Palästinensischer Staat

Ortadoğu barış görüşmelerinde yıllardan bu yana kayda değer ilerleme sağlanamıyor. Filistinliler bağımsız devlet talebinde bulunurken, İsrail hükümeti, İsrail devletinin varolma hakkının Filistinliler tarafından tanınmasını istiyor. Filistin Özerk Yönetimi, önümüzdeki eylül ayında başlayacak olan BM Genel Kurul toplantısında bağımsız Filistin devletinin ilanı için resmen başvuruda bulunmaya hazırlanıyor. Ancak buradan nasıl bir sonuç çıkacağı şimdiden tahmin edilemiyor. İlginç olan, bağımsız devlet gibi büyük bir sadakat gerektiren, önemli bir projenin Filistinliler arasında da tartışmalı olması.

Netanyahu: Filistin sorunu "çözülemez"

Filistinliler ile İsrailliler bağımsız bir Filistin devleti için sokaklarda birlikte gösteri yapıyorlar. Ancak Filistinliler ile İsraillilerin Kudüs sokaklarında bağımsız bir Filistin devleti için gösteri yapmasına halk pek aldırış etmiyor. Anlaşılan o ki, insanlar 1967 sınırlarını içeren iki bağımsız devletli çözüm düşüncesini çoktan zihinlerinden atmışlar. Nitekim İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu da Filistinlilerle devam eden anlaşmazlığın “çözülemez” olduğunu söyleyip işin içinden çıkmıştı. Netanyahu, kısa süre önce İtalya’ya yaptığı ziyaret sırasında da verdiği bir demeçte, “Bu anlaşmazlıkta mesele, toprak meselesi değildir, Filistinlilerin bir Yahudi devleti olarak İsrail’i tanımaya yanaşmamalarıdır; bu durum değişmedikçe çözüm bulunamaz” diye konuşmuştu.

"Tartışmalı bölge"

Bu arada İsrail Dışişleri Bakanvekili Dannny Ayalon, bir propaganda videosunda yaptığı konuşmada, Filistin topraklarının işgal altında olmadığını söylüyor, bundan dolayı da Filistinlilerin Batı-Şeria’ya ilişkin toprak talebinde bulunamayacaklarını savunuyor: “İsrail Batı-Şeria’yı kimin elinden almıştır? Filistinlilerin mi? Hayır. 1967 yılında Filstin adı altında ne bir millet vardı, ne de devlet. Zaten hiçbir zaman oldu mu? İsrail’in Batı-Şeria’daki varlığı, kendini savunma mücadelesinin bir sonucudur. Batı Şeria toprakları işgal altındaki bölge olarak görülmemelidir, çünkü orada daha önce yasal bir iktidar bulunmuyordu. Onun için doğru tanım yapılmalıdır ve oranın adı ‘tartışmalı bölge’ olmalıdır.”

Filistinliler bu görüşü kuşkusuz ki kabullenmiyorlar. Ramallah’taki Filistin Özerk Yönetimi, 1967 yılında İsrail’in işgal ettiği topraklar üzerinde kurulacak bir Filistin devleti planında ısrarlı görünüyor. Bunun için de önümüzdeki eylül ayında BM’nin desteğini almayı umut ediyor. Ne var ki çok sayıda Filistinli, bağımsız bir Filistin devletinin kendilerine daha fazla hak sağlayacağı konusunda kuşkulular. İnternet platformu “elektronik intifada”nın kurucusu ve yayıncı Filistinli Amerikan vatandaşı Ali Ebunimah, Filistinlilerin eylülde BM’e gidecek olmasını da, 20 yıl süren başarısız barış görüşmelerinden sonra atılmış ümitsiz bir adım olarak değerlendiriyor.

Bu başarısızlıkta uluslararası toplumun İsrail’i uluslararası hukuka saygı göstermesi için harekete geçirememesinin de etkili olduğunu söyleyen Ali Ebunimah, bu çerçevede bir noktayı daha anımsatıyor: “İsrail, dördüncü Cenevre sözleşmesini de çiğniyor. Bu noktada Almanya’nın da hem devlet, hem sivil toplum olarak özel bir sorumluluğu bulunuyor. Çünkü dört numaralı Cenevre sözleşmesi, İkinci Dünya Savaşı sırasında işlenen insanlık suçlarına tepki olarak imzalanmıştı. İmzalayanlar arasında Almanya da olduğu için, bu maddenin uygulamaya geçirilmesi konusunda Almanya’nın yükümlülüğü bulunuyor.”

Filistin devleti kurulabilecek mi?

Ne var ki işgal altındaki topraklarda yaşayan Filistinliler de bağımsız Filistin devleti ilan etme konusunda çekimserler. İşte onlardan biri olan Muhammed Süleyman’ın görüşleri:“Böyle bir devlet herkes tarafından tanınsa bile, bu, durumu değiştirmez. Filistinlilerin özgürce hareket edebileceği gerçekten bağımsız bir devlet kurabileceğimizi sanmıyorum.”

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Bettina Marx/Çeviren: Çelik Akpınar

Editör: Ahmet Günaltay