Berlin'de Afganistan buluşması

Yaklaşık 700 kadar katılımcının arasında Afganistan lideri Hamid Karzai, ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell gibi kişilerin bulunması nedeniyle üst dereceden güvenlik önlemleri uygulanıyor. Konukların kaldığı ve konferansın yapılacağı otellerin çevresinde 2500’ün üzerinde polis dünden bu yana görev yapıyor.

Berlin’e dün gelen Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, konferans öncesi Almanya Başbakanı Gerhard Schröder’le biraraya geldi. Schröder 2,5 yıl içinde üçüncüsü düzenlenen Afganistan konferanslarına hep Almanya’nın evsahipliği yapmasının nedenlerini açıkladı. ”Bu, iki ülke arasındaki geleneksel dostluğun bir sembolüdür” diyen Schröder, Almanya’nın, Afganistan’ın bir ulus olarak yeniden yapılanmasına verdiği öneme dikkat çekti ve bunun bir görev sayıldığını söyledi.

Karzai Almanya’nın desteğinden memnun

Almanya, Afganistan’a bu oluşum sürecinde sağladığı maddi katkının yanı sıra birçok alanda hizmet veren danışmanlarıyla ve barışın güvencesi için bu ülkeye yolladığı askerleriyle de destek oluyor. Berlin hükümetinin önümüzdeki dört yıl içinde de Afganistan’a 320 milyon euro yardım planladığı haberine Afgan lider Karzai memnun oldu:

”Bu konferansın da ev sahipliğini üstlenen Almanya’nın Afganistan’a sağladığı destek ülkemizdeki barış sürecinin ilerlemesine, sonuçlarının istikrar ve meşruiyet kazanmasına katkıda bulunacaktır. Bunun sayesinde bizler birkaç ay içinde ilk kez sandık başına gidebileceğiz. Hem başkanlık hem de parlamento seçimlerini yapabileceğiz.”

ABD yardımların paylaşılmasını istiyor

Taliban rejiminin yıkılmasında belirleyici bir rol oynayan ABD yönetimi, Hamid Karzai liderliğindeki Afganistan’ın barış ve istikrar yolunda ilerlemesine en fazla desteği sağlayan güç. Ancak ABD, bu konferansta bu yardımların paylaşılması umudu taşıyor. Washington’un sadece 2004 yılı için bu ülkeye ayırdığı bütçe 2 milyar 200 milyon dolar. Afganistan’ın önümüzdeki yedi yıl içinde ise en az 27 milyar dolar gerekiyor.

ABD yönetimi, uluslararası devletler topluluğunun Afganistan’ı ihmal etmediğini ele güne karşı kanıtlamak için Berlin’deki konferansın son derece yerinde bir etkinlik olduğu görüşünde. ABD Dışişleri Bakanlığı‘nın Afganistan koordinatörü William Taylor, Kabil yönetimiyle işbirliğinin şimdi güvenlik alanına yansımasının da beklendiğini söyledi ve siyasi yapılanma konusunda Afganistan’ın daha fazla desteğe gerek duyduğunu da ekledi:

”Öğretmenlere, polislere, devlet memurlarına maaş ödenmesi lazim. Bu nedenle Afgan yönetiminin sadece bu yıl en az 3-4 milyar dolara ihtiyacı var. Yeniden yapılanma çabalarının hızlanması ve yürüyen kamu hizmetlerinin finansmanı için uluslararası devletler topluluğunun yeni maddi kaynaklar sunması gerekiyor.”

Afganistan’ın güvenliği

Washington yönetimi ayrıca Afganistan’daki güvenlik koşullarının da düzeltilebilmesi için en az 40 bin milisin tümüyle silahlarından arındırılması gerektiğini, hatta seçim sürecinin güvence altında cereyan etmesi için NATO’ya bağlı ek silahlı güçlerin Afganistan’da konuşlandırılmasını istiyor. NATO’nun kararıyla 2001 yılı sonundan bu yana Afganistan’da görev yapan 6000 ISAF askerinin üçte biri Almanya’dan geliyor. 13 bin Amerikan askeri ise hala terörle mücadelede görevli.

Uluslararası devletler topluluğunun belirlediği görev dağılımında ABD yeni Afgan ordusunu yapılandırmakla yükümlü. İtalyanlar adalet mekanizmasını, İngilizler uyuşturucuyla mücadeleyi, Almanya ile polisin teşkilatının eğitimini yönlendiriyor. Almanya Kabil dışında, Kunduz’da da ISAF birimi bulunduran tek ülke.

ABD’nin Afganistan’da uzun süreli bir varlık planladığı biliniyor ve terörle mücadelenin sonrasında bu ülkenin yeniden yapılanmasına sağladığı desteği, kendi güvencesi açısından yerinde bir yatırım olarak gördüğü de sır değil. Berlin’deki bu iki günlük konferansın bu süreçte önemli bir kilometre taşı olması tüm tarafların ortak umudu.