Asya ve Avrupa krize karşı el ele

Çin’in başkenti Pekin’de düzenlenen Asya – Avrupa Zirvesi’nde (ASEM) 43 ülkenin devlet ve hükümet başkanları biraraya geldi. Yaşanmakta olan küresel finans krizini masaya yatıran Asyalı ve Avrupalı liderler, krize karşı işbirliği içinde olma kararı aldılar. Küresel finans sisteminin reformdan geçirilmesi konusunda görüş birliği içinde olan liderler, krizin küresel önlemlerle atlatabileceğine işaret ettiler.

Zirvede Almanya Başbakanı Angela Merkel’in reform önerileri ön plana çıktı. Dünya finans sisteminin dört temel ayağının yeniden inşa edilmesini öneren Merkel, Uluslararası Para Fonu IMF’in güçlendirilmesini, finans denetimlerinin sıkılaştırılmasını, spekülasyonlara şeffaflık ve çok kazanan üst düzey yöneticilerin maaşlarına sınırlama getirilmesini istedi. Merkel, bu önerilerin 15 Kasım’da Washington’da yapılacak Dünya Finans Zirvesi’nde görüşüleceğini dile getirdi.

Sarkozy: Başka seçeneğimiz yok

AB Dönem Başkanı Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy de zirvede sağlanan görüş birliğinden memnun. Asyalı ve Avrupalıların, krize karşı uluslararası toplumun ortaklık içinde olduğunu gösterdiğini dile getiren Sarkozy, “Başka seçeneğimiz” yok diye konuştu.

Fransız lider, dünya nüfusunun üçte ikisi ile dünyanın maddi varlığının yarısını temsil eden Asya ve Avrupa ülkelerinin dünyadaki risklerin üstesinden gelmesinin, bütün dünya için çok önemli olduğunu, işbirliğinin Asya ve Avrupa ülkeleri için bir seçenek olmayıp bir görev olduğunu savundu. Mevcut küresel finans krizi üzerinde de duran Sarkozy, ABD'den kaynaklanan finans krizinin bütün dünyaya yayıldığını ve dünya ülkelerinin bu krizle ortaklaşa mücadele etmesi gerektiğini belirtti.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jose Barroso da ortak hareket etmenin önemine değinerek, “Kapılarımızı kapatarak ve sadece kendi evimizle ilgilenerek zorlukların üstesinden gelemeyiz” diye konuştu. Sahiplenmecilik ve ekonomik ulusalcılık konusunda uyarıda bulunan Barroso, ülkelere ekonomik milliyetçilik çağrılarına direnme önerisinde bulundu ve bunun düzelme olasılıklarına zarar vereceğini savundu.

Çin: İşbirliğine hazırız

Bu arada, Çin Başbakanı Wen Jiabao, Barroso;yla bir araya geldi. Görüşmede, zirvenin uluslararası finans krizinin giderek derinleştiği ve yayıldığı koşullarda yapıldığına işaret eden Wen, zirveden somut sonuç alınması için AB’yle işbirliğini yoğunlaştırmaya hazır olduklarını belirtti. Çin ile AB arasındaki somut işbirliği alanının geniş olduğunu söyleyen Wen Jiabao, farklı rejimlerle yönetilen ve farklı uygarlıklara sahip ülkelerin uyum içinde yanyana ve ortak gelişmesine örnek oluşturmak için ekonomik ve ticari işbirliği ile siyasi ve hukuki diyalogun pekiştirilmesi gerektiğini ileri sürdü.

Zirveye ev sahipliği yapan Çin de, finans krizinin etkilerini açıkça hissediyor. Ülkede ihracat oranı azaldı, ekonomik büyüme yavaşladı, fabrikalar kapanmak zorunda kaldı ve binlerce kişi de işini kaybetti. Çin’in hedefi, ülkede istikrarı korumak. Pekin yönetimi “başarmak için yeterli rezervlerimiz ve potansiyelimiz var“ sözünü sürekli yineliyor. Çin ayrıca finans kriziyle başa çıkabilmek için diğer ülkelerle işbirliğine de hazır olduğunu ifade ediyor.

Merkel’ın Pekin temasları

Almanya Başbakanı Angela Merkel ise zirve öncesi Çin Devlet Başkanı Hu Jintao ile bir araya geldi. Merkel’in, Tibetlilerin ruhanî lideri Dalay Lama’yı kabul etmesi yüzünden Pekin-Berlin hattında daha önce yaşanan kriz ve Avrupa Parlamentosu’nun Çinli muhalif Hu Jia’ya verdiği ödül ise görüşmeleri gölgelemedi. İki liderin görüşmesinde finans krizi konusu da öncelikler arasında yer aldı. Çin ile daha sıkı bir işbirliği içine girmek istediklerini söyleyen Merkel, Dünya Finans Zirvesi'ne de Çin'le koordinasyon içinde hazırlanacaklarını belirtti.