Güney İtalya’nın zehirli atık ve kanserle mücadelesi

Amalfi Sahili veya Pompei’nin kalıntıları, Campania'nın sunduğu turistik yerlerden. Ancak pizzanın memleketi bu İtalyan bölgesi, aynı zamanda insanların çöplük içinde yaşamak, çöplerin yakılmasıyla oluşan zehirli gazları solumak ve zehirlenmiş suları içmek zorunda kaldıkları Napoli ve Caserta arasındaki “Ölüm Üçgeni”ne de ev sahipliği yapıyor. Sebebiyse yasa dışı olarak bertaraf edilen atıklar…

Fotoğrafçı Stefano Schirato, 2015’ten bu yana felaketi belgeliyor. Stefano “Fakat bu durum 30 yıldan fazla bir süredir mevcut. Suç örgütü Camorra, ulusal ve uluslararası şirketler buradaki çöpleri yasadışı bir şekilde gömmek ve böylece bir yasal atık bertarafının maliyetlerini düşürmek için politikacılarla anlaşmalar yapıyor” diyor ve ekliyor; “Ama yeraltına gömüldüğünde sorun nasıl çözülür?”

Yıllarca evlerin ve köylerin bulunduğu yerlerde milyonlarca ton çöp gömüldü. Hatta yerel makamlar bu yasa dışı çöplük sahasında bir konteyner köyüne bile izin verdi. Schirato, “Bölgeye ilk ziyaretlerimden birinde daha önce doğal olarak var olmayan ve yasa dışı olarak gömülen çöplerin oluşturduğu tepeleri görünce şok olmuştum” diyor.

Schirato konunun peşini bırakmadı. Bölge sakinleriyle konuştu. Ve ona bir şeylerin yanlış olduğunu söylediler. Schirato “Anne-babalarını kaybetmiş çocuklarla, 22 aylık bebeğini kaybetmiş bir aile ile tanıştım. Bir bebek daha 10 aylıkken kanserdi. Daha ilk başta sorunun ne kadar büyük olduğunu anladım” diyor.

Schriato, Terzigno’dan 60 yaşında bir kadını hatırlıyor: “Kanser teşhisi konduğunda komşularının çoğunun da kanser olduğunu fark etmiş. Hepsi de yasa dışı çöp depolama alanlarının yakınında yaşıyormuş. Kapı kapı dolaşıp edinebildiği tüm bilgileri not almış. Bu defter Terzigno’nun resmi kanser kaydı oldu.

2016’da sağlık yetkilileri yasa dışı depolama alanları ile kanser oranlarındaki endişe verici artış arasında bağlantı olduğunu resmi olarak doğruladı. Ancak bölgedeki çevre ve sağlık sorunları uzun zamandır bilinmekteydi. Vakalar İtalya’nın geri kalanından iki kat daha yüksek. Schirato “haber bir bomba etkisi yarattı ve insanları öfkelendirdi” diyor.

Kirliliğe ve kirlenmiş topraklara rağmen çoğu insan “Ölüm Üçgeni”nde bulunan evlerini terk etmek istemiyor. Schirato, “bugünün İtalyası’nda diğer bölgelerde iş bulmak zor. Diğer bir sebep de “insanlar burada doğup büyüdüler, burada kök saldılar. Burası onların memleketi ve onu bırakmak istemiyorlar” diyor.

2016’daki sağlık çalışmasından bu yana mesele siyasi boyut kazandı. Ancak somut önlemler alınmadı. Schirato “İnsanlar sorunun farkında ve adalet istiyorlar. Bu yüzden siyasetçiler artık durumu görmezden gelemez. Ancak alanı temizlemek zor ve tehlikeli olacaktır. Yasa dışı bir alanın ortaya çıkarılmasında hazır bulundum. İçeride radyoaktif madde var” diyor.

Stefano Schriato üç yıllık çalışmasının sonucunu CrowdBooks aracılığıyla kitlesel olarak fonlanan bir kitapta yayımlıyor. Uzmanlar aynı zamanda yasa dışı çöplükleri ve düzenli depolama sahalarını tanımlayabilecek ve konum bilgilerini yetkililere gönderebilecekleri akıllı telefon uygulamaları oluşturuyor. Schirato, “Şimdilik yapabileceğimiz tek şey bu” diyor.