'Her şey krizin tırmanacağını gösteriyor'

Irak'ın ikinci büyük kenti Musul, salı gününden bu yana radikal İslamcıların kontrolünde bulunuyor. İslamcı gruplar ilk olarak ocak ayında, Felluce kentini ve El Anbar vilayetinin bazı bölgelerini kontrolü altında almıştı. Alman Ortadoğu uzmanı profesör Günter Meyer, Irak Başbakanı Nuri El Maliki'nin ülkede kontrolü sağlayamamasının sebebinin, 2011 yılında Amerikan askerlerinin ülkeden çekilmesinin ardından iktidarı Şii cephesine kaydırmak istemesi olduğunu belirtti. Meyer, Irak'ta şu anda Saddam Hüseyin yönetimi altında Sünniler tarafından ezilen Şiileri her yerde yönetici pozisyonuna taşımaya çalışan Başbakan Maliki'nin yönetimi altında bir iktidar savaşına tanık olunduğuna dikkat çekti.

'Sözler tutulmadı'

Prof. Dr. Günter Meyer, o dönem Amerikalıların, Sünni bölgelerinde yaşayanları aşiret liderleriyle birlik olma konusunda başarı sağladığını belirtti. ABD'nin, Irak'taki Sünni El Kaide militanlarına karşı büyük bir başarı kazanabilmeleri için aşiret savaşçılarına para ödendiğini belirten Meyer, El Maliki'nin Amerikalılar çekilmesinden sonra bölgedeki Sünnilerin desteğine önem vermediğine, aksine ilk iş olarak Sünni savaşçıların ücretlerini kestiğine dikkat çekti. El Maliki'nin Sünni aşiret üyelerine verilen istihdam sözünü de yerine getirmediğini belirten Meyer, bunun yerine Sünni halka yönelik bir ayrımcılık başlattığını ifade etti.

Geçmişte El Maliki, bölgedeki saldırılara karşı ordu birliklerini devreye sokmuştu. Ancak Musul'da birlikler geri çekildi. Günter Meyer, Musul'un ele geçirilmesinde, kentin büyük bir bölümünde Sünnilerin yaşıyor olmasının etkili olduğunu belirtiyor. Meyer, bölgedeki insanların hiç bir surette IŞİD'e sempati duymadıklarını ancak bazılarının, Bağdat'taki Sünni karşıtı yönetime karşı destek almak için IŞİD'in arkasında olduklarını belirtiyor.

'IŞİD uzlaşmaya gitmez'

Ortadoğu uzmanı Günter Meyer, Başbakan Nuri El Maliki'nin ülkedeki Sünni azınlığa yönelik tutum değiştirmesinin IŞİD üzerinde artık bir etkisi olmayacağı görüşünde. Meyer, IŞİD'in büyük bir askerî başarı sağladığını ve kendilerine yönelik toplumun bazı kesimlerinden desteği gördükten sonra, İslam devleti kurma hedefinden şaşacak bir uzlaşmaya gitmeyeceğini belirtti.

'Kürtler acele etmeyecek'

Ortadoğu uzmanı Meyer, Felluce ve Ramadi'nin İslamcıların kontrolüne geçmesinin ardından ABD'nin, El Maliki yönetimine terörle mücadele kapsamında silah desteğinde bulunduğunu ve bundan fazlasını yapamayacağını belirtiyor. Meyer, son dönem Bağdat yönetimi ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasında petrol ihracatı nedeniyle gerilimin artığına dikkat çekiyor. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin kendi petrol boru hattını döşediğini, Türkiye üzerinden Akdeniz'e ihracat yaptığını ve Bağdat yönetiminin de uluslararası şirketlerin petrolü almasını engellemeye çalıştığını hatırlatıyor. Meyer, bu çerçevede Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Bağdat'a destek verme konusunda acele etmeyeceğini vurguluyor.

Peki, Irak'ı gelecek hafta ve aylarda ne bekliyor? Prof. Dr. Günter Meyer, mevcut durumu sükunete kavuşturacak hiçbir olanak görmediğini belirterek, aksine her şeyin Sünniler, Şiiler ve Kürtler arasındaki güç savaşının tırmanacağına işaret ettiğini belirtti. Meyer'e göre, görünürde bölgedeki krizin barışçıl yollarla çözülebileceğine dair bir işaret yok.

©Deutsche Welle Türkçe

Julia Mahncke