1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

BM İran'ın "nükleer" ihlalini doğruladı

11 Kasım 2019

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, İran'ın nükleer anlaşmayı ihlal ettiğini doğrulayarak, Tahran'ın uranyum zenginleştirme çalışmalarında geldiği noktayı açıkladı.

https://p.dw.com/p/3Sr3c
Fotoğraf: Getty Images/AFP/A. Kenare

Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK), İran'ın nükleer programı hakkında her üç ayda bir yayımladığı raporunda, ABD ve İsrail'in Tahran'la ilgili iddialarını teyit etti. Rapora göre, UAEK müfettişleri, "İran'ın kuruma daha önce bildirmediği bir yerde" insan yapımı uranyum parçacıkları buldu. Raporda, söz konusu yerin neresi olduğu hakkında bilgi verilmedi.

UAEK, geçtiğimiz günlerde Fordo tesisinde uranyum zenginleştirme faaliyetlerine başladığını duyuran İran'ın bu açıklamasını da doğruladı. İran ile BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi, Almanya ve Avrupa Birliği arasında 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma, yer altındaki Fordo tesisinde uranyum zenginleştirilmesini yasaklıyordu.

İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stokunun 3 Kasım itibarıyla 372,3 kilograma ulaştığını ve anlaşmada belirlenen 202,8 kilogramlık sınırı bir hayli aştığını açıklayan UAEK, Tahran'ın elindeki uranyumun zenginleştirilme seviyesini ise yüzde 4,5 olarak duyurdu. 2015 yılındaki anlaşmada belirlenen sınır yüzde 3,67'ydi. Atom bombası için yüzde 90 seviyesinde zenginleştirilmiş uranyum gerekiyor.

İran Avrupa'ya baskı yapıyor

Tahran yönetimi, ABD'nin geçen yıl nükleer mutabakattan tek taraflı olarak çekilmesi ve İran'a yönelik yeni yaptırımlar uygulamasının ardından anlaşmanın şartlarını ihlal etmeye başlamıştı. İran, ABD'nin yaptırımları kaldırması hâlinde söz konusu ihlallere son vererek yeniden anlaşmaya uyacağını belirtiyor.

ABD yaptırımları nedeniyle ekonomisi sarsılan İran, mutabakata taraf olan ve anlaşmanın sürmesini isteyen İngiltere, Fransa, Almanya, Çin ve Rusya gibi ülkelerden daha fazla ekonomik teşvik beklentisi içinde. İran'ın bu yöndeki baskısı devam ederken bugün Brüksel'de bir araya gelen AB dışişleri bakanları, Tahran'la yapılan nükleer anlaşmaya desteklerini yinelediler.

DW,AP,rtr/CÖ,SSB

© Deutsche Welle Türkçe