abhazya devlet başkanı seçildi
Sergey Bagapş, 2005'te Abhazya devlet başkanı seçildiFotoğraf: AP

“Müzakerelerin şansı yok”

Gürcistan Moskova yönetiminin ayrılıkçı Cumhuriyetler ile ilgili tutumunu sert bir şekilde eleştiriyor. Aynı zamanda Tiflis yönetimi Rusya’yı açıkça askeri saldırganlık yapmakla suçlamaktan da çekinmiyor. Gürcistan hava sahasında seyreden mürettebatsız keşif uçağının Rusya tarafından düşürüldüğü iddiasına Moskova’nın yalanlaması gecikmemişti. Her iki ülke temsilcilerinin New York’ta yaptıkları buluşmada da görüş ayrılıklarını gidermek mümkün olmamıştı. Berlin Bilim ve siyaset Vakfı Rusya Araştırma Grubu Başkanı Hans-Henning Schröder, Abhazya ve Güney Osetya yüzünden süren gerginliği bundan sonra da görüşmelerle gidermenin mümkün olmayacağı görüşünde: “Bunun başarılabilmesi için üç tarafın da geniş tavizler vermesi gerekir. Ancak çözüme götürme şansı yüksek müzakere sürecine şimdilik başlama şansı tanımıyorum.”

Güney Osetya'da 2006 yılında bağımsızlık için referanduma gidildi
Güney Osetya'da 2006 yılında bağımsızlık için referanduma gidildiFotoğraf: AP


Batılı ülkeler Moskova’yı uyarıyor

Tiflis ile Moskova yönetimleri arasındaki krizin büyümesinden endişe eden Almanya, Fransa, İngiltere ve ABD Abhazya ve Güney Osetya’yı resmen tanımaktan sakınması için Rusya’yı bir kez daha uyardılar. Moskova yönetiminin ayrılıkçı bölgelerin resmi makamlarıyla temasa geçileceği şeklindeki açıklamasından tedirgin olan batılı ülkeler Rusya’dan, devletler hukukuna göre resmen tanınmayan Güney Osetya ve Abhazya ile diplomatik ilişki kurma kararını geri almasını ya da uygulamaya koymamasını talep ettiler.