1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İsrail’den diplomatik atak

Clemens Verenkotte19 Ekim 2007

ABD Başkanı Bush'un İran'ın nükleer programını işaret ederek Dünya Savaşı uyarısında bulunmasının ardından İsrail de harekete geçti. Moskova'yı ziyaret eden Dışişleri Bakanı Livni'nin programında Avrupa ve Çin de var.

https://p.dw.com/p/BsVd
İsrailli bakan Livni, "İran’ın nükleer silah sahibi olmasına göz yumamayız" diyor.
İsrailli bakan Livni, "İran’ın nükleer silah sahibi olmasına göz yumamayız" diyor.Fotoğraf: AP

İsrail Başbakanı Ehud Olmert, dün akşam Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştü. Olmert önümüzdeki hafta Avrupa ülkelerinde de aynı konuda temaslarda bulunacak. İsrail Dışişleri bakanı Zipi Livni ise aynı konuyu görüşmek üzere yarın Çin’e gidecek. İsrail Başbakanı’nın Moskova ziyareti programda yoktu, ancak Rusya Devlet Başkanı’nın İran ziyaretinin Kudüs hükümetini endişelendirdiği anlaşılıyor.

Putin hazır değil

İsrail hükümeti, BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesini, İran’a karşı yaptırımların sertleştirilmesi konusunda ikna edebilmek için atağa geçti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İsrail Başbakanı’nın endişelerini anlasa da, henüz İran’a karşı yaptırımlara hazır değil. Putin bunu Tahran’da söylemişti, dün televizyonda yaptığı konuşmada da Rusya ile İran’ın tarihi dostluğundan söz ederek bir kez daha vurguladı. Rusya Devlet Başkanı, İsrail Başbakanı’nın ani ziyaretini de “İran konusunda endişeliler, bu yüzden de onlara görüşmelerim hakkında bilgilendirdim” sözleri ile değerlendirdi.

İsrail Dışişleri Bakanı Zipi Livni Başbakan’ın Moskova ziyaretini şöyle gerekçelendirdi: “Tüm dünya’nın İran’ın nükleer silah sahibi olmasına göz yumamayacağını anlamasını istiyoruz. Başbakan Olmert, çok önemli bölgesel ve ikili konuları görüşmek üzere Moskova’ya gitti”


Sırada Fransa ve İngiltere ziyaretleri var

İsrail Başbakanı Pazar günü Paris’e giderek Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve Salı günü de İngiltere Başbakanı Gordon Brown ile İran’a yönelik yaptırımların sertleştirilmesi konularını görüşecek.

İsrail Devlet Başkanı Şimon Perez de bu konuda hükümete destek çıktı. Perez, tüm dünyanın İran’ın nükleer programının ardındaki niyeti anlaması gerektiğini söyleyerek, Tahran’a karşı kararlı tepki verilmesini istedi:

“İran, uluslararası forumun bölünmüşlüğünden yararlanıyor. BM bu konuda görüş birliği sağlasa, ne İran’a karşı savaş gerekli olur ne de İran’dan gelen bir tehdit söz konusu olur.”


İran’ın asıl niyeti

Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamada da, “bir çok istihbarat servisinin elinde İran’ın asıl niyetinin nükleer silah geliştirmek olduğuna dair bilgiler var” deniliyor. Perez İran’ın savaş istediğini vurguluyor. Irak savaşı öncesinde Amerikalıların da benzer iddialarda bulunduğu bir yana, İsrail Cumhurbaşkanı’nın açıklamasının aslında iç politikaya yönelik olduğu bildiriliyor. Çünkü İsrail dış istihbarat servisi Mossad’ın eski şefi Efraim Halevi, televizyonda yaptığı açıklamada, İran’dan kaynaklanan tehditin önemli ama İsrail’in varlığını tehdit edecek düzeyde olmadığı yorumunu yapmıştı. Mossad’ın eski şefi, Lübnan’daki İran yanlısı Hizbullah’ın elinde bulunan İsrail’e ulaşabilecek füzelerin tahrip edildiğini hatırlatmıştı. Halevi’ye göre İran’ın Lübnan’da Hizbullah aracılığıyla etkili olma çabalarının başarısız kalması da, bölgesel güç olamadığının göstergesi.