1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

CHP: 49’a liderlik mi, sola yöneliş mi?

3 Şubat 2018

CHP bu hafta sonu yapılan kurultayda genel başkan ve parti üst kurullarını seçecek. Gazeteci İrfan Bozan, partinin "sol değerleri öne çıkarma" ile "daha kapsayıcı olma" arasında bir seçim yapacağı görüşünde.

https://p.dw.com/p/2s42O
Türkei Ankara - Parteitag der CHP
Fotoğraf: picture-alliance/abaca/E. Aydin

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) bu hafta sonu 36. Olağan Kurultayı’nı toplayıp genel başkan ve parti üst kurullarını seçecek. Seçilecek genel başkan aynı zamanda 16 Nisan 2017'de yapılan referandumdaki yüzde 49’luk "Hayır bloku"nun liderliğini sürdürme gayreti içinde olacak. Seçilecek parti meclisi (PM) ise 2019 Mart’ında yapılacak yerel seçimlerde CHP’nin belediye başkan adaylarını belirleyecek.

16 Nisan referandumunda, 1994’ten bu yana ilk kez İstanbul ve Ankara’da Recep Tayyip Erdoğan’ın desteklediği görüşün yüzde 50’nin altında kalması bu illerin CHP adaylarını daha da önemli kıldı. İstanbul ve Ankara’nın artık AKP tarafından yönetilmesini istemeyen ancak farklı siyasi görüşlerde olanları memnun edecek adayı bulma da bu kurultayda seçilecek PM'nin işi. PM’nin bir diğer işi de CHP’nin ön seçim dışından gelen milletvekillerini belirlemek olacak.

Muharrem İnce yeniden deneyecek

Kurultay’da ilk gün genel başkanlık, ikinci gün ise parti meclisi seçimi yapılacak. Genel başkanlık için aday olacağını duyuran isimler, CHP Yalova Milletvekili Muharrem İnce, İstanbul Eski Baro Başkanlarından Ümit Kocasakal, Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV) Eski Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu ve İstanbul Ümraniye CHP Eski İlçe Başkanı Alpaslan Çabuk oldu.

Mevcut genel başkan Kemal Kılıçdaroğlu da aday olacak. CHP’de tüzük gereği kurultayda genel başkan adayı olmak için gerekli olan yüzde 10’luk delege imzasına Muharrem İnce ve Kemal Kılıçdaroğlu dışında başka bir ismin ulaşması zor gözüküyor.

"CHP için ‘altı ok' yeter "

5-6 Eylül 2014’de yapılan CHP Olağanüstü Kurultayı’nda, İnce yine aday olmuş 740’a karşı 415 oyla yarışı kaybetmişti. Yapılan bu kurultay CHP tabanının Kemal Kılıçdaroğlu’na en mesafeli olduğu kurultaydı. Bir ay önce yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde CHP, MHP ile ortak aday olarak Ekmeleddin İhsanoğlu’nu göstermiş ama Recep Tayyip Erdoğan ilk turda seçilmeyi başarmıştı. Kılıçdaroğlu’nun CHP tabanına sağdan gelen bir ismi onaylatma tercihi CHP’lilerle arasını açmıştı. İşte bu havada yapılan seçimde dahi Muharrem İnce, Kılıçdaroğlu’nu geçmeyi başaramamıştı.

İnce, 2018’de bir kez daha şansını deniyor ancak bu kez de başarılı olması zor görünüyor. CHP'li milletvekilleri arasında Muharrem İnce’yi desteklediğini açıklayan az sayıdaki milletvekillerinden biri olan Bolu Milletvekili Tanju Özcan, "CHP’de bir değişim zamanı geldi. Sokağa çıktığınızda, vatandaşla konuştuğunuzda bu talep net bir şekilde ortaya çıkıyor. Genel başkan değişimi ile yeni bir heyecan yaratılacak, bu heyecan dalgasıyla da CHP çok daha başarılı olacak" diyor. Özcan'a göre "Ulusalcılar, sol kanat, liberal kanat sınıflandırmaları CHP için çok doğru sınıflandırmalar değil. Özcan, CHP'lilerin asgari müşterekleri olan "altı ok"un yeterli olduğunu söylüyor.

Türkei Ankara - Parteitag der CHP
Fotoğraf: picture-alliance/abaca/M. Kaynak

Böke ve Cihaner’den sol siyaset çağrısı

CHP’de Tanju Özcan gibi düşünmeyip partinin politik perspektifini tartışmaya açan isimler de var. İzmir Milletvekili Selin Sayek Böke ve İstanbul Milletvekili İlhan Cihaner Kurultay’dan yaklaşık 10 gün önce "Gelecek için Kurultay" başlıklı bir çağrı yayınladı. Çağrıda, "Zamanın ruhu dünyayı ve Türkiye’yi sağ siyasetin değerleriyle okuyan değil, sosyal demokrasinin ilkeleri ışığında, sınıf temelli, emekten yana, kendi ideolojik çizgisi ve toplum talebi konusunda net bir sol siyaseti çağırıyor" denildi. CHP’nin olağanüstü koşullarda olağan muhalefet yapma yönteminin terk edilmesinin istendiği çağrıda, olağanüstü hal (OHAL) sona erene kadar Meclis çalışmalarından çekilme önerisinin partide tartışılması önerildi. Belediye başkanları görevden alınan, bir milletvekili tutuklu bulunan, AKP baskısından yakınan ve CHP’nin sol politikalara yakınlaşması, sert muhalefet yapması gerektiğini talep edenlerin CHP’de seslerini yükselttiği bir ortamda gelen bu çağrı cezbediciydi.

Salıcı: CHP "hayır bloku"nu taşıyor

Partinin sol politikaları öne çıkaran bir strateji izlemesi gerektiği önerisi parti içinde o kadar da taraftar bulmuyor. İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı parti içinde solculuk yarışı yapılmasını doğru bulmuyor. Oğuz Kaan Salıcı, şu andaki CHP liderliğinin yüzde 49'luk "Hayır bloku"nun liderliğini taşıdığı görüşünde. Salıcı’ya göre yapılması gereken "hayır bloku" içindeki siyaseten birbirine benzemeyen kesimlerle, güçlendirilmiş parlamenter sistem için 2019’da mücadele etmek. İlhan Cihaner'e göreyse CHP'nin öne çıkaracağı sol değerler ve sosyal demokrasinin güncellenmiş hali yatayda tüm seçmenleri hatta AKP'ye oy veren kesimleri dahi kapsayıcı özelliğe sahip. Cihaner, Dünyanın, Türkiye'nin ve Ortadoğu’nun da çıkışının sol değerler olan eşitlik, özgürlük, barış ve adalette olduğunu söylüyor.

Kılıçdaroğlu denge arayacak

CHP dışındaki kesimleri kapsamak ve sol değerleri öne çıkarmak şeklinde kabaca özetlenecek bu iki görüş etrafındaki tartışmalar hafta sonu yapılacak kurultayın ardından CHP’de neredeyse her parti kurulu toplantılarının alt metnini oluşturacak. Zira kurultayda Pazar günü yapılacak PM seçimi ve bu PM içinden çıkacak MYK’da bu görüşlerinin taraftarlarının yer alması muhtemel. Kemal Kılıçdaroğlu'nun kurultaya sunacağı anahtar listede bu iki görüşü de savunan kişilere yer vereceği tahminler arasında. Eğer Kılıçdaroğlu, bir tarafa ağırlık verir, dengeleri korumazsa 2016 Kurultayı'ndaki anahtar listesindeki 21 firenin çok daha fazlasıyla karşılaşabilir. Bu da çoğunluğu kendisine muhalif bir parti meclisi demektir ki 2019'a giden yolda kendisi için büyük handikap olur.

İrfan Bozan 

© Deutsche Welle Türkçe