Cumhurbaşkanlığı yazlık konutu için kamulaştırma kararı

"Burası para ile değişilmez." Bu sözler, dört odalı Cumhurbaşkanlığı yazlık konutunun genişletilmesi istemiyle, konuta ait arazinin etrafındaki arazileri hakkında kamulaştırma kararı alınan yaklaşık 20 vatandaştan biri olan Turgut Yücel’e ait.

Eski Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından yazları tatil yapabilmek için Muğla’nın Marmaris ilçesine bağlı Okluk Koyu’na inşa edilen konut, inşasından sonra birkaç defa kullanılmış, ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a kadar hiçbir cumhurbaşkanı bu konuta uğramamıştı.

Yaklaşık bir buçuk yıl önce Gökova Körfezi’ndeki bu arazide ilk çalışmalar başlamış ve incelemelerin yapılmasının ardından dört metreyi bulan yüksek duvarlar örülmüştü. Bölgenin koruma statüsü düşürüldükten sonra imar planları değiştirilmiş ve böylelikle inşaat için uygun yasal zemin hazırlanmıştı.

"Kamu yararı kararı" için pazarlık

Geçtiğimiz haftalarda Marmaris Kaymakamlığı tarafından hak sahibi vatandaşlara "Cumhurbaşkanlığı hizmetlerinde kullanılmak amacıyla kamu yararı kararı alınmıştır" ifadesiyle resmi yazı yollandı ve hak sahipleri, arazilerinin bedeli için pazarlık yapmak üzere kaymakamlığa davet edildi.

Hükümetin aldığı kamulaştırma kararı kapsamında vatandaşlarla pazarlıklar başladı. Adının açıklanmasını istemeyen bir vatandaş, dönümü 1 milyon Türk Lirasına varan arazilerine 90 bin ila 165 bin TL arasında değişen fiyatlarda tekliflerde bulunulduğunu ve kamu yetkililerinin, vatandaşlara tekliflerini kabul etmedikleri taktirde hukuki yola başvurabileceklerini hatırlattığını öne sürdü.  Bölge sakinleri dava açmak konusunda kararlı.

Okluk Koyu’nda işletmesi bulunan ve kamulaştırma kararı alınan 11 dönümlük arazisi dedesinden kalan 55 yaşındaki Turgut Yücel, arazisinden vazgeçmeyeceğini, hukuk mücadelesi vereceğini söylüyor.

Yücel, "Biz Gökova’nın kalesiyiz. Dünyanın her yerinden insanlar buraya geliyor. Onları ağırlıyoruz. Ne teklif ederlerse etsinler, parası ne olursa olsun hukuki itirazda bulunacağım" diyor.

"Yetkimiz yok"

Marmaris Belediye Başkanı Muhammet Ali Acar, konuyla ilgili herhangi bir yetkilerinin bulunmadığını söylüyor. "Bizim sorumluluk alanımız içinde. Ancak Cumhurbaşkanlığı köşkü için yetki ve sorumluluğumuz yok" diyen Acar, 200 dönüm arazi için kamulaştırma kararı alındığını bölge sakinlerinden öğrendiğini söylüyor. Acar’ın verdiği bilgilere göre, bu araziler yaklaşık 20 kişiye ait. Koyun büyütüldüğünü belirten Acar, "Hangi amaçla yapılacak ve neden büyütülüyor, bilmiyoruz" diyor. 

Son gelişmenin ardından bölgedeki yerel idareciler, vatandaşlar, siyasi partiler, sivil toplum örgütleri, aydınlar ve meslek örgütleri bir araya gelerek mücadeleye başladı. change.org isimli internet sitesi üzerinden başlatılan kampanyayla kısa sürede yaklaşık 80 bin imza toplandı.

Koyun turizme tamamen kapatılması korkusu

Bölgede yaşanan en büyük endişe ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın koya birkaç defa gidişinde olduğu gibi Okluk Koyu’nun güvenlik gerekçesiyle yaya, araç ve deniz taşıtı trafiğine tamamen kapatılması.

Türkiye Denizcilik Federasyonu Başkan Yardımcısı Mustafa Demiröz kitle örgütlerinin tepkili olduğunu belirtiyor. Demiröz, "Okluk Koyu çok hassas bir öneme sahip. Daha konutun inşa aşamasında bile bir takım kısıtlamaları gördük" diyor. Demiröz, geçen ay bir basın açıklaması yapmak istediklerini ancak güvenlik güçlerinin kendilerini engellediğini belirterek, endişesini "Okluk Koyu’nun yazlık konut yapıldıktan sonra tamamen kapatılacağından korkuyoruz" diyerek ifade ediyor.

Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) 27’inci Dönem Muğla Milletvekili olan Süleyman Girgin de Okluk Koyu’nda neler olup bittiğini, soru önergesiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığına sorduğunu, ancak şu ana kadar bir yanıt alamadığını belirtiyor. Girgin’in verdiği bilgilere göre, Okluk Koyu’nun turizme tamamen kapatılıp kapatılmayacağı bilinmiyor.

Girgin, "Yazlık Saray" olarak nitelendirdiği konutun bulunduğu koyun Türkiye’nin en önemli mavi yolculuk hattı üzerinde olduğunu söylüyor ve ekliyor: "Kaptan Cousteau bile Okluk Koyu için 'Yeryüzündeki cennet' demiş. Cumhurbaşkanı ailesiyle tatil yapacak diye milleti yerinden yurdundan etmenin neresinde kamu yararı var?"

Orta yol arayışı

Okluk Koyu’nda yapılan çalışmalara tepki gösterenler arasında yazar, yönetmen ve televizyoncu Gani Müjde de yer alıyor. Bölgeyi iyi bildiğini ve Okluk Koyu’nun "dünyanın gözbebeği" olduğunu belirten Müjde, "Cumhurbaşkanının yazlık bir konutunun olmasından mutlu oluruz. Devlet başkanlarının ağırlanması hoş bir şey. Tabii ki o koyun turizme kapatılmaması şartıyla" diyor.

Okluk Koyu’nun Gökova’nın sert rüzgârlarından tekneleri koruyan bir yapısı ve tekneler için bir ikmal noktası olduğunu belirten Müjde, koyun turizme kapatılmasının o bölgede yaşayanlara büyük haksızlık olacağını ifade ediyor ve orta bir yolun bulunmasının şart olduğunu söylüyor.

Kamulaştırma kararını alan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na konuyla ilgili yönelttiğimiz, "kamulaştırma kararının neden alındığı, 'Cumhurbaşkanlığı hizmetlerinde kullanılmak amacıyla' ifadesinden ne kastedildiği, söz konusu arazilerin büyüklüğü ve pazarlık sürecine ilişkin ayrıntılar" ile ilgili sorularımıza yanıt verilmedi.

Miray Gökçe

© Deutsche Welle Türkçe