Bahis yasağı şikeye çözüm değil

Almanya’da ortaya çıkarılan ve futbol dünyasında fırtınalar koparan "bahis skandalına" ilişkin soruşturma çok yönlü olarak devam ediyor. İsviçre'nin Nyon kentindeki olağanüstü toplantısında konuyu görüşen UEFA, Macaristan'ın Honved takımıyla Fenerbahçe arasında oynanan UEFA Avrupa Ligi ön eleme müsabakalarının da dahil olduğu bir dizi önemli maçta şike şüphesi bulunduğunu açıkladı. Diğer yandan gelecekte bu tür gelişmeler yaşanmaması için yasa bazında önlem alınması talepleri de yükseliyor.

Alman Gießen Üniversitesi'nden ceza hukukçusu ve kriminolog Matthias Braasch, her ne kadar soruşturmaların neticesi beklenmek zorunda olsa da, aslında Almanya’daki bahis skandalı konusunda gerek spor klüplerinin gerekse mevcut yasaların iyi bir sınav vermediğini vurguluyor. Bu kapsamda yeni bir yasa çıkartılması yönünde görüş belirten Alman hukukçu Matthias Braasch bunun, alınacak önlemlerden sadece bir tanesi olacağını da sözlerine ekliyor. Ceza hukukçusu ve kriminolog Matthias Braasch’ın sorularımıza verdiği yanıtları yayınlıyoruz:

- Almanya bugüne kadar önlem alma konusunda uyudu mu?

BRAASCH: Bu soruya farklı açılardan yanıt vermem gerekir. Birincisi: koruyucu ön tedbir alma konusunda sorun var. İkincisi: klüplerdeki yapılanlamalar arzu ettiğimiz biçimde organize değil! Ve üçüncüsü: cezaî düzenlemeler konusunda da hala eksiklikler bulunuyor.

- Alman hakem Hoyzer’in şike skandalına adının karıştığı geçmiş dönemde uygulamaya geçirilen kontrol mekanizmalarından söz edelim. Bu mekanizmalar neden işlemiyor?

BRAASCH: Elbette ki mevcut durumdan hoşnut olmamakta yerden göğe kadar haklısınız! Önce şunu söylemem gerekir: Bahis sektöründe mutlak bir kontrol mümkün değil. Asya bölgesinde ya da Doğu Avrupa ülkelerinde, örneğin Bosna ya da Almanya'da alt kümelerdeki maçlara ilişkin bahislerin manipüle edilmesini önlemek neredeyse imkansız. Ama örneğin doping sorununda ya da manipüle edilen bahisler konusunda Almanya’da ‘spor sahtekarlığı’ başlığı altında bir hukuksal düzenlemenin, cezaî yaptırımın eksikliği var.

- Özellikle somut olaylarda, örneğin Almanya’da 30’dan fazla manipüle edilmiş maça istinaden bazı neticeler de alınmıyor değil! Şimdi asıl önemli olan kimin, neyi ve ne zaman manipüle ettiğinin gün ışığına çıkarılması olsa gerek; öyle değil mi?

BRAASCH: Doğrudur. Onun için ben de zaten önce neticeleri beklememiz gerektiğini söylüyorum. Henüz hukuksal sürecin başlangıcındayız; ilk gözaltına alınmalar gerçekleşti, ama henüz dava açılma aşamasına gelinmedi. O yüzden, şike olayına adı karışanların hangi futbolcuyu ya da hakemi bu işlere karıştığının ortaya çıkarılmasını beklemek gerek… Ancak, maçlara şike karıştırılmasına önayak olan kişilerin bu işi nasıl yaptıklarının, nasıl organize olduklarının, yani işin sistematiğinin gün ışığına çıkartılması neticesinde, bu durumun geçmişte tanıdığımız tüm şike olaylarını gölgede bırakacağı endişesini taşımaktayım.

- Siz bu alanda yeni bir yasa çıkartılmasını savunuyorsunuz. Ama ne zamandan beri suça eğilimli kişiler, potansiyel eylemciler yasalardan çekinmiştir ki?

BRAASCH: Evet. Bu yasa tabii ki sadece temel öğelerden biri olacak. Ben ceza yasalarının her şeyi düzelteceğini, her derde deva olacağını hiçbir zaman savunmadım. Ama, aynı ekonomi/ticaret sektöründe işletmelere yasalar yoluyla uygulanan baskılar gibi, burada da kulüplere yasalar üzerinden yaptırımlar uygulanabilir. Örneğin koruyucu ön tedbir sistemleri ile bu tür suçların -en azından minimuma indirilmesi- mümkün olabilir.

- Bir de internet üzerinden oynanan bahislere yasak getirilmesi talepleri var. Bunun bir işlevi olabilir mi sizce?

BRAASCH: O konuda ben çok çekimserim, çünkü -başka alanlardan da tanıdığımız gibi-, komple yasaklamalar insanları daha çok yasal yolların dışına çıkartmaya iter. Ayrıca, internetteki bahisleri toptan yasaklamak, hukukî olarak da çok zor. Kısacası, ben internette komple bahis yasağını hem hukuksal açıdan, hem de uygulamaya ilişkin pratik gerekçeler nedeniyle doğru çözüm yolu olarak görmüyorum.

© Deutsche Welle Türkçe

Dirk Müller / Çeviri: Çelik Akpınar

Editör: Murat Çelikkafa