Avrupa Konseyi’nden Guantanamo tepkisi

Strassbourg’daki Avrupa Konseyi’nin ana görevi, Avrupa ve onun doğudaki komşularının insan haklarına saygı göstermesini ve temel demokratik hakları sağlamasını denetlemek. Şimdi de kuruluş, Amerika Birleşik Devletleri’ni, Guantanamo Üssü’ndeki tutuklulara işkence yapmakla suçladı. Dün kabul edilen bir kararda, Amerikan hükümetinin teröre karşı savaş heyecanıyla kendi en yüce değerlerini çiğnediği savunuldu. Avrupa Konseyi, Avrupa devletlerini, Guantanamo’daki tutukluların sorgulanmasında Amerika Birleşik Devletleri’yle işbirliği yapmamaya çağırdı.

“Bin Ladin’in çıplak fotoğrafı“

Avrupa Konseyi Parlamenterler Assamblesi alışılmamış bir kararlılık ve hayal kırıklığı sergiledi. Üstelik Bush hükümetini sertçe eleştiren, Irak’ta savaşa katılan İngiltere’de iktidarda bulunan İşçi Partisi’nin bir milletvekiliydi. Avrupa Konseyi Guantanamo Raportörü, 71 yaşındaki Kevin MacNamara, Strassbourg’daki toplantıya katılan milletvekillerine Küba’daki Amerikan askeri üssünde tutulan tutukluların güncel yaşamlarını anlattı: “Sorgulamalar sırasında cinsel güdüleri uyandıracak şekilde giyinmiş bir kadının tutuklulara seks dergileri göstermesi ve onların cinsel organlarını ellemesi söz konusu olabiliyor. Bunun ardından bir erkek, tutuklunun eşinin Usame Bin Ladin’le çıplak bir fotoğrafını gösteriyor. Kendilerinden istenen yanıtları vermezlerse, işkence edilmek üzere başka ülkelere gönderilecekleri söyleniyor.”

“Uygarlık değerlerimize saldırı“

İngiliz politikacı Guantanamo’daki insanlık dışı uygulamalardan büyük rahatsızlık duyduğunu gizlemedi. Onun anlattıklarını dinleyenler de, Irak’ın Abu Ghraib Hapishanesi’ndeki Amerikan işkence yöntemlerinin tekil olaylar olmadığı yolundaki kuşkularının doğrulandığını hissetti. MacNamara şöyle konuştu: “Amerika Birleşik Devletleri’nin burada yaptığının hukukdışı ve uygarlığımızın değerlerine yönelik bir saldırı olduğunu düşünüyorum.”

“İşkenceden ABD hükümeti haberdar“

Sonuçta oybirliğiyle alınan kararın mimarı da MacNamara’ydı. Kararda, Bush yönetimi sert bir dille eleştirildi. Guantanamo’daki tutukluların barbarca, insanlıkdışı ve aşağılayıcı bir muamele gördüğü belirtildi ve bunun hükümetin en üst düzeyli temsilcilerinin doğrudan onay verdiği Amerikan politikasının doğrudan sonuçları olduğu kaydedildi. Guantanamo Askeri Üssü’nde, Amerikan hükümetinin bilgisi dahilinde sistematik işkence uygulandığı ve bunda Washington’un suçu bulunduğu vurgulandı. Bu sözleri Strassbourg’daki toplantıya katılan Alman milletvekili eski Adalet Bakanı Sabine Leutheusser-Schnarrenberger de destekledi:“Haklarında somut bir kuşku ya da belge olmayan 40 farklı ülkeden 660 insanın yıllardan beri Guantanamo’da tutuklu olması ve teröre karşı savaş bahanesiyle temel haklarının tanınmamasını büyük bir sorun olarak görüyoruz.”

46 üye ülkeye çağrı

Avrupa Konseyi’nin kararında, milletvekilleri, İzlanda’dan Rusya’ya, 46 üye ülkenin hepsine, Guantanamo’ya gönderilme tehlikesi olan zanlıların hiçbirini Amerika Birleşik Devletleri’ne teslim etmeme çağrısı yaptı. Ayrıca, tutukluların Amerika Birleşik Devletleri’nde olağan şekilde yargı önüne çıkarılması güvence altında olmadıkça ne adli yardım ne de kanıt verilmemesi de milletvekillerinin talepleri arasında yeraldı.