BM'nin reform planları hazır

BM Genel Sekreteri Kofi Annan, Pazartesi günü son zamanlarda eleştiriler yüzünden yıpranan örgüt için hazırlanan reform planlarını Genel Kurul’da açıklalayacak. BM’ye yöneltilen eleştirilerin başında yolsuzluk iddiaları ve insan hakları çalışmaları konusunda dile getirilen rahatsızlıklar bulunuyor. BM İnsan Hakları Komisyonu’da yer alan baskıcı rejimlerin etkisinin yapılacak reformlarla önlemesini hedefleyen Birleşmiş Milletler, ayrıca Petrol Karşılığı Gıda Programı sırasında yapılan yolsuzluklar ve kurum içinde ortaya sıkan seks skandalı nedeniyle zor durumda kalmıştı.

Ayrıca Irak savaşının başladığı dönemde de etkin davranmamakla savaş karşıtları tarafından eleştirilmişti. Ancak BM Genel Kurulu’ndaki oylamada savaşa “ret” yanıtı çıkması aynı zamanda ABD’nin de rahatsızlık duymasına neden olmuştu. Bu gelişme üzerine Washington’da Annan’ın istifasını bile isteyen neo-muhafazakar kesim, BM’ye ABD topraklarından kovmak ve üyelik aidatını ödememekle baskı uygulama yoluna gitmişti.

ABD’den destek istiyor

Annan ise reform tasarısında ABD’den destek talebinde bulunuyor. ABD’nin ismini vermeden BM’ye en fazla ödeme yapan “süper gücün” BM’nin yenilenmesine bir şans tanımasını isteyen Genel Sektreter, tasarıda günümüz dünyasında çeşitli yeni tehdit odakları bulunduğuna da dikkat çekiyor ve hiçbir ülkenin tek başına kendini savunamayacağını vurguluyor. Terörizme ve nükleer silah üretimine karşı önlemlerin artırılması gerektiğine dikkat çeken Annan, tehditlere karşı askeri güç kullanmanın başarı şansını tehlikeye soktuğunu kaydediyor.

Uzun zamandır BM’nin yapılanmasıyla ilgili devam eden tartışmalara BM Genel Sekreteri, planlanan reformlarla son vermek istiyor. Bir süredir BM uzmanlarının üzerinde çalıştığı reform projesinin nihayet son şeklini aldığı ve Pazartesi günü Annan tarafından BM Genel Kurulu’na sunulacağı bildirildi. Tasarının 60 sayfadan fazla olduğunu belirten BM’deki diplomatlar, bunu “BM’yi kurtaracak son deneme” olarak niteliyor.

Daimi üyelik yarışı

Bu arada bazı üyeler de yeni yapılanmada daha yeni roller üstlenmeyi hedefliyor. Genişleyecek Güvenlik Konseyi’nde daimi üye olmak isteyen Almanya, Japonya, Hindistan ve iki Afrika ülkesi bu konuda destek arayışı içinde. Bu ülkeler arasında şanslı olarak gösterilen Japonya, Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın ağzından ABD’den bu konuda desteğini garantiledi.