Arjantin ile İngiltere arasında Falkland krizi

Arjantin’in doğu kıyılarına 800 kilometre uzaklıktaki Falklands ya da İspanyolca’daki adıyla Malvinas takımadaları üzerinde yeniden fırtına bulutları dolaşıyor. 1982’deki savaşın ardından bir İngiliz petrol şirketinin bölgede sondaj çalışmalarına başlaması gerginlik yarattı. Uzmanlar bölgede 400 milyon varil petrol bulunabileceğini tahmin ediyor.

Arjantin, Aralık ayında Falkland takımadalarının Arjantin topraklarının bir parçası olduğunu ilan eden bir yasa çıkarmış, İngiltere bu yasaya notayla tepki vermişti. Üç milyon kişinin yaşadığı adalar grubu, 1833 yılından bu yana İngiliz yönetimi altında bulunuyor.

Arjantin’den sert tepki

Arjantin, İngiliz şirketin Falkland kıyılarında petrol aramaya başlamasını provokasyon olarak görüyor. Arjantin Devlet Başkanı Cristina Fernandez de Kirchner, Falkland’in Arjantin için keyfi bir konu değil, ülke müdafaası anlamına geldiğini belirterek İngiltere’yi devletler hukukunu çiğnemekle suçladı.

Blokaj ya da benzer yöntemlerin başarısına inanmadıklarını belirten De Kirchner, İngiliz petrol şirketinin çalışmalarını şiddete başvurarak engellemek gibi bir niyetleri olmadığını kaydetti. Arjantin Devlet Başkanı, Malvinas takımadalarının Arjantin’in egemenlik alanına girdiğini vurgulayarak, bunun tasdiki için devletler hukuku alanında gayretlerini ısrarla sürdürecekleri mesajını verdi.

De Kirchner, “Malvinas sorunu, BM Güvenlik Konseyi’nde daimi üyeliği bulunan ülkelerin devletler hukuku alanında neler yapabildiklerinin açık bir örneğidir. Bu ülkeler BM kararlarını istedikleri zaman ihlal ederken, diğer ülkeler ‘düşman ülke’ ilan edilmemek ya da daha da kötüsüyle karşılaşmamak için kuralları yerine getirmek zorunda hissediyor” dedi.

Latin Amerika ülkelerinden de Arjantin’e tam destek geldi. Meksika’daki zirve toplantısında biraraya gelen Güney ve Orta Amerika’dan 32 ülkenin lideri ‘İngiltere ile yaşanan egemenlik kavgasında Arjantin Cumhuriyeti’nin meşru haklarını’ savundu.

İngiltere de ısrarlı

Ancak İngiltere de Falkland’daki egemenlik haklarında ısrarlı. İngiliz Savunma Bakanlığı Müsteşarı Bill Rammel, ‘Falkland adalarını savunmak için herşeyi yapacaklarını’ belirterek, adaların da bir petrol sanayisine hakkı olduğunu söyledi. Muhafazakar milletvekili Andrew Rosindell ise kışkırtıcı bir tonla, “Savaşın üzerinden 28 yıl geçti. Arjantin’in burada söz hakkı olmadığını açıkça anlamış olması gerek” diye konuştu.

Tartışmaların odağındaki Desire petrol şirketinden Bob Lyons da tüm olasılıkları gözönünde bulundurarak gerekli önlemleri aldıklarını, çalışmaları sürdürmeye kararlı olduklarını vurguladı.

Lyons, “Buraya sondaj yapmaya geldik. Arjantin’in burada olup bitenlerle ilgili görüşlerini biliyoruz. Dolayısıyla planlamalarımızı bu doğrultuda yaptık. Kendimize yetecek durumdayız. Olabilecek herşeyle başa çıkabilecek şekilde hazırlıklarımızı yaptık. Komşu ülkelerden herhangi bir destek gerektirebilecek durumları da düşündük. Ve işimizi bu şekilde sürdüreceğiz” dedi.

Falklands sorunu

Falklands ya da Las Malvinas adalarıyla ilgili İngiltere ve Arjantin arasındaki kavga 19’uncu yüzyıl başlarında başladı. 1982 yılında Arjantin’de iktidardaki askeri cunta adaları işgal edince İngiltere ile savaş patlak verdi. Savaşta 750 Arjantinli, 255 İngiliz ve üç ada sakini yaşamını yitirdi, Arjantin birlikleri on haftalık savaşın ardından teslim oldu.

İki ülke arasında normal diplomatik ilişkiler ancak 1990 yılında yeniden kuruldu. Son gerginliğin o dönemdeki gibi bir savaşla sonuçlanmayacağı konusunda ise iki taraftan yorumcular da hemfikir.

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Beklan Kulaksızoğlu

Editör: Hülya Köylü