BM, Güvenlik Duvarı'nı görüşüyor

İsrail’in Filistin bölgeleri etrafında inşa ettiği duvar dördüncü kez BM Genel Kurulu gündeminde. Filistinliler ve Arap ülkeleri İsrail’in duvar inşası ile uluslararası hukuku çiğnediği görüşünde. İsrail, güvenlik gerekçesi ile inşa ettiği duvarı, uluslararası hukukta geçerli sınırlar olmadığı için, gerekirse Filistinlileri göçe zorlayacak şekilde istediği yerde inşa ediyor.

Daha şimdiden bazı köylerin Filistin bölgeleri ile ilişkisi kesilmiş durumda ve özerk yönetim bu durum karşısında çaresiz. BM Genel Sekreteri Kofi Annan, söz konusu duvarın sivil halkın günlük yaşamını zorlaştırdığını, sosyal ve duygusal sorunlara yol açacağını kabul ediyor.

Kofi Annan’a göre, duvar Ortadoğu barışının önündeki engellerden biri. BM Genel Kurulu, İsrail’in duvarın inşasının derhal durdurulması kararı almıştı, ancak Kudüs yönetimi bu kararı da uygulamıyor. Filistinliler’in bir kez daha BM Genel Kurulu’na gitmesinin nedeni bu. BM’de İsrail’in destekçilerinden olan John Negroponte de duvarın Ortadoğu’nun geleceği konusundaki vizyonlarına uymadığını söyledi:

ABD kararları veto ediyor

Öte yandan ABD, İsrail’i duvarın yapımını durdurmaya zorlayacak kararları Güvenlik Konseyi’nde veto ediyor. Avrupa Birliği üyeleri de bu konuda bölünmüş durumda. Fransa ya da İspanya İsrail’e karşı oy verirken, Londra ya da Berlin çekimser kalmayı tercih ediyor. Berlin’in tutumu bugün de değişik değil. İsrail’in Uluslararası Adalet Divanı’na gitmesine yol açacak bir karar Almanya’yı rahatsız ediyor. İsrail’in BM büyükelçisi ise duvarla ilgili tartışmayı reddediyor.

İsrail büyükelçisine göre güvenlik duvarı değil, yüzlerce kişinin ölümüne yol açan intihar saldırıları gündeme getirilmeli. Ancak tam da bu konuda, intihar saldırılarının önlenmesi konusunda Kahire’de yapılan toplandı da sonuçsuz kaldı.

Gruplar anlaşma sağlayamadı

Mısır’ın arabuluculuğu ile aralarında Arafat’ın El Fetih örgütü, ama aynı zamanda radikal dinci Hamas ve Cihad’ın bulunduğu 13 Filistinli grup, ateşkes konusunda görüş birliği sağlayamadı. Toplantıdan çıkan İsrail’in sivil halka ve radikal grupların liderlerine yönelik askeri operasyonlarını durdurması karşılığında, sivil halka yönelik intihar saldırılarına son verilmesi kararı Kudüs tarafından reddedildi. Daha fazlasına ise radikal gruplar ikna edilemedi. İsrail askerlere ve Yahudi yerleşimcilere yönelik saldırıların da durdurulmasını isteyince, Hamas adına görüşmelere katılan Muhammed Nasal, ”Daha fazlasını kabul etmeyiz ve bu son kararımız” diyerek toplantıdan ayrıldı.

Kahire ateşkes görüşmelerinin sonuçsuz kalması, Filistin Başbakanı Ahmed Kurey ile İsrailli meslekdaşı Ariel Şaron arasındaki görüşmeyi de etkileyecek. Filistin özerk yönetimi, Kahire’de varılacak olası bir ateşkesi ile İsrailliler ile barış görüşmelerini başlatılabileceğini ummuştu.