Alman şirketleri yurtdışına kaçıyor mu?

Almanya’da yıllardır şirketlerin akın akın ülkeden kaçtıkları, üretim tesislerini ücret maliyetinin düşük olduğu ülkelere taşıdıkları Almanya’da ise sadece döner dükkanlarıyla büfelerin kalacağına dair iddialar ortaya atılır. Ancak her Alman şirketinin üretimi yurtdışına kaydırmadığı gibi yabancı ülkelerde yapılan yatırımların Almanya’daki istihdamın korunmasına yardımcı olduğu da bir gerçek.

Alman makina endüstrisi duruma açıklık getirmek için Alman Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü’ne bu branşta faaliyet gösteren 1200 şirket arasında bir anket yaptırdı. Araştırma telaşa gerek olmadığını ve şirketlerin Almanya’dan kaçmaya hiç niyetli olmadıklarını ortaya çıkardı.

Araştırmayı hazırlayan enstitünün başkanı Michael Hüther, elde ettikleri sonuçlara ilişkin şunları söyledi: “Ankete dahil ettiğimiz şirketlerin dörtte üçü ihracat yapıyor, yarısının dış ülkelerde pazarlama ve satış şirketleri var, yaklaşık yarısı da bütün dünyadan hammadde ve yarı mamül ithal ediyor. Ankete katılan şirketlerin sadece yüzde 20’si yurtdışında üretim yapıyor. Araştırma ve geliştirme çalışmalarını kısmen de olsa yurtdışına kaldırmış olan şirketlerin oranı ise %6’yı geçmiyor.”

“İddialar doğru değil”

Diğer ekonomi uzmanları gibi Profesör Hüther de ‘göç’ iddialarının doğru olmadığını ve Alman imalat sanayiinin Almanya’yı terketmediğini söylüyor. Hüther’e göre, katma değer zincirinin ilk ve en önemli halkası olan araştırma ve geliştirme çalışmaları Almanya’da yapıldığı sürece, Almanya’nın yatırım yeri olma özelliğinden şüphe duymamak gerekiyor.

Yine de Alman makina sanayiinin beşte biri, dış pazarlarda fabrika kurmak ya da mevcut tesisleri genişletmek istiyor. Buna da Almanya pazarının doyum noktasına ulaşması, dünyanın dinamik pazarlarında ise satış hasılatının daha çabuk arttırılabilmesi gerekçe gösteriliyor.

“İstihdama zarar vermiyor”

Üretimin yurtdışına nakledilmesi ise istihdam açısından Almanya’ya zarar vermiyor. Aksine yurtdışında yatırım yaptığı için Almanya’daki personel sayısını arttıran şirketlerin oranı üçte birde kalırken, şirketlerin yüzde 40’ı, yurtdışı yatırımlarının istihdamı etkilemediğini, yüzde 28’i ise yurtdışında tesis kurduktan sonra Almanya’daki personel sayısının da arttığını söylüyor.

Alman makina endüstrisinin global rekabet ortamında son derece güçlü bir pozisyona ulaştığını söyleyen Alman Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü Direktörü Michael Hüther sözlerini şöyle sürdürüyor: “Makinacılık branşı, satış ve satın almada tamamen globalleşmiş olup milli piyasaya göre çok daha dinamik bir gelişme gösteren dünya pazarlarından yarar sağlıyor. Buna karşılık üretim kısmen de olsa yurtdışına kaydırılırken Almanya araştırma ve geliştirme yeri olma özelliğini koruyor.”

Almanya’daki üretim tesislerini muhafaza eden şirketler bunu tabii ki vatanperverliklerinden yapmıyorlar. Almanya’da kalanların yüzde 40’ı, üretim kalitesini ancak Almanya’da koruyabildiklerini ve dünyanın en iyi vasıflı iş gücünün Almanya’da bulunduğunu söylüyor.

Yurtdışına yatırımın gerekçeleri

Ancak yurtdışında yatırım yapanların da haklı gerekçeleri var. Alman Makina İmalatçıları Birliği :aşkanı Dieter Brucklacher, bu nedenleri şöyle sıralıyor: “Müşteri böyle istiyor. Kendi ülkesindeki rakip şirketlere yöneliyor. Şirketimi ve personelimi muhafaza edebilmem için benim de rakiplerimin bulunduğu yerde üretim yapmam şart.”

Alman makinacılık branşının yurtdışı yatırımlarıyla Almanya’daki istihdamı koruma düşüncesinden hareket ettiği söylenebilir. Sanayi sektörünün bu branşı Almanya’da 860 bin kişi istihdam ediyor. Yurtdışında Alman makina endüstrisinin çalıştırdığı işçi sayısı ise 260 bin.