İsveç’te tele-kulak yasalaşıyor

Terör, örganize suçlar, uyuşturucu kaçakçılığı gibi suçlarla polisin mücadele edebilmesi için hazırlandığı söylenen yasa önerisi gizli dinlemeyi mahkemenin iznine bağlıyor. Tasarı, gelecek hafta parlamentonun onayına sunulacak. Parlamentonun çoğunluğu onaylarsa, tasarı yasalaşarak 1 Temmuz’da yürürlüğe girecek. Sosyal Demokratlar ve liberaller arasındaki uzlaşmayla yeterli çoğunluk sağlandığından tasarının parlamentoda onaylanması bekleniyor.

”Tele-kulak” diye de tanımlanan gizli dinlemeyle ilgili yasa önerisi, altı yıl önce de gündeme gelmiş, ancak yasa önerilerinin temel hukuk ilkelerine uygunluğunu değerlendiren Hukuk Konseyi öneriyi temel hukuk ilkelerine ters bulmuştu. Hükümetin, yeni yasa taslağında gizli dinleme mahkeme iznine bağlanarak konseyin eleştirdiği nokta aşılmış oldu.

Yasa tasarısı ne öngörüyor?

Yasa önerisinde, polisin mahkemeden gizli dinleme izni alabilmesi şu koşullara bağlandı: Evine dinleme cihazı yerleştirilecek ya da postası kontrol edilip elektronik iletişim alanındaki haberleşmeleri denetlenecek kişiyle ilgili kuşkuların ceza yasasına göre, en az dört yıl hapis cezasını gerektiren bir suç kapsamına girmesi gerekiyor. Liberal Halk Partisi’nin öneriye parlamentoda destek için ileri sürdüğü bir koşul da dinlenecek kişilerin daha sonra bilgilendirilmeleri. Bu koşula da yasa önerisinde yer verildi.

Ancak Adalet Bakanı’na göre karısını döven bir erkek, dört yıl ceza gerektiren bir suç işlemiyorsa da, bu konuda ihbar alındığı takdirde bu insanlık dışı davranışın önlenmesi için dinleme yoluna başvurulmasında sakınca olmamalı.

Sol çevrelerden tepki

Sosyal Demokratlar’la, liberallerin polise gizli dinleme olanağı sağlayan yasa tasarısı üzerinde anlaşmaları hükümete destek olan sol parti ve çevrecilerin sert tepkisine yol açtı. Adalet Bakanı’na yönelik eleştirilerde gizli dinlemenin kişilik haklarına tecavüz olduğuna dikkat çekildi.