1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Eski İngiliz büyükelçiden CIA’ye yeni suçlamalar

21 Nisan 2006

İngiltere'nin eski Taşkent Büyükelçisi Craig Murray, CIA'in Özbek gizli servisinin sorgulamalarından yararlandığını öne sürdü. CIA’in faaliyetlerini araştırmak için Avrupa Parlamentosu bünyesinde kurulan soruşturma komisyonunda ifade veren Murray, Almanya’ya da ciddi suçlamalar yöneltti.

https://p.dw.com/p/Aa4n
Eski İngiliz büyükelçi, Özbekistan'a ilişkin çarpıcı iddialarda bulundu
Eski İngiliz büyükelçi, Özbekistan'a ilişkin çarpıcı iddialarda bulunduFotoğraf: Getty Images /G. Gershoff

ABD ve İngiltere’nin terörle mücadelede, Özbek gizli servisinin işkence altında aldığı ifadelerden yararlandığını iddia eden İngiltere’nin eski Özbekistan Büyükelçisi Craig Murray, Amerikan istihbarat servisi CIA’in faaliyetlerini araştırmak için Avrupa Parlamentosu bünyesinde kurulan soruşturma komisyonunda ifade verdi. ABD ve İngiltere’ye yönelik iddialarını tekrarlayan Murray’e göre, Almanya da işin içinde.

Murray ifadesinde, “ABD ve Britanya Krallığı, başka ülkelerin ajanlarının işkenceyle aldıkları bilgelere ulaşmak istedikleri yönünde siyasi bir karar aldı“ iddiasında bulundu. Murray’ın 2002 - 2004 yılları arasında görev yaptığı Özbekistan’daki totaliter rejimin, muhalifleri ’kaybettiği’, ülkede devlet eliyle şiddet ve insan hakları ihlallerinin yaşandığı biliniyor.

Murray'ın iddiaları

Brüksel’de komisyon önünde konuşan Murray, ABD ve İngiltere’nin, Özbekistan’a komşu, Afganistan’da yürüttükleri terörle mücadelede, Özbekistan’ı üs olarak kullandıklarını belirtti. Tanık olduğu insan hakları ihlalleri karşısında duyduğu tepkiyi Londra’da dile getirdiğini ve İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw’un siyasi işbirliği hakkında şikayette bulunduğunu anlatan Murray, sonuçta da görevden alındığını kaydetti.

Murray’ın iddialarına göre, CIA, Özbek asıllı Afganlar’ı özel uçaklarla Taşkent’e getirip buradaki Özbek ajanlarına teslim etti. Çarpıcı bilgiler veren Murray’ın iddiaları şöyle: Yaşlı bir adam, çocuklarına gözleri önünde işkence edildiği için, iki yeğeninin Usame Bin Ladin’le ilişkisi olduğunu itiraf etmek zorunda kalmış. Ancak söz konusu yaşlı adamın, basit bir çiftçi olduğuna dikkat çeken Murray, bu kişinin Bin Ladin’in kim olduğunu bile bildiğinden şüpheli olduğunu söyledi.

Almanya'ya suçlamalar

Eski diplomat, Almanya’ya yönelik de ağır bu suçlamalarda bulundu. Murray Almanya’ya ilişkin olarak şunları söyledi: “Başta Almanya olmak üzere, bazı Avrupalı istihbarat örgütleri, Özbek gizli servisiyle doğrudan ilişki içindeydi. Bana kalırsa, Almanya da Özbek gizli servisinin işkence altında aldığı ifadelerden yararlandı. Ve bunun hala devam ettiğine inanıyorum.“

Almanya, Özbekistan hava sahasını kullanma yetkisine sahip yegane Batılı ülke. Ayrıca Termez Üssü, Afganistan’daki Alman askerleri için kullanılıyor. Murray’ın suçlamarına ise Avrupa Parlamentosu’ndaki Sosyal Demokrat Wolfgang Kreissl-Dörffler cevap verdi. Kreissl-Dörffler, “Bu mesele elbette Berlin’deki araştırma komisyonunu da ilgilendiriyor. Ama öte yandan Murray, işkence konusunda işbirliği yapıldığını açık bir biçimde ifade etmedi; sadece gizli servislerin ortak çalıştığını söyledi. Ama tabii ki tüm bunları, saygın eski bir diplomatın ağızından duymak dehşet verici“ dedi.

Avrupa Parlamentosu bünyesindeki soruşturma komisyonu, Almanya Dışişleri Bakanı Frank Walter-Steinmeier ve Alman istihbarat servisi şefi Ernst Uhrlau’un da ifadesine başvuracak.

Murray'ın mücadelesi sürüyor

2004'te görevden uzaklaştırılan Murray, işkenceye karşı mücadelesine, kendi adıyla kurduğu web sitesi ve medya aracılığıyla devam etmeye çalışıyor. Road to Guantanamo ile tandığımız ünlü İngiliz yönetmen Michael Winterbottom ise gelecek yıl, Craig Murray’ın anılarını, beyaz perdeye aktarmayı planlıyor. Filmin adı da şimdiden hazır: Taşkent’teki Adamımız.