Daimi üyelik için dörtlü ittifak

New York’ta toplanan BM Genel Kurulu’nun gündeminde örgütün yeniden yapılanması da var. Genişletilmesi düşünülen BM Güvenlik Kurulu’nda daimi üye olmak isteyen ülkeler de bu amaçla harekete geçti. Almanya, Brezilya, Japonya ve Hindistan dörtlü bir ittifak oluşturarak Güvenlik Kurulu’nun en üst karar organına aday olduklarını açıkladılar.

Birbirlerini destekleme kararı olan bu dört ülke BM Genel Kurulu toplantıları sırasında dörtlü bir buluşma gerçekleştirdiler. Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, Hindistan Başbakanı Manmohan Singh ve Japonya Başbakanı Junichiro Koizumi görüşmeden sonra yaptıkları ortak açıklamada, BM Güvenlik Konseyi daimi üyelik taleplerinin haklı gerekçelere dayandığını ve bu nedenle ”meşru aday” olduklarını belirtiler.

Afrika’ya daimi üyelik

BM Güvenlik Konseyi’nin 21. yüzyılın gerçeklerini yansıtması gerektiğini savunan dörtlü, BM’nin dünyadaki yeni tehditlere karşı daha etkin olabilmesi için reformdan geçirilmesini istediler.

Dörtlü aynı zamanda Afrika’nın da Konsey’de daimi üyelik statüsü tanınmasına dikkat çekti. Açıklamada, şu anda BM Güvenlik Konseyi’ndeki beş daimi ve 10 dönüşümlü üye ülkenin, dile getirilen bu isteklere dünya barışı ve uluslararası güvenliğin sağlanması için kulak vermek zorunda oldukları ifade edildi.

Almanya çok istekli

Dışişleri Bakanı Fischer, Almanya’nın BM’ye uluslararası birlik gönderen önemli ülkelerden biri ve BM’ye en çok katkı sağlayan ilk üç ülke arasında olduğunu ifade etti. Almanya, uzun süredir daimi üye olabilmek için destek arayışı içindeydi. Dışişleri Bakanı Fischer, yaptığı gezilerde Almanya’nın bu talebini haklı gerekçelere dayandırarak Asya ve Afrika’da liderlerle görüştü.

Reform önerileri aralıkta sunuluyor

Uluslararası sorunlarda en önemli karar organı sayılan BM Güvenlik Konseyi’nin yeniden yapılanması ise uzun zamandır planlanıyordu. Bu konuda çalışan BM’deki uzmanların da 1 Aralık’a kadar önerilerini sunması bekleniyor. BM Genel Sekreteri Kofi Annan, 2005 yılının Eylül ayında yapılacak BM Genel Kurulu’nda ise BM’nin yeni konseptini üye ülkelere sunmak istiyor.

BM Güvenlik Konseyi’nde beş daimi üye olarak Fransa, ABD, İngiltere, Çin ve Rusya bulunuyor. Konsey’deki 10 dönüşümlü üye ise her iki yılda bir değişiyor. Birleşmiş Milletler, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından 1945 yılında kurulduğu zaman sadece Amerika, İngiltere, Çin, Rusya ve Fransa’ya daimi üyelik tanınmıştı. Bu beş ülke Güvenlik Konseyi kararlarını veto etme yetkisine sahip.