1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

230109 USA Holbrooke

Basak Oezay23 Ocak 2009

ABD Barack Obama, ABD'nin Afganistan ve Pakistan özel temsilcisi olarak eski dışişleri bakan yardımcısı ve eski BM daimi temsilcisi Richard Holbrooke'u atadı. Holbrooke, kararlı kişiliği ile dikkat çekiyor.

https://p.dw.com/p/Gf32
Richard Holbrooke, ABD'nin yeni Pakistan ve Afganistan özel temsilcisiFotoğraf: picture-alliance/ dpa

Richard Holbrooke, siyasi hayatına başladığı günden bu yana hareketli biri olarak değerlendiriliyor. Holbrooke'un kariyeri, 60'lı yıllarda Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'nda başladı. 70'li yıllarda gazeteci olarak çalışan Holbrooke, 1977 yılında Demokrat Partili Jimmy Carter döneminde 'Orta Asya' sorumlusu olarak, Dışişleri Bakanlığı'na geri döndü.

Carter döneminin kapanmasının ardından, finans dünyasına giren Richard Holbrooke, geçen yıl iflas eden Amerikan yatırım bankası 'Lehmann Brothers'ın yönetim kurulunda görev aldı. 90'lı yılların başında ise Demokrat Partili Bill Clinton'ın başkanlığı döneminde diplomasiye hızlı bir dönüş yaptı ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Almanya büyükelçisi olarak görevlendirildi.

Yogoslavya'da diplomatik çabalar

Holbrooke, Almanya büyükelçisi iken pek çok diplomatik sorunla karşı karşıya kaldı: Bunlardan biri de eski Yugoslavya'daki savaş ortamıydı. 1995 yılında, Bosna Savaşı'nı sona erdiren Dayton Anlaşması'nın imzalanmasında oynadığı rol, Holbrooke'un en büyük diplomatik başarılarından biri olarak görüldü.

Holbrooke, bu anlaşmayı "ehven-i şer" şeklinde değerlendirmiş, en azından savaşı durdurduğu için kendisini memnun ettiğini söylemişti. Ancak Holbrooke'un Kosova'daki çatışmaları sona erdirmeye yönelik çabalarıysa sonuçsuz kaldı. Paris yakınlarındaki Rambouillet kentinde yapılan görüşmeleride uzlaşı sağlanamadı ve savaş çıktı.

Suçluların yargılanmasını istedi

Holbrooke için savaş suçlularının mahkeme önüne çıkarılması şarttı ve bu talebini açıkça dile getirdi. Halbrooke, geçen yıl Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'nde yargılanmasına başlanan Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karaciç'in ve eski Bosnalı Sırp komutan Ratko Mladiç'in yakalanması için yeterince gayret gösterilmediği görüşündeydi ve düşüncelerini şöyle anlatıyordu:

"Bence, uzun yıllar boyunca bu adamlardan hiçbirini yakalayamamış olmamız çok büyük bir başarısızlık. Bu bizim bölgede görev yapan birliklerimizi azaltamamamız gibi bir zafiyete de yol açtı."

"İnatçı, dişli, güçlü bir iradeye sahip"

Richard Holbrooke, Clinton'un ikinci başkanlık döneminde Amerika Birleşik Devletleri'nin Birleşmiş Milletler nezdindeki büyükelçisi olarak görev aldı ve Eritre ile Etiyopya arasındaki barış müzakerelerine katıldı, ancak başarıya ulaşamadı.

Holbrooke, Bush döneminde ise diplomasiden uzaklaştı ve bağımsız düşünce kuruluşlarında görev aldı. Deneyimli diplomat, güncel sorunlarla bir gözlemci sıfatıyla ilgilenmeyi ve düşüncelerini net biçimde açıklamaya devam etti; ayrıca Cumhuriyetçilerin yönetimindeki Amerikan hükümetini eleştirmekten de çekinmedi.

Amerika'nın İran politikası Holbrooke'un tasvip etmediği konulardan biriydi. Halbrooke, bu konuda "İran'dan sürekli taleplerde bulunmak, ama aynı zamanda onlarla diyaloğa yanaşmamak çok tuhaf bir politika. Bizim mesajlarımızın İngiliz, Alman ya da diğer uluslararası resmi yetkililer tarafından iletilmesi anlamsız. Biz açık, net ve güçlü bir biçimde kendi düşüncelerimizi kendimiz dile getirmeliyiz. Geçtiğimiz yıllarda yaptığımız bu hata nedeniyle büyük üzüntü duyuyorum" diyordu.

Richard Holbrooke, diplomatik çevrelerde inatçı, dişli ve güçlü iradeye sahip biri olarak tanımlanıyor. Gerektiği takdirde, sert biçimde müzakere etmekten kaçınmadığı da belirtiliyor.