G8 ve G5 anlaştı

Dünyanın önde gelen yedi sanayi ülkesi ve Rusya'nın oluşturduğu Sekizler Grubu'nun liderleri, İtalya'nın L'Aquila kentinde yaptıkları yıllık zirvenin ikinci gününde, kalkınmanın eşiğinde olan en önemli beş ülkenin liderleri ile biraraya geldi. Zirvenin ilk gününde olduğu gibi, dün de küresel ısınma ile mücadele gündemin bir numaralı maddesiydi. 13 ülkenin devlet ve hükümet başkanları ilk kez, farklı konularda ortak bir açıklama yaptılar.

G5 olarak da tanınan, kalkınmanın eşiğindeki en önemli beş ülke, Çin, Hindistan, Brezilya, Güney Afrika ve Meksika'nın bir gün önce Sekizler Grubu'nun üzerinde anlaştığı, küresel ısınmayla mücadele hedefleri hakkında nasıl bir tavır takınacağı merakla bekleniyordu. Dünyanın önde gelen yedi sanayi ülkesi ve Rusya, küresel ısınmanın 2050 yılına kadar iki santigrat dereceyi aşmaması yönünde uzlaşma sağlamıştı. Ancak bu hedefe ulaşılabilmesi için, kalkınmanın eşiğinde olan ülkelerin de, hızla artan karbondioksit emisyonlarını dizginlemesi gerekiyor.

Liderler iki derece hedefi için ortak hareket edecek

Dünkü buluşmada G5 ve G8 liderleri, bu hedefe ulaşmak için ortak hareket etme kararı aldı. Endonezya, Güney Kore ve Avustralya'nın da bu hedef için gösterilecek çabalara uyacaklarını açıklamalarıyla umutlar arttı. Süresi 2012 yılında sona eren Kyoto Protokolü'nün yerini alacak yeni iklim antlaşması için Aralık ayında Kopenhag'da düzenlenecek zirvede uzlaşma sağlanması hedefleniyor. Ancak Almanya Başbakanı Angela Merkel, o tarihe kadar yapılacak daha çok iş olduğunu belirtiyor:

"Böylelikle Kopenhag'da, Kyoto sözleşmesini takip edecek bir belgenin hazırlanması için gerekli çerçeve oluşturuldu. Kalkınmanın eşiğinde olan ülkeler, sanayi ülkelerinden orta vadeli hedeflerin konulmasını talep ediyor. Burada ilerleme katettik, ancak Kopenhag'a kadar daha epey yol almamız gerekiyor. Ayrıca kalkınmanın eşiğinde olan ülkeler, ilk kez bugüne kadar izledikleri çizginin dışına çıkmaya hazır olduklarını kağıda döktüler. Bu anlamda daha önce hiçbir belge hazırlanmamıştı, bu, bu yüzden dev bir adım.“





Küresel ısınma ile mücadele hedefleri eleştiriliyor

Ancak L'Aquila'da varılan uzlaşmalara yönelik eleştiriler de var. Küresel ısınmayla mücadele için konulan hedeflerin yetersiz olduğunu bildiren BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon, 2050 yılına kadar karbondioksit emisyonunun yüzde 80 azaltılması hedefini olumlu bulduğunu, ancak buna ulaşmak için orta vadeli ne gibi adımların atılacağının belirsiz kaldığını kaydetti.

Dünya Doğayı Koruma Vakfı'ndan (WWF) Kathrin Gutmann da bu görüşü paylaşıyor:

"İki santigrat derece hedefi üzerinde uzlaşılmasını olumlu buluyorum. Kanımızca bu bir ilerleme. Ancak yine de eksik olan noktalar var. Bu hedefe nasıl ulaşılacağı söylenmiyor. Küresel ısınmanın iki derecenin altında kalması nasıl sağlanacak? Devlet ve hükümet başkanlarından 2020 yılına kadar karbondiyoksit emisyonunun azaltılması için ne gibi adımlar atmayı planladıkları konusunda hiçbir açıklama gelmedi. Ayrıca, kalkınmakta olan ülkelere, emisyonlarını azaltmaları için sağlanmak istenen desteğin miktarı konusunda da elimizde bir bilgi yok. O yüzden, iki derece hedefinin ne kadar ciddi olduğunu bilemiyoruz. Şimdi önümüzdeki aylarda ne gibi gelişmeler olacağına bakmamız lazım. G8 zirvesi sorularımızı yanıtsız bıraktı.“

L'Aquila'da biraraya gelerek küresel ısınma konusunda ortak hareket etme kararı alan G8 ve G5 liderleri, yoksul ülkelerdeki tarımın desteklenmesi, ekonomik krize rağmen Afrika'ya kalkınma yardımının sürdürülmesi ve dünya ticaretinin liberalleştirilmesini hedefleyen Doha müzakerelerinin gelecek yıl tamamlanması konusunda ortak karar aldı.





İran konusunda diplomatik çözüm vurgusu

Sekizler Grubu'nun kendi arasındaki buluşmasında ise İran'ın nükleer programı konusunda diplomatik çözüm vurgusu yapılırken, füze denemelerinde bulunan Kuzey Kore kınandı. Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, İran'ın nükleer faaliyetler konusunda uluslararası camianın isteklerine olumlu yanıt vermemesi durumunda yaptırım uygulamanın kaçınılmaz olabileceği uyarısında bulundu. Liderlerin Tahran'a Eylül ayına kadar süre tanıdığı bildiriliyor. İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ise, L'Aquila'dan gelen bu açıklamaya yanıt olarak, nükleer programdan ödün vermeyeceklerini duyurdu.

Henrik Böhme / Çeviren: Aydın Üstünel

Editör: Beklan Kulaksızoğlu