1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

170709 Tschetschenien Politik

17 Temmuz 2009

Rus insan hakları savunucusu Natalya Estemirova'nın öldürülmesinde Çeçenistan Devlet Başkanı Ramazan Kadirov’un parmağı olduğu ileri sürülüyor. Cinayet, Rusya’nın Kafkaslar politikasını gündeme taşıdı.

https://p.dw.com/p/Irls
Çeçenistan Devlet Başkanı Ramazan Kadirov
Çeçenistan Devlet Başkanı Ramazan KadirovFotoğraf: AP

Çeçenistan’daki insan hakları ihlalleri ve faili meçhul cinayetlerin sorumlusu olarak gösterilen Ramazan Kadirov’un kariyeri, babası eski Devlet Başkanı Ahmet Kadirov’un ölümüyle başladı. Ahmet Kadirov 9 Mayıs 2005’de uğradığı suikast sonucu hayatını kaybedince, oğlu Moskova’nın desteğini alarak devlet başkanlığı görevine talip olmuş ve dönemin Rusya lideri Vladimir Putin de Çeçenistan’daki “Kadirov Planı”nı sürdürmek için ona iktidar yolunu açmıştı.

Kadirov, potansiyel rakiplerini en başından engelleyerek 2007 yılında devlet başkanlığına seçildi. Kamuoyunda boks ve silah tutkunu olarak bilinen Kadirov, kendisine bağlı özel ordunun gücünü artırarak da iktidar alanını genişletti ve muhaliflerini antidemokratik yollarla susturmaya devam etti. Ramazan Kadirov, uzun zamandır muhaliflerine işkence yapıldığı gizli cezaevleri oluşturduğu suçlamaları ile karşı karşıya.

Ancak Kadirov bu iddiaları reddederek “Yani şimdi Helsinki Yurttaşlar Derneği, bir yerlerin bodrum katında cezaevleri kurduğumu iddia ederek beni suçluyor mu? Bu bir hakarettir… İnsanları kaybettirdiğimi ileri sürüyorlarsa, beni bu nedenle mahkeme karşısına çıkarmalarını istiyorum" demişti.

Kadirov'un tanrısal imajı

Kadirov, savaşın izlerini hala taşıyan Çeçen halkı yoksulluk içinde yaşarken, başkent Grozni’ye 40 kilometre uzaklıktaki rezidansında sürdürdüğü şatafatlı hayatla da dikkat çekiyor. Sıkı güvenlik önlemleri altında tutulan rezidansta, spor salonları, konuk evleri ve yüzme havuzları bulunuyor.

Kadirov, kamuoyunda yarattığı tanrısal imajı nedeniyle de Sovyet dönemlerinde Stalin’in yüceltilmesini hatırlatıyor. Çeçenistan’ın her yerinde etkisi hissedilen Kadirov’un, Estemirova cinayetinde de ilk akla gelen isim olması da bu yüzden.

Cinayetle ilgili iddiaları kabul etmedi

Ancak Ramazan Kadirov kendisine yönetilen bu suçlamaları da geri çevirdi. Kadirov, “Suçlular elbette cezalandırılacaktır. Tüm ilgili birimlere ve soruşturmayı yürütecek yetkililere, saldırganların bulunması ve sorumluların cezalarını çekmeleri için gerekli talimatları verdim. Böyle bir şeye göz yumamayız. Bu olay ancak insanlıktan nasibini almayanlar tarafından yapılmış olabilir” dedi.

Natalya Estemirova ise Çeçenistan’daki kaçırma eylemleri ve yargısız infazlar nedeniyle Kadirov’a suçlamalar yönelten az sayıdaki isimden biri olarak kalmıştı. Estemirova yaptığı araştırmalar sonucu son aylarda ülkedeki kaçırma olaylarının arttığına işaret ediyordu. Estemirova’nın iddialarını doğrulayan diğer insan hakları savunucuları, kaçırma eylemlerinde fidye istendiğini ve bu paraların nerelere aktarıldığını kimsenin bilmediğini söylüyor.

Çeçenistan İslamlaştırılıyor

Kadirov’un bir yandan da Çeçenistan’da İslamlaştırılma çabası içinde olduğu gözleniyor. Kadınlar dışarıya başörtüsüz çıkamazken, kadın ve erkekler ise dışarıda biraraya gelemiyor, hatta evli olsalar bile. İslami kuralları ülkede yaymaya çalışan Kadirov'un hayali ise Kafkaslar'da bir hilafet devleti kurmak.



Hermann Krause / Çeviri: Hülya Köylü





Editör: Nihat Halıcı