Irak’ta savaş bitti, belirsizlik artıyor

ABD Başkanlığa aday olduğunda Irak savaşını sona erdirme sözünü veren Obama, Beyaz Saray’daki Oval ofisinden halka şöyle seslendi:

"Bugün Irak'ta muharip görevin sona erdiğini ilan ediyorum. Irak'a özgürlük operasyonu tamamlandı”

“Amerikalılara verdiğim sözü yerine getiriyorum” diyen Obama, “bundan böyle Iraklıların ülkelerinin güvenliğinden sorumlu olduğunun” altını çizdi.

ABD Başkanı Obama’nın bu açıklamasından bir kaç saat sonra, Amerikan güçlerinin muharip görevinin sona ermesi nedeniyle Irak'ta devir teslim töreni gerçekleştirildi.

Irak Özgürlük Operasyonu'nun sona ermesiyle birlikte, Irak ordusuna destek vermeyi öngören “Yeni Şafak” görevi başladı. Ülkede geriye kalan ABD askerlerine bu görevde, komutayı Orgeneral Raymond Odierno'dan devralan Korgeneral Lloyd Austin liderlik yapacak.

Tören için, Başkan Yardımcısı Joe Biden ile Bağdat’a giden Savunma Bakanı Robert Gates, “Amerikan askerlerinin muharip görevi sona erdiğine göre savaş da sona erdi” dedi.

ABD askerlerinin yeni görevi

Gates, terörle mücadele konusunda Iraklılarla çalışmaya devam edeceklerini söylerken, Irak’ta 2011 yılının sonuna kadar görev yapmaya devam edecek Amerikan askerlerinin Irak güvenlik güçlerini eğitmeye ve danışmanlık yapmaya devam edeceğini hatırlattı. Gates, “Artık Irak’ta son aşamaya geldik” dedi.

Savaşın ağır bilançosu

Irak işgali, ülkede kitle imha silahları gerekçe gösterilerek dönemin Başkanı George W. Bush’un emriyle 2003 yılında başlatılmış ancak bu silahlar hiçbir zaman bulunamamıştı. Aradan yedi yılı aşkın süre geçti ve bu süre zarfında 4 bin 400 Amerikalı asker hayatını kaybetti. Ölen Iraklıların kesin sayısı bilinmiyor. Bazı kaynaklar Iraklı kayıpların sayısını on binlerle ifade ederken, bazıları bir milyonu bulduğunu belirtiyor.

Peki değdi mi? ABD Başkanı Obama, savaşın sonuçlarını kendi ülkesi açısından değerlendirirken, devasa ekonomik yüke de dikkat çekti:

“Savaşa, çoğu zaman dışarıdan borçlanarak, bir trilyon dolar harcadık. Bu savaş uğruna kendi halkımız için daha az yatırım yapabildik ve rekor düzeyde borçlanmak durumunda kaldık.”

Tony Blair kararın arkasında

Irak’ı işgal kararında rol oynayan bir diğer isim de ''Bir Yolculuk" (A Journey) adlı anı kitabı piyasaya çıkan dönemin İngiltere Başbakanı Tony Blair. Kitabında Blair savaş kararının arkasında duruyor ve pişmanlık duymadığının altını çiziyor. Ama bununla birlikte hayatını kaybeden siviller ve askerler için son derece üzgün olduğunu ve çok gözyaşı döktüğünü aktarıyor. Blair şöyle konuşuyor:

"Hayatını kaybeden insanlar için üzgün olmamak mümkün mü. Bu insanlık dışı olur. Ancak savaşa girme kararımdan dolayı pişmanlık duyup duymadığım soruluyorsa, ben bunun sorumluluğunu üstlenmek zorundayım. Karardan dolayı pişmanlık duyamam. Eğer bunu söyleyecek olursam zaten gerçek düşüncelerimi söylememiş olurum.”

Gates, Irak'ın geleceğinden umutlu

Amerikalı Savunma Bakanı Gates ise savaşa girme gerekçesinin doğru olmadığının ortaya çıkması nedeniyle bu savaşın her zaman tartışmalı bir konu olacağını söyledi. Gates “savaşa değip değmediğini tarih gösterecektir” demekle birlikte “diktatör” olarak nitelendirdiği eski Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin’in liderliğindeki rejimin sona erdirilerek demokratikleşme sürecinin başlatılmış olunmasından dolayı Irak’ın geleceğinden umutlu olduğunu kaydetti.

Oysa son haftalarda Irak güvenlik güçlerini hedef alan saldırıların sayısı arttı ve Amerika’nın muharip operasyonlarına son vermesiyle oluşacak boşluğun terör örgütleri tarafından doldurulacağını savunan uzmanlar var. Ayrıca Irak’ta altı ay önce yapılan genel seçimlerden bu yana halen hükümet kurulabilmiş değil.

Bağdat'ta siyasi belirsizlik

Amerikan Yönetimi Irak’taki siyasi gruplar üzerinde baskısını artırmış durumda ve yeni bir hükümetin kurulması için tarafları uzlaştırma çabalarını sürdürüyor. Obama Oval ofisten yaptığı konuşmada da bu konuya vurgu yaptı ve “Ben Iraklı liderleri, ortak bir hükümet kurulması ihtiyacını fark ederek, adil, temsili ve Irak halkına karşı sorumlu olabilecek bir hükümetin kurulması doğrultusunda adım atmaya teşvik ediyorum” dedi.

Bağdat’ta temaslarda bulunan ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden da önde gelen Iraklı liderlerle görüştüğünü açıkladı ve “Iraklıların bir hükümet kurmaya çok yaklaştığına inandığını” söyledi.

Şimdi özellikle Irak’a komşu ülkelerin dikkatleri Bağdat’a çevrilmiş durumda. Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ise komşu ülkelerden “Irak’ın içişlerine karışmamalarını istediklerini” bir kez daha duyurdu.

"Komşulardan büyük kısmının, ABD güçlerinin ayrılmasından sonra Irak'ta bir güvenlik boşluğunun doğacağı yanılgısı içerisinde bulunduklarını ve bu boşluğu doldurmaya yönelik adım atabileceklerini" ileri süren Zebari, "Tümünü, bir boşluk doğmayacağı, eğer boşluk olursa bunu dolduracak olanın sadece Iraklılar olacağı konusunda uyardık" açıklamasını yaptı.

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Değer Akal (DW, dpa/AFP/Reuters)

Editör: Beklan Kulaksızoğlu