Enerjide solar termik santral devri

Enerji sektöründe artan maliyetler ve ham petrol fiyatlarının önlenemeyen yükselişi alternatif arayışını hızlandırdı. Güneş enerjisi üzerinde en çok durulan, yenilenebilir enerji türlerinden. Uzun yıllar güneş enerjisinden doğrudan elektrik üreten fotovoltaik sistem bu alanda geçerliydi.

Ancak güneş enerjisini önce ısıya, ardından buhara dönüştürüp tirbünlerle elektrik üreten solar termik santrallerin önemi giderek artıyor. İspanya'nın güneyinde inşa edilen üç kısımlı Andasol solar termik santrali tam kapasite işletilmeye başladığında 600 bin kişinin elektrik ihtiyacını karşılayacak.

Mevki seçiminin önemi

İspanya'nın güneyinde, Sierra Nevada dağlarının eteklerindeyiz. Bir dizi inşaat aracı, 70 futbol sahası büyüklüğündeki inşaat sahasında ilerliyor. Alanda sıra sıra, güneş enerjisini ısıya dönüştüren, her biri 2 metrekare büyüklüğündeki heliostat adı verilen aynalar uzanıyor. Santrali inşa eden konsorsiyumun Alman ortağı, Solar Millenium firmasının yetkilisi Oliver Vorbrugg, santral için seçilen mevkinin ideal olduğunu belirtiyor:

“Güneye indikçe güneş ışını da artıyor. Bir başka avantaj, irtifa… Deniz seviyesinden yükseklik arttıkça, bulut ve nem oranı düşüyor. Bu, daha fazla güneş ışını anlamına geliyor. Zeminin düz olması da önemli. Ayrıca, santralin bir yüksek gerilim hattının yakınında kurulması da avantaj sağlıyor. Çok yakınımızdan 400 kilovatlık iletim hattı geçiyor.”

Isıl depolama esası

Solar termik santraller, ısıl depolama esasına dayanıyor. Solar Millenium firmasından Marcello Formica, santralin gökyüzü bulutlarla kaplı olduğunda ya da gece karanlığında da enerji üretimine devam edebildiğini kaydederek “Santralimiz gün boyunca işleyebileceğinden daha fazla enerji üretiyor. Enerji fazlasını, ısı saklayabilen sıvı tuz çözeltisine yönlendiriyoruz. Isının yüklendiği sıvı tuz çözeltisi 7,5 saat ek enerji üretimine imkan veriyor” diyor.

Andasol solar termik santrali toplam üç kısımdan oluşuyor. Andasol 2 ve 3'ün inşaatı halen devam ediyor. Andasol-1'de ise elektrik üretimine geçildi. Burada yıllık ortalama 180 cigavat/saat, elektrik bir başka ifadeyle deyişle 200 bin kişilik bir kentin ihtiyacının tamamını karşılayabilecek kadar elektrik üretiliyor.

Andasol projesinin İspanyol büyük ortağı Actividade de Construccion (ACS) grubunun temsilcisi Jose Alfonso Nebrera, santralin firmaları açısından taşıdığı önemi vurguluyor: “Bizim için bu proje geleceğin enerji teknolojilerine geçiş anlamına geliyor. Daha önce rüzgar parkları işlettik, bu projeyle solar termik santrallere de geçiyoruz.”

İspanya'da 8 yeni proje

Solar termik santraller ortalama 300 ila 315 milyon Euroluk maliyetle kuruluyor ve kendini ortalama 15 ya da 17 yılda amorti ediyor. Andasol genel müdürü Jose Alfonso Nebrera, yalnızca İspanya'da 8 yeni solar termik santral projesinin gündemde olduğunu, ancak termik solar santrallerinde asıl pazarı Kuzey Afrika'da gördüklerini kaydediyor:

“Alman Havacılık ve Uzay Merkezi'nin (DLR) hesaplamalarına göre, Kuzey Afrika çöllerinde, küçük bir kesimde kurulacak güneş enerjisi santralleri Avrupa'nın elekrik ihtiyacının tamamını karşılayabilir. Uzun vadede Avrupa ülkelerinin elektrik ihtiyacının kayda değer kısmının güneş enerjisinden elde edileceğini tahmin ediyorum.”