TÜR 1011 Drogen Iran

Tahran'dan ülkenin en büyük mezarlığına doğru yol alırken çok ıssız mahallelerden geçiyorsunuz. Bir dönem motosiklet sürücülerinin pist olarak kullandığı bu mahalleler artık uyuşturucu bağımlıların sığındıkları bir bölgeye dönüşmüş. Madde bağımlısı erkekler için tedavi merkezi bu mahallede bulunuyor.

26 yaşındaki Nazır, 28 yaşındaki Emir, 43 yaşındaki Behram, İran'daki uyuşturucu bağımlılarından sadece birkaçı. Ülkede yaklaşık 2 milyon kişinin madde bağımlısı olduğu tahmin ediliyor. 72 milyon nüfuslu İran'da, bu, oldukça yüksek bir rakam. Nitekim, İran bu oranla en çok uyuşturucu bağımlısının bulunduğu ülkelerden biri olarak değerlendiriliyor.

Tahran'daki merkezde tedavi görenlere Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan rapor okunarak İran’da neden uyuşturucunun bu denli yüksek bir oranda tüketildiğine ilişkin görüşleri sorulmuş. İşte bağımlıların dikkat çeken yanıtlarından biri:

“Temel sorun, bu ülkede benim bir genç olarak boş zamanlarımı doldurabilecek etkinliklerden yoksun olmam. Eskiden insanların dans edebildikleri eğlenebildikleri barlar ve kahveler vardı. Peki ya şimdi? Bir kızla gezdiğimde tutuklanıyorum. Hiçbir şeyimiz yok. Bilardo oynayabildiğimiz kahveler de kapandı. Bir genç bu ülkede ne yapabilir ki! Böyle olunca uyuşturucuya yöneliyorsunuz.”

Bir diğer uyuşturucu bağımlısı ise şunları söylüyor:

“İran çok genç bir nüfusa sahip. Ancak hükümet, gençler için yapması gerekenleri yapmadı. Uyuşturucu kullanımına etkisi olan üç unsur var. Aile, iş olanağı ve toplum.”

Toplumda değerler yerle bir

Ülkedeki uyuşturucu sorununun nedenlerine dikkat çeken İranlı sosyolog Dr. Garehbaghi’ye göre, İran İslam Devrimi ve sekiz yıl süren savaş, toplumsal değerleri yerle bir etti ve toplumsal yapıda çok önemli bir rol oynayan “aile” kültürel değerlerini yitirdi.

İran makamlarının verilerine göre, uyuşturucu bağımlıların yüzde 40’ı eroin, bir diğer yüzde 40’lık oran da "kristal" ve "crack" olarak adlandırılan uyuşturucu türlerini tüketiyor. Konuştuğumuz kişiler İran’da uyuşturucu temin etmenin çok kolay olduğunu aktarıyor:

“Yemin ederim ki her sokağın köşesinde eroin ve crack satın alabilirsiniz. Hatta bakkaldan bile uyuşturucu bulabilirsiniz.”

“İran’da bir gram crack bulmak yiyecek bir şey bulmaktan kolaydır.”

Uyuşturucu sudan ucuz

Eroin ve crack çok ucuz ve bulunması da çok kolay. Afyon ise daha pahalı ve bulunması daha zor. 28 yaşındaki Emir anlatıyor:

“Eskiden bir gram kristali 60 euroya satın alabiliyordum. Şimdiyse sadece 5 euro. Nedeni ok basit. İran’da uyuşturucu üretilen laboratuvarların sayısı hızla artıyor. Günümüzde kristal, antihistamin tabletlerinden üretiliyor ve bunlar çok ucuz. Bir paketi 40 euro ve bunlar 120 gram kristal üretebilirsiniz.”

Reyhane Azizi / Çeviren: Değer Akal

Editör: Hülya Köylü