Irak, ABD ile güvenlik anlaşmasını onayladı

Anlaşmanın onaylanması ile Washington yönetimi rahat nefes aldı. Amerikan askerlerinin varlığına dayanak oluşturan BM Güvenlik Konseyi kararının süresi, bu yıl sonunda doluyordu.

Irak Devlet Başkanlığı Konseyi sözcüsü Nasır El Ani, anlaşmanın Devlet Başkanı Celal Talabani ve iki yardımcısı Adil Abdülmehdi ve Tarık El Haşimi tarafından imzalandığını söyledi. Böylece geçen ay Parlamento tarafından kabul edilen anlaşmanın onay süreci tamamlanmış oldu.

Referanduma sunulacak

Irak hükümeti, ABD ile imzalanan güvenlik anlaşmasına Sünnilerin desteğini alabilmek için, anlaşma metnini referanduma sunulması önerisini kabul etmişti. Bu çerçevede güvenlik anlaşmasının 30 Temmuz 2009’dan önce halkoyuna sunulması gerekiyor.

Sünnilerle varılan anlaşma çerçevesinde, meclis ve devlet başkanlığı konseyinin onayından sonra anlaşmanın yürürlüğe girmesi, ancak referandumda reddedilmesi durumunda anlaşmanın feshedilmesi kararlaştırılmıştı.

Anlaşma ne öngörüyor?

Kabinenin imzalamasının ardından parlamentoda 27 Kasım’ kabul edilen Kuvvetlerin Statüsü Anlaşması (SOFA) 30 maddeden oluşuyor.

Anlaşmanın bazı başlıkları şöyle:

-Anlaşma, Amerikan askerlerinin Irak'tan çekilme sürecini ve bu ülkedeki geçici mevcudiyetleri sırasındaki faaliyetlerini içeriyor.

-Amerikan güçleri, Irak'ta 2009 ortasına kadar şehirlerden, 31 Aralık 2011'e kadar da ülkenin tümünden çekilecek.

-Amerikalı sözleşmeli güvenlik personeli, Irak yasalarına bağlı olacak ve Irak mahkemelerinde kovuşturulabilecek. Amerikan askerleri ve Savunma Bakanlığının sivil çalışanları, Amerikan askeri yasalarına tabi olacak. Ancak anlaşma bu kişilerin, üsleri ve görevleri dışında taammüden işlenen suçlarla ilgili olarak ve ciddi davalarda Irak mahkemelerinde yargılanabilmelerini öngören bir mekanizma içeriyor.

-Halen Irak'ta 17 bin kişiyi gözaltında tutan ABD, tutsakları suçlamadan belirsiz bir süre gözaltında tutabilme yetkisini kaybedecek. Amerikan güçleri, zanlıyı yakaladıktan sonra 24 saat içinde Irak makamlarından tutuklama müzekkeresi temin etmek zorunda olacak. Anlaşma yürürlüğe girdikten sonra haklarında suçlama olmaksızın gözaltında tutulanlarla haklarında tutuklama emri olmayanlar bırakılacak.

-Amerikan güçlerinin kullandığı binalar, Irak'ın mülkiyetine geçecek. Amerikalılar çekildikten sonra, tüm askeri üsler Irak'a devredilecek.

-Tüm askeri operasyonların, ortak bir Irak-ABD komitesince onaylanması gerekecek. Amerikan askerleri, Irak'ın izni olmadan Iraklılara ait evleri arayamayacak.

-Bu anlaşma 3 yıl geçerli olacak.