1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

AİHM'den Türkiye'ye ceza yağdı

12 Ekim 2010

Ankara, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından hakkında açıklanan 15 değişik davada, toplam 77 bin 665 euro manevi tazminat ve mahkeme masrafı ödemekle cezalandırıldı.

https://p.dw.com/p/PcXu
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)Fotoğraf: DW/ Daphne Grathwohl

AİHM, Nur Radyo yayınlarının 2002 yılında RTÜK tarafından yasaklanmasını Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğüyle ilgili maddesine aykırı buldu. RTÜK, o tarihte ABD'den uydu aracılığıyla yayın yapan radyoyu izinsiz yayın yapmakla suçlamıştı.

AİHM, RTÜK tarafından radyoya verilen cezayı “demokratik toplumda gereksiz bir uygulama” olarak değerlendirdi. Strasbourg Mahkemesi, buna karşılık radyonun sahibi olan Nur Yayıncılık ve TV Yayıncılığı A.Ş'nin Türk hükümetinden yüklü tazminat talebini tamamen geri çevirdi. Davacı şirket, Ankara'dan 1 milyon Euro tazminat talebinde bulunmuştu.

Liman - İş davası

AİHM, Liman-İş (Türkiye Liman ve Kara Tahmil Tahliye İşçileri Sendikası) tarafından açılan davada ise Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanmayla ilgili maddesinin Ankara tarafından ihlal edildiğine hükmetti. Ankara merkezli sendika, 2005 yılında AİHM'ye başvurarak Rize, Giresun ve Ordu limanlarının özelleştirilmeleriyle ilgili ihaleler hakkında Türk mahkemelerinin aldığı iptal kararlarının resmi makamlarca uygulanmamasından şikayetçi olmuştu.

AİHM, mahkeme kararlarının uygulanmamış olmasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanmayla ilgili 6'ıncı maddesine aykırı olduğu sonucuna vardı. Mahkeme buna karşılık, davacı sendikanın yaklaşık 200 bin euroluk tazminat talebine, konuyla ilgisi olmadığı gerekçesiyle olumlu karşılık vermedi.

İşkence ve kötü muamele

Strasbourg Mahkemesi, 2003 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Irak'a olası askeri operasyonuna karşı düzenlenen bir gösteride gözaltına alınıp, ifadesi alınmak için götürüldüğü Üsküdar Adliyesi'nde bir polis tarafından dövüldükten sonra beyin travması geçiren Umar Karatepe'nin açtığı davada ise Ankara'nın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin işkence ve kötü muameleyle ilgili maddesini ihlal ettiğine hükmetti.

Türk hükümetinin bu davada yaptığı savunmayı “ikna edici bulmadığını” belirten AİHM, davacıya karşı aşırı güç kullanılmış olmasının meşru kılınamayacağını vurgulayıp, kendisine yönelik kötü muamelenin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı olduğu sonucuna vardı.

Mahkeme, davacının gözaltına alınma prosedürünün de yasalara göre yapılmadığına işaret ederek, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin özgürlük ve güvenlik hakkıyla ilgili 5'inci maddesinin ihlal edildiği hükmünde bulundu. Karar gereği Ankara davacıya 12 bin Euro manevi tazminat ile 3 bin 500 Euro mahkeme masrafı ödeyecek.

Diğer davalar

AİHM, 9 davada ise yargı sürecinin uzunluğundan ötürü Ankara'nın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanmayla ilgili 6'ıncı maddesini ihlal ettiği sonucuna vardı.

Türkiye, 30 Eylül 2010 tarihli istatistiklere göre, AİHM'de, Rusya'nın ardından, hakkında en fazla dava başvurusu olan ikinci ülke konumunda bulunuyor. AİHM gündeminde Rusya'ya karşı dava açmak için yapılan başvuru sayısı 38 bin 850. Bu rakam AİHM'nin toplam iş yükünün yüzde 27,8'ini oluşturuyor. Türkiye'ya karşı dava açmak için yapılan başvuru sayısı ise 16 bin 300. Rusya ve Türkiye'yi bu alanda sırasıyla Romanya (12 bin 400), Ukrayna (10 bin 850) ve İtalya (9 bin 750) izliyorlar.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Kayhan Karaca / Strasbourg

Editör: Hülya Köylü