1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İnternetin kontrolü ABD'de

Ajanslar19 Temmuz 2005

Washington, 13 kök sunucu ve İnternet Tahsisli Adlar ve Sayılar Otoritesi üzerindeki hakimiyetiyle internet üzerindeki kontrolü sağlıyor. Uluslararası toplum, Washington’u bu konuda yeni düzenlemeler yapmaya zorluyor. Cenevre’de ön çalışmaları yapılan Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi toplantılarında Amerika’ya karşı ortak tutum belirlenemedi.

https://p.dw.com/p/AaXX
İnternet kısa sürede teknolojinin vazgeçilmez nimetlerinden biri haline geldi
İnternet kısa sürede teknolojinin vazgeçilmez nimetlerinden biri haline geldiFotoğraf: AP

İlki 10-12 Aralık 2003 tarihleri arasında yapılan Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi’nin ikincisi, bu yılın kasım ayında Tunus’ta gerçekleştirilecek. Bilgi Toplumu Zirvesi’nin ön hazırlıkları İsviçre’nin Cenevre kentinde yapıldı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin himayesinde, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği tarafından düzenlenen toplantılarda, internetin yönetimi ön plana çıktı.

ABD'nin etkisi

Dünya üzerindeki internet iletişimi, İngilizce root-server olarak adlandırılan, 13 adet kök sunucu tarafından idare ediliyor. “İnternet trafiğini yönlendiren dev bilgisayarlar” olarak tanımlanabilecek toplam 13 sunucunun yalnızca 3’ü Amerika Birleşik Devletleri dışında yer alıyor. Kök sunuculara yapılacak bir müdahale, internet trafiğinin tamamen durmasına neden olabiliyor.

İnternet Amerikalılar tarafından geliştirildiğinden, Washington yönetimi 1998 yılında aldığı bir kararla, internetin yönetimini Kaliforniya eyalet hukukuna tabi, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan ve kısaca ICANN olarak anılan İnternet Tahsisli Adlar ve Sayılar Otoritesi’ne verdi. Ancak değişen koşullar, uluslararası toplumun bu alanda yeni düzenlemeler talep etmesine neden oluyor.

ABD'ye alternatif geliştirilemedi

Cenevre’de toplanan yaklaşık 40 ülkenin temsilcisi, Amerikan görüşlerine alternatif ortak bir tutum geliştiremedi. „Herhangi bir değişikliğe gidilmemesinden“ yana görüş bildirenlerin yanı sıra internetin yönetimini Amerikalılardan devralıp Birleşmiş Milletler bünyesindeki bir komisyona aktarmayı savunanlar da çıktı. Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi organizatörlerinden Janis Karklins, Cenevre toplantısında uzlaşmaya varılamadığına dikkat çekerek, „40 ülke ortak nokta bulamıyorsa, 191 ülkenin katılacağı Tunus zirvesinden sonuç alınmasını beklemek hayal olur“ diye konuştu.

Yetki karmaşası

Bu ayın başında internetin yönetimine ilişkin görüşlerini duyuran Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Bakanlığı ise kök sunucular ve İnternet Tahsisli Adlar ve Sayılar Otoritesi- üzerindeki yetkilerini paylaşmayacağının altını çizdi. Washington, „internet kurumunun işlevlerine odaklanabilmesi ve teknik görevlerini ifa edebilmesi için ICANN'i yönetmeşe devam edeceğini“ açıkladı.

Buna karşılık Amerika bazı küçük ödünler verebileceğini ilan etti. Buna göre her ülke kendi alan adı uzantılarının denetiminde daha fazla söz sahibi olacak. Ayrıca Amerika, internet yönetiminde görüşlerinden yararlanmak üzere tartışma grupları kurmayı taahhüt ediyor.

Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Genel Sekreteri Yoshio Utsumi, Bilgi Toplumu Zirvesi’nin başarıya ulaşabilmesi için siyasetçilerin desteğine ihtiyaç duyulduğunu söyledi.

Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü ise internette ifade özgürlüğünün önünün açılmasını sağlayacak yeni düzenlemeler yapılmasını talep etti. Gazeteciler Örgütünün açıklamasında internet kullanıcı haklarının da güvence altına alınması istendi.