AfD ve Avrupa Parlamentosu seçimleri

2019 sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) partisi için hareketli bir yıl olacak. Anayasayı Koruma Teşkilatı'nın partiyi izleyip izlemeyeceği henüz karara bağlanmadı. AfD'nin yüzde 15'lik oy oranı kemikleşmişe benziyor. Önemli seçimlerin yapılacak olmasına rağmen AfD'nin seçmen kitlesini genişletemediği anlaşılıyor.

Parti yönetimi 2019'u "ılımlılık” yılı ilan etti. Yılın ilk önemli oylaması mayıs ayındaki Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleri olacak. Parti yönetim kurulu üyesi Beatrixe von Storch AfD'nin Avrupa Parlamentosu adaylarının belirlendiği Saksonya eyalet başkenti Dresden'in yakınlarında bulunan Riesa'daki kongresinde "yeni seçmen kitlelerine ulaşmanın” önemine vurgu yaparak orta sınıfa "hayalperest değil gerçekçi” oldukları mesajını vermeleri gerektiğini söyledi. Parti başkanları Alexander Gauland ve Jörg Meuthen de "yeni gerçekçilik” sloganını ortaya attılar.

AfD'nin yeni rotasını beğenmeyip partiden ayrılanların arkasından da kimse ağlamıyor.

AfD'ye kalsa AP kapanır

Ancak AfD'nin yönetim kadrolarının altında kendinden emin kademeleri olduğu da gözden kaçmıyor. 500 dolayındaki delege kongrede "ılımlı” rotayı kolay kabullenmeyeceklerini yönetimdekilere gösterdi. Parti yönetiminin benimsemediği konular da delege oylarıyla seçim programına alındı.

Avrupa Parlamentosu seçiminin liste başı adayı Meuthen'in itirazına rağmen programa alınan maddeler arasında Avrupa Parlamentosu'nun lağvedilmesi de bulunuyor. AfD'nin gerekçesi, "yasalar sadece milli parlamentolar tarafından çıkarılabileceği için Avrupa Parlamentosu'na ihtiyaç yoktur.” Sağ popülistler Avrupa Birliği Konseyi ve Avrupa Birliği Komisyonu'nun ise kalmasından yanalar.

AfD'nin aday listesi hazırlayabilmek için iki ayrı kongrede beş güne ihtiyaç duymuş olması, partinin tüm düşmanca söylemlerine rağmen Avrupa Parlamentosu'nu ciddiye aldığını gösteriyor.

AfD şimdilik "Dexit” istemiyor

AfD'nin önceden savurduğu bir başka tehdit ise partili delegelerin desteğini bulmadı. AfD artık Avrupa Birliği (AB) köklü reformdan geçirilmediği takdirde Almanya'nın yasama döneminin ardından birlikten ayrılmasını talep etmiyor. Aslında parti program komisyonu "Dexit”i seçim programına almıştı.

Parti eş başkanı Gauland bu maddenin oylanmasından önce kürsüye gelerek "realitelerden kaçmaya değil, akıl kullanmaya gerek olduğu” uyarısında bulundu. Gauland "Brexit'in Almanya'nın birlikten ayrılmasına örnek alınamayacağını” ve "Almanya'nın kendi başına hareket etmesinin komşularını tedirgin ettiğini” söyledi.

Almanya için Alternatif Avrupa Birliği'nden ayrılma sayfasını henüz kapatmış değil. "Dexit” parti programının zamana bağlı olmayan opsiyonları arasındaki yerini koruyor. Parti yönetimi de siyasi baskıyı arttırma ancak seçmeni ürkütmeme stratejisine sadık kalmakla birlikle bu seçeneğe itiraz etmiyor. Üstelik, AfD gibi oy potansiyeli yüzde 15'i aşmayan bir partinin Almanya'yı Avrupa Birliği'nden koparma gücü de bulunmuyor. Avrupa Birliği üyeliğini benimseyen Almanların oranı yüzde 70 ile yüzde 80 arasında değişiyor.

AfD'nin yıldızı geçmişteki gibi günümüzde de Euro ile barışmadı. Parti Avrupa ortak para biriminde yapım hatası olduğunu, dolayısıyla da Euro'ya paralel olarak milli para birimlerinin yeniden tedavüle sokulması gerektiğini savunuyor.

AfD'nin Avrupa vizyonu yok değil

AfD'nin Avrupa politikası "birliğin milli devletler kulübü olması ve ekonomik işbirliği ile yetinilmesi” düşüncesine dayanıyor. Parti AB vergisine, Avrupa ordusuna, Frontex'e, yapısal uyum fonlarına, gıda yönetmeliklerine ve mültecilerin paylaştırılmasına karşı çıkıyor.

AfD'yi Avrupa'ya umutla bağlanmasını sağlayan unsurlar da yok değil. Almanya'da bulamadığı müttefikleri Brüksel'de bulması mümkün. Ancak Jörg Meuthen AP'deki Avrupa karşıtı üç grup arasında ittifak kurulabileceğine ihtimal vermiyor.

AfD'nin AP'deki muhtemel ortakları İtalyan Lega Nord, Avusturya Özgürlükçü Partisi, Orban ve Polonya'nın iktidar partisi FIS. Ancak Meuthen Rusya ile ilişkilerle iltica politikalarındaki çıkarların örtüşmemesi nedeniyle tek bir çatı altında toplanmalarının kolay olmayacağını söylüyor.

İlkbahardakini sonbahar seçimleri izleyecek

AfD 50 sayfalık AP seçim programını geniş bir yelpazeye yaymış. Tek konu olarak göç politikası üzerinde yoğunlaşan parti görünümünden kurtulmak için diplomasız sağlık uzmanlığı, aile politikası ve dış kültür politikası gibi konulara da programında yer veriyor. Almanya için Alternatif partisinin 2013 yılındaki kuruluş teması da Euro krizi üzerinden AB ile ilgiliydi. Avrupa karşıtlığı partinin DNA'sında yer alıyor.

Ancak seçim programı sadece AB ile sınırlı değil. AB dışındaki konular 2019 yılının diğer önemli seçimleri de dikkate alınarak hazırlanmıştı.

Sonbaharda AfD'nin kalesi sayılan Almanya'nın doğusundaki üç eyalette seçim yapılacak. Sağ popülistlerin üç eyalette de birinci parti olma şansı bulunuyor. Hiçbir partinin AfD ile koalisyon kurmaya yanaşmayacak olmasına rağmen böyle bir sonucun Alman siyasi tarihine "dönüm noktası” olarak geçeceği kesindir.

Önemli seçimler öncesinde doğunun manzarası

Ailesi ve işi olup "normal” olarak nitelenebilecek genç AfD'li politikacılar AP seçimlerinden umutlu olduklarını çünkü siyaset alanlarından hiçbirinde doğru dürüst ilerleme kaydedilemediğini söylüyorlar. Doğu Almanya'nın birçok bölgesinden Batı Almanya'ya göç sürerken, memleketinde kalanlar da durumlarından memnun değiller. Medyanın taraf tuttuğunu iddia ediyorlar. Gençler arasındaki karamsarlık karşısında AfD'nin Almanya'nın doğusunda bu kadar taraftar bulması şaşırtıcı gelmiyor.

Doğu Almanya'nın büyük yerleşim merkezleri dışında hayat oldukça kasvetli. Parti kongresinin yapıldığı Elbe nehri kıyısındaki Riesa da Dresden'in çok yakınında olmasına rağmen canlı bir kent sayılmaz. Bazı yerlerin neden AfD'nin kalesi olduğunu anlamak hiç de zor değil.

Kay-Alexander Scholz,DW

© Deutsche Welle Türkçe