İran'da muhalefet sokakta
15 Haziran 2009Genç yaşlı demeden binlerce İranlı cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarını protesto etmek için yine Tahran sokaklarındaydı.
İran İçişleri Bakanlığı, sabah yaptığı açıklamada, yürüyüş ve mitinglere izin vermediğini bildirmişti.
Ancak Musevi taraftarları, bu yasağa aldırış etmeden sloganlar eşliğinde gösteriler düzenledi.
Ahmedinejad taraftarları ise göstericilere sopalarla saldırdı. İki grup arasında çatışmalar yaşandı.
Hatemi seçimlerin tekrarını istiyor
Tahran'daki gösterilere seçimleri kaybeden Mir Hüseyin Musevi de katıldı. Musevi yeni bir seçim yapılması halinde buna hazır olduğunu belirtti.
Seçim sonuçlarını şüpheli bulan İran’ın eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi de seçimlerin yenilenmesini istedi.
Mir Hüseyin Musevi ve seçimlere katılan adaylardan Muhsin Rızai, Anayasayı Koruyucular Konseyi’ne resmen itirazda bulundu.
Adayların dilekçelerinin ellerine ulaştığını belirten Anayasayı Koruyucular Konseyi sözcüsü Abbas Ali Kedhüdai, gerekli inceleme ve araştırmadan sonra itirazlara ilişkin bilgi verileceğini söyledi.
Kedhüdai, resmi ve kesin sonuçların 10 gün içinde açıklanabileceğini kaydetti.
Öte yandan, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in Pazar günü, Musevi ile bir araya gelerek, seçim sonuçlarına ilişkin görüştüğü belirtildi.
İran devlet televizyonunun haberine göre, Hamaney, iddiaların incelenmesi için Anayasayı Koruyucular Konseyi'ne talimat verdi.
AB sonuçların soruşturulmasını istedi
Seçim sonuçları AB de endişelendiriyor. AB dışişleri bakanları, seçim sonuçlarına ilişkin usulsüzlük iddialarının ciddiyetle soruşturulmasını istedi.
Lüksemburg'da bir araya gelen bakanlar, Tahran’da muhalif göstericilere uygulanan sert önlemler karşısında ciddi kaygı içerisinde olduklarını bildirdi.
İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband, sonuçlara ilişkin şu açıklamayı yaptı:
"İran’da yaşanan olayların sonuçlarını ciddi bir endişeyle izliyoruz. Açıkça görülüyor ki, oyların sayım sürecinin adil ve özgürce olduğuna ilişkin ciddi şüpheler, İran’daki pek çok insan için büyük bir endişe kaynağı. Durumu dikkatlice izlemeyi sürdürüyoruz. Bence, son birkaç gündür yaşanan olaylar, SMS mesajlarının engellenmesi, televizyon kanallarının kapatılması, yürüyüşlerin iptal edilmesi... Tüm bunlar çok çarpıcı olaylar. Seçim kampanyasının açıklığına da tezatlık teşkil eden şeyler.“
Almanya tepkili
Seçimlerde usulsüzlük olduğuna dair işaretler bulunduğunu belirten Almanya Başkanı Angela Merkel, sonuçlara ilişkin şeffaf bir inceleme yapılması gerektiğini kaydetti.
İran'da seçimlerin ardından göstericilere karşı uygulanan polis şiddetine ve yabancı basın kuruluşlarına getirilen sınırlamalara tepki gösteren Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier ise İran Büyükelçisini bakanlığa davet ederek, beklentilerini aktarmayı planladığını ifade etti.
ABD de İran’daki seçim sonuçlarına temkinli yaklaşıyor. Gelişmeleri yakından izleyen ABD yönetimi, sonuçları şüpheli olarak değerlendirdi.
ABD yönetimi adına ilk açıklamayı yapan Başkan Yardımcısı Joe Biden, "İfade özgürlüğünü engelleyerek gösterileri bastırmalarına ve insanlara davranış biçimlerine bakarsanız, haklı gerekçelere dayanan bazı şüpheli durumlar var gibi görünüyor“ diye konuştu.
Derleyen: Başak Sezen
Editör: Murat Çelikkafa