Berlin Türkiye'ye tank satmak istiyor

İnsan hakları konusunda özellikle Yeşiller partisinin karşı çıkışı, 1999 yılında Türkiye ile Almanya arasında bir tank krizi yaşanmasına neden olmuş, Almanya Leopar II tanklarının Türkiye’ye satışını reddetmişti. Avrupa Komisyonu’nun tavsiye raporuyla Türkiye - AB ilişkilerinde yaşanan son gelişmeler, Almanya’da konunun yeniden gündeme gelmesine neden oldu. Artık Türkiye ile silah ticaretinin önünde engel kalmadığını savunanlar ağır basıyor.

Almanya’da iktidardaki Sosyal Demokratlar ve Yeşiller, daha Avrupa Komisyonu tavsiye raporunu açıklamadan Türkiye’ye silah satışı önündeki engelleri yeniden incelemeye başladılar. Almanya Savunma Bakanı Peter Struck, Türkiye’den henüz resmi bir talep olmadığını, ancak Ankara’nın ünlü Alman Leopar II tanklarından satın almak istemesi durumunda bunun gerçekleşebileceğini açıkladı.

Struck, "AB’nin şimdi Türkiye ile üyelik müzakerelerine başlayacak olması gerçeği inanıyorum ki, şimdiye kadar Alman Leopard tanklarının Türkiye’ye satışına kararlı bir şekilde karşı çıkan çevrelerde bir bilinç değişimi yaratacaktır ve yaratmalıdır" diye konuştu.

Krize neden olmuştu

Sosyal Demokratlar, Güneydoğu’da çatışmaların sürdüğü 1999 yılında Türkiye’ye tank satışından yanaydılar. Ankara, çok sayıda Avrupalı ordu tarafından da kullanılan ateş gücü yüksek savaş tanklarından bin tane satın almak istiyordu.

Alman Federal Güvenlik Konseyi gizli bir oturum gerçekleştirerek bir örnek tankın ihraç edilmesini kararlaştırdı. Karara sert tepki gösteren Yeşiller Partisi ise koalisyon protokolünde yer alan ve silah satışına insan hakları şartı getiren kısıtlamalara göndermede bulununca bir koalisyon krizi yaşanmıştı.

Koşullar değişti

Yeşiller Partisi’nden Dışişleri Bakanı Joschka Fischer, yaşanan krizin üzerinden beş yıl geçerken Alman hükümetinin konuya bakışının da değiştiği işaretini veriyor. Fischer, artık tank satışının yolunun açıldığı mesajını vererek "Türkiye’nin gerçekleri gerçekten olumlu yönde değişiyorsa o zaman tabii ki şüphesiz bu çok önemli. Sipariş gelirse gerçekler ışığında değerlendirilecektir" diyor.

Türkiye’ye karşı tutumun değişmesinde ekonomik çıkarlar da önemli rol oynuyor. Alman ordusu, ordunun küçültülmesi planları çerçevesinde Leopar II tanklarının bir kısmını çürüğe çıkarmak istiyor ve bu nedenle Türkiye’den gelecek olası bir sipariş, Savunma Bakanı Peter Struck için de gayet yerinde bir teklif olacak.

Struck Türkiye’ye gidiyor

Struck, önümüzdeki haftalarda Türkiye’ye gitmeyi planlıyor. Struck’un bu konuda önemli siyasi çekincelerle karşılaşması beklenmiyor. Çünkü çekinceleri olanlar azınlığa düşmüş durumda.

Yeşiller partisi başkanı Claudia Roth, her bir siparişin ayrı değerlendirilmesi durumunda Türkiye’ye silah satışında bir sorun görmediğini belirtti. Roth, "Ortada açık çek gibi birşey yok. Bir ülke AB üyesi, aday ülke ya da NATO üyesi diye otomatikman silah satılabilmesi geçmişte de olmadı, gelecekte de olmayacak. Yani otomatik izin diye birşey yok" dedi.