AP'de Guantanamo tartışması

Siyasi parti gruplarının ortak bir tutum üzerinde uzlaşamadıkları genel kurulda AB Komisyonu’nun adaletten sorumlu üyesi Jacques Barrot, Guantanamo’dan tutuklu almaya hazır olan Avrupa ülkelerine mali yardımda bulunulmasını istedi.

Jacques Barrot, tahliye sonrası ülkelerine dönecek durumda olmayan Guantanamo’daki tutuklulara yardım edilmesi gerektiğini, hiçbir ülkenin tutuklu kabul etmeye zorlanamayacağını ancak AB ortak tutum takınmasının Washington ile yapılacak görüşmeleri kolaylaştıracağını söyledi.

Avrupa’nın ortak menfaatleri

Konsey dönem başkanı Çek Cumhuriyeti’nin Avrupa işlerinden sorumlu bakanı Aleksandr Vondra, AP genel kurulunu, Guantanamo'nun bütün ülkeleri ilgilendiren bir sorun olduğu teziyle açtı:

“Guantanamo’yu kapatma kararı, öncelikle ABD’nin sorumluluk alanına girer. Ancak Dışişleri bakanlarımız geçen hafta, terör ile mücadele ve insan haklarıyla hukuk devletinin korunması şeklindeki ortak menfaatlerimiz doğrultusunda, eski tutukluları kabul etmek suretiyle ABD’ye yardımcı olunup olunamayacağını görüştüler.”

Bu konuda her üye ülke kendi karar verecek. Çoğu ülke de pek gönüllü görünmüyor. Avrupa Halk Partisi’nden Hartmut Nassauer, bunun nedenlerini şöyle açıkladı:

“Kim işkenceye uğruyorsa, Avrupa tarafından kabul edilmeye hakkı vardır, diyecek kadar ileri gitmedik. Avrupa’nın potansiyel teröristlerin akınına uğramasına meydan vermemeliyiz. Bu nedenle konunun değerlendirilmesinde güvenlikle ilgili hususlara mutlak öncelik tanınmasından yanayım.”

Avrupa’nın sorumluluğu

AP genel kurulunda söz alan konuşmacılardan bazıları ise AB ülkelerinin de CIA’nın operasyonlarına katıldığını, ama en azından buna göz yumduğunu hatırlattılar. Liberal partiler grubu başkanı Graham Watson, bu bakımdan Avrupa’ya da sorumluluk payı düştüğünü dile getirdi:

“Avrupa omuz silkip, bu problemi çözmek tek başına ABD’ye düşer, diyemez. AB üyesi ülkeler Bush yönetiminin yaptıklarına ortak oldu.”

Alman Yeşiller Partisi’nin eş başkanı Cem Özdemir, yıllardır Alman meclis komisyonlarını meşgul eden somut bir örnek vererek daha da açık konuştu:

“Dört yıl haksız yere Guantanamo’da tutulan Bremen’li Murat Kurnaz olayında yaptığımız hatayı tekrarlamamalıyız.”

AP özel araştırma komisyonu 2007 yılında Avrupa’da yasa dışı istihbarat faaliyetleri sürdürüldüğüne dair ipuçları bulmuştu. Adaletten sorumlu Komisyon üyesi Jacques Barrot, duyduğu infiali şöyle dile getirdi:

“Terör ile mücadele her şeyden önce insan haklarına tam saygı çerçevesinde yürütülmeli. Aynı zamanda ne olursa olsun gerçek gün ışığına çıkmalı ve bence en önemlisi, böyle bir şey bir daha olmamalı.”