Aceh'te göz yaşartıcı manzara

Nemli, tropik güneşin altında hemen çürümeye başlayan cesetlerin kokusu hakim başkent Banda Aceh’in havasına. Bu yüzden askerler ellerinde kazma, kürek, dakika başı kamyonlarla taşınan cansız insan bedenlerini bir an önce toplu mezarlara defnetme gayretinde.

Kurban yakınları aceleden, sevdiklerine layıkıyla veda bile edemiyor. Sumatra Adası’ndaki bu uzak eyalette ölenlerin sayısı resmi rakamlara göre 52 bin. Bu bile fazla, ama gerçek ölü sayısının 80 binin üzerinde olduğu söyleniyor. Tam bir felaket tablosunun yaşandığı Aceh’e yardım ulaştırmak da bir sorun.

Endonezya’daki BM koordinatörü Bo Asplund yardım çalışmalarıyla ilgili “Yardım malzemeleri havaalanında birikiyor. Yarın Aceh’e sekiz uçak kalkacak, 50 kamyon da bölgeye karadan ulaşmak üzere yolda” diyor. Asplund, Banda Aceh havalimanına donanım yetersizliği yüzünden ardarda inemediğini, bazı uçakların geri dönmek zorunda kaldığını ve bunun kaybına neden olduğunu sözlerine ekliyor.

Cakarta yönetiminin engeli

Bazı grupların 20 yıldır bağımsızlık peşinde koştuğu, sık sık şiddet olaylarına sahne olan bu eyalete, ülkenin her köşesinden yardım için bölgeye gelen insanların sergilediği dayanışma göz yaşartıyor. Sivil uçak şirketleri bölgeye kurtarma ekibi ve yardım malzemesi taşıyor.

Cakarta yönetiminin, iç savaş tehdidi yüzünden tüm hayır kurumlarını Aceh’i terketmeye zorlamasının, yaşanan karmaşada önemli payı var. Yardım ve kurtarma ekiplerinin çalışmaları, bölgeyi yeterince tanımamaları nedeniyle ağır yürüyor. Çoğu zaman biriken yardım malzemelerinin nasıl ve nereye ulaştırılacağı bilinemiyor.

Hayatta kalmayı başaranların şimdi aç kalmama savaşı verdiği, bu nedenle sık sık taşkınlıkların yaşandığı kaydediliyor. Banda Aceh’teki askeri hastaneye kaldırılan yaralılar arasında 24 saattir doktor bekleyenler var. Hayatta kalan batılı turistlere Tayland’ta verilen psikolojik hizmet türünden bir desteğin kısmen tüm yakınlarını yitiren Aceh halkına da sunulamaması acı...

Zarar çok büyük

Endonezya’nın bu felaketin altından kolay kalkamayacağı aşikar. Cakarta hükümeti, Aceh’teki afet kurbanlarının esenliği ve yeniden yapılanmasına 1 milyar dolar ayrıldığını söylese de, bu tutarın bile uğranan zararı gidermeye yetmeyeceği biliniyor.

Bu arada şu anda 81 milyar dolar dış borcu bulunan Endonezya yönetiminin, Almanya Başbakanı Schröder’in önceki gün dile getirdiği borç erteleme önerisini sevinçle karşıladığı belirtiliyor. Paris Kulübü diye anılan alacaklı ülkelerin bu konudaki kararlarını Ocak ayında belirlemeleri bekleniyor.