Ankara'dan imtiyazlı ortaklığa ret

Baha Güngör / Ankara

• Angela Merkel ve Wolfgang Schaeuble'ye sohbet esnasında, ilk defa ziyaret etmelerine rağmen, Türkiye’ye karşı neden bu kadar önyargılı oldukları sorusu yöneltildi. Merkel ve Schaeuble, Ankara’da Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Adalet ve Kalkınma Partisi yetkilileriyle yürütülecek siyasi temasları tamamladıktan sonra, Türkiye'ye ilişkin yeni bir değerlendirme yapacaklarını kaydettiler.
  
  Sorunlar çok büyük
  
  
• Merkel, Türkiye’ye ve Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğine karşı olmadığını, sorunların çok büyük olduğunu, Türkiye’nin kısa zamanda Avrupa Birliği üyeliğinin gerçek dışı olacağını belirtti.
  
  İmtiyazlı ortaklık nedir?
  
  
  
• Merkel ve beraberindekilerin Ankara’da imtiyazlı ortaklıktan ne anladıklarını da ifade etmesi bekleniyor. İmtiyazlı ortaklıktan Merkel’in anladığı gümrük birliğinin daha da genişletilmesi mi; ortaklık yalnızca ekonomi alanında mı olacak, yoksa savunma boyutunda da ele alınacak mı? Görüşmelerde bu kavrama açıklık getirilmesi bekleniyor. Alman muhalefetinin ziyaretinin 1 hafta ardından Almanya Başbakanı Gerhard Schröder Türkiye’yi ziyaret edecek. Almanya’nın bakışı asıl bu ziyaretin ardından şekillenecek.
  
  Atatürk'e övgü
  
  
  
• Merkel ve Schaeuble bu sabah ilk olarak Anıtkabir’i ziyaret edip çelenk bıraktılar. Merkel deftere şu sözleri yazdı: Atatürk’ün siyasi vizyonu ve değerleri bugün de geçerliliğini korumaktadır.
  
• Merkel, önce İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu ile görüştü. Adalet ve Kalkınma Partisi genel merkezinde 11 kişiden oluşan bir heyetle biraraya geldi. Heyettekiler Recep Tayyip Erdoğan’ın genel başkan vekilleriydi. Bu görüşmede ele alınan konuları heyetin içinde yer alan Erdoğan’ın danışmanlarından Cüneyt Zapsu, temasları izleyen 40 kadar Alman gazetecisine anlattı. Zapsu, Türk tarafının, Avrupa Birliği’nden tam üyelik müzakerelerinin başlangıcı için bir tarihten başka hiçbir alternatif düşünmediğini, bu tarihin mutlaka verilmesi konusunda çok ısrarlı olunmaya devam edileceğini, imtiyazlı ortaklığın ancak daha sonra müzakereler başladıktan sonra ele alınabileceğini açıkladı.
  
• Angela Merkel'e şu ana kadar "Avrupa Birliği sürecini yavaşlatalım" tarzında bir görüş ifade edilmedi. Merkel, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde önce Bülent Arınç, ardından Başbakan Tayyip Erdoğan tarafından kabul edecek. Ardından Erdoğan ile Merkel ortak bir basın toplantısı düzenleyecek.
  
  Almanya'dan gelen olumsuz haber
  
  
  
• İmtiyazlı ortaklık kavramından Merkel’in tam olarak ne anladığı ifade edilmiş değil. Ticari boyut kastediliyorsa zaten 1996’dan beri Türkiye Avrupa Birliği ile gümrük birliği içinde. İmtiyazlı ortaklıkla daha çok kastedilen siyasi konuların olduğu varsayılıyor. Siyasi konuların tam olarak ne olduğu noktasında da bir belirsizlik var.
• Almanya’dan gelen bir haber de burada şok etkisi yarattı. Hristiyan Birlik Partisi’nden Michael Gross'un, ”Türkiye Avrupa Birliği’ne üye olamaz. Böyle bir şeyin düşünülmesi bile mümkün değil. Türkiye Avrupa’nın bir parçası değildir" yolundaki sözleri burada bir şok etkisi yarattı. Bu sözler de elbette Merkel’in temaslarını zorlaştırdı. Temaslarını ne kadar zorlaştırdığını ise Erdoğan ile ortak düzenleyeceği basın toplantısında belirleme imkanı bulacağız.
  
  Buz gibi basın toplantısı
  
  

• Basın toplantısında neredeyse buz gibi bir hava esti. Ankara’nın eksi 12’lik havası içeriye yansıdı diyebiliriz. Basın toplantısında, Erdoğan-Merkel görüşmesinde, tabiri caizse bir arpa boyu dahi yol alınamadığı ortaya çıktı. Başbakan Erdoğan, AB’ye tam üyelik dışına Türkiye’ye başka bir alternatif bulunmadığını söyledi. Buna karşılık Merkel, "Avrupa Birliği içinde büyük sorunlar yaşıyoruz, 10 yeni ülke daha birliğe katılacak. Türkiye’yi aramıza alacak güçte değiliz. O yüzden Türkiye’ye imtiyazlı ortaklık teklif ediyoruz" dedi.

• Erdoğan’a imtiyazlı ortaklık hakkında ne düşündüğü sorulduğunda ise, "Böyle bir şey olmaz, imtiyazlı ortaklık şimdiye kadar hiçbir ülkeye karşı masaya konulmamamıştır, yeni gelecek 10 yeni ülke düşünüldüğünde Türkiye daha iyi konumdadır. Avrupa Birliği ne bir kömür-çelik birliği, ne de bir hristiyan kulübüdür. Avrupa Birliği, hristiyan kulübü olmadığını ispatlamak için de Türkiye’yi üyeleri arasına almalıdır" dedi.