Almanların ağırlığı arttı

İngiltere’de çokuluslu şirketlerin vergi performansına yönelik eleştiriler son dönemin önemli ekonomik gelişmeleri arasında yer alıyor. Ülkede faaliyet gösteren çok uluslu bazı şirketlerin mevzuattaki boşlukları kullanarak daha az vergi vermeleri hatta hiç vergi vermemeleri ciddi bir rahatsızlık oluşturuyor. İngiliz gazetesi The Guardian’ın haberine göre İngiliz Parlamentosu Milletvekili Charlie Elphicke, Avam Kamarası’na yaptığı sunumda, küresel bir arama motoru firmasının 2011 yılında 2,5 milyar pound (3,1 milyar Euro) gelir elde etmesine rağmen yüzde 0,4 vergi verdiğini, yine büyük bir kahve zinciri markasının ise aynı yıl İngiltere’de 365 milyon pound (459 milyon Euro) kazanmasına rağmen hiç vergi vermediğini aktarıyordu.

Yabancıların vergide ağırlığı yüzde 20

Türkiye'nin kurumlar vergisi istatistikleri incelendiğinde en çok kurumlar vergisi veren ilk 100 şirket arasında 21 yabancı sermayeli şirketin yer aldığı görülüyor. Yüzde 50’den fazlası yabancıların elinde olan bu şirketlerden 2011 yılında kurumlar vergisi olarak 2,1 milyar TL tahakkuk edildi. 2011 yılında en çok kurumlar vergisi veren 100 şirketin toplam vergi tahakkuku 10,3 milyar TL olarak gerçekleşti. Böylelikle Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı şirketlerin ilk 100 içinde toplam ağırlığının yüzde 20 civarında olduğu görülüyor. Bunun yanında Türkiye’de yabancı sermayenin hem sayı olarak hem de yatırım ve gelir olarak ciddi bir ağırlığı olduğu görülüyor. Ekonomi Bakanlığı’nın verilerine göre Türkiye’de 30 bin yabancı sermayeli şirket yer alıyor. Aynı verilere göre 2011 yılında Türkiye’ye 15,7 milyar dolar yabancı sermaye gelirken aynı yıl içerisinde 1,9 milyar dolarlık yabancı sermaye de Türkiye'yi terk etti. Kurumlar vergisinin ilk 100’ünde yüzde 20 ağırlığı bulunan yabancı sermayeli şirketlerin en büyük sanayi kuruluşları içerisindeki payı ise yüzde 31 civarında. İstanbul Sanayi Odası'nın gerçekleştirdiği ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması''na göre 2011 yılında 500 şirketin bulunduğu listede 140 yabancı sermayeli şirket yer alıyordu.

İlk 100’de 3 Alman şirket var

Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı sermayeli şirketler arasında özel olarak Alman sermayeli şirketlere bakıldığında bu kurumların vergi performanslarının arttığı görülüyor. 2010 yılında Türkiye’de kurumlar vergisi rekortmeni olan 100 şirket arasında Alman sermayeli 3 şirket yer alıyordu. Bu şirketlerden bu yıl içinde tahakkuk edilen vergi tutarı 151 milyon TL oldu. 2011 yılına gelindiğinde ilk 100 içinde yer alan 3 Alman şirketinin verdiği kurumlar vergisi yüzde 70 artarak 256 milyon TL’ye çıktı. Listede yer alan bu 3 Alman şirketi 2011 yılında toplamda 256 milyon TL kurumlar vergisi öderken, İSO 500 listesine göre aynı yılda 6,9 milyar TL satış geliri elde ettiler.   Kurumlar Vergisi'nin ilk 100'ünde 3 Alman sermayeli şirket bulunurken Ekonomi Bakanlığı’nın verilerine göre Türkiye'de 4.885 Alman sermayeli şirket faaliyet gösteriyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Selçuk Oktay / İstanbul

Editör: Ahmet Günaltay