BM'e düzenlenen saldırının yıldönümü

"En geç Pazartesi sabahı orada olmaya çalışacağım."

Sergio Vieira de Mello bir yıl önce böyle diyordu. Bağdat’ta şimdiki BM heyetine kıyasla De Mello başkanlığındaki ekip, gerçekten barış elçisiydi. BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın büyük güven duyduğu, hatta onun halefi olacağı söylenen 55 yaşındaki de Mello görevini olağanüstü bir angajmanla yerine getirmeye çalışıyordu. Brezilyalı Sergio Vieira de Mello, misyonu üstlenmesinden, ölümüne kadar geçen birkaç haftalık süre içinde diplomatik yeteneği sayesinde, BM’in Irak’taki tüm taraflar için arabulucu olmasını sağlamıştı. De Mello’nun ölümü, Irak’ta istikrarın yakın zaman içinde sağlanabilmesi yönündeki umutları söndürdü. Aynı zamanda, Almanya’nın BM nazdindeki büyükelçisi Wolfgang Trautwein’ın da vurguladığı gibi, BM’i felce uğrattı. Trautwein şöyle konuştu:

"Nefret uyandıran bu terör eylemi, BM’e ve Irak halkına yönelik bir saldırıdır."

BM Genel Sekreteri Kofi Annan, BM’in Bağdat’taki karargahına yönelik saldırıya hala anlam veremiyor:

"Böylesine gaddarca ve anlamsız bir eylem..Bu saldırının gerçekten düzenlendiğine inanmak neredeyse mümkün değil"

Annan riske girmek istemiyor

Özellikle BM Genel Sekretei, Bağdat suikastının ardından ilk aylarda derin bir yılgınlığa kapıldı. Annan o zamandan beri büyük risk göze almaktan kaçınıyor. BM Genel Sekreteri, mavi BM bayrağının artık yeterli korumayı sağlamadığını, özellikle Irak’ta, güvenliğin ilk şart olduğunu her fırsatta yineliyor.

"Bu yıldönümü, BM’in ne kadar tehlikeli koşullar altında görev yaptığını ve aynı zamanda güvenlik önlemlerinin arttırılmasının büyük önem taşıdığını hatırlatıyor."

Güvenliğin arttırılması talebi

Güvenliğin sağlanması, tüm BM kararlarında temel unsuru oluşturuyor. Kofi Annan, ABD’nin yoğun uluslararası baskılar sonucu, BM’in Irak’ta daha büyük rol üstlenmesine razı olmasına rağmen, elemanları daha iyi korunamadığı sürece, bunu kesinlikle reddediyor. De Mello’nun öldürülmesinin ardından, BM Genel Sekereteri tarafından Irak Özel Temsilciliği’ne atanan Eşref Cihangir Gazi ve beraberindeki heyet Irak Ulusal Konferansına, işgal güçlerinin yoğun koruması altında katılmıştı. BM’in yeni prensibi "güvenlik", Gazi için de öncelikli önem taşıyor.

BM’in Irak’ta yapılacak seçimlerin denetlenmesi için gözlemci göndermesi, ya da BM elemanlarının güvenliğini sağlamak amacıyla son BM Irak kararınca öngörülen barış gücünün oluşturulması, gerçekleşecek gibi görünmüyor. İlk aşamada, Eşref Cihangir Gazi’nin güvenliği için yoğun önlemler alınmasını ısrarla talep eden Kofi Annan, BM misyonunun, üye ülkeler Güvenlik Konseyi tarafından yüzüstü bırakılmasına öfkeleniyor.