AB'nin son açmazı

Almanya’nın başkenti Berlin’de Başbakanlık binasında yapılan zirvenin hedefi gençler arasındaki işsizlikle mücadele içinatılan adımlarla ilgili bilgi alışverişinde bulunmak. Avrupa Birliği liderleri, geçen hafta üye ülkelerde sayısı giderek artan genç işsizlere yönelik eğitim programlarında kullanılmak üzere 6 milyar euroluk bir fon ayrılması konusunda uzlaşmıştı.

Ancak zirve, bir "şov"dan öteye geçemediği yönünde eleştirilere maruz kalıyor. Zira tüm girişimlere rağmen özellikle krizden ağır şekilde etkilenen Güney Avrupa ülkelerinde geç işsizlerin sayısı giderek artıyor. Toplantının evsahipliğini yapan Almanya Başbakanı Angela Merkel "Süddeutsche Zeitung" gazetesine yaptığı açıklamada, 'bir kayıp neslin oluşmaması gerektiği' yönünde uyarıda bulunarak, genç işsizliği sorununun yalnızca para ile çözülemeyeceğini, zekice reformlara ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Merkel, mobilitenin artırılmasının da bu sorunla mücadelede önemli bir adım olacağını ifade etti.

İspanyol gençler çaresiz

Ancak özellikle kriz ülkelerinde vasıflı gençler dahi iş bulmakta zorlanıyor. Örneğin İspanya’nın başkenti Madrid’de yaşayan Elena Silvestra. Bundan birkaç yıl önce, hukuk ve uluslararası ticaret dallarında yüksek lisans sahibi olan 25 yaşındaki Elena‘nın, aldığı eğitim ile iyi maaşlı ve güvenceli bir iş bulması gayet kolay olurdu. Ancak ülkede şartlar değişti.

Elena Silvestra "Bulabildiğim işlerin hepsi düşük ücretli. Haftada 40 saatlik bir iş için verdikleri ücret sadece 300 euro" diyor.

Bu da geçinmeye yetmeyeceği için, Elena tekrar anne ve babasının yanına taşınmış, yiyecek içecekleri, kirayı ve ulaşım masraflarını yine onlar karşılıyor.

5 milyon 600 bin genç işsiz

Ekonomik kriz Elena gibi genç insanları çok ağır bir şekilde etkiliyor. Krizin başlangıcından bu yana AB içinde gençler arasındaki işsizlik oranı yüzde 15’ten yüzde 23’e yükseldi. AB İstatistik Kurumu'nun (Eurostat) güncel verilerine göre, AB genelinde 15 ila 24 yaşlarındaki gençlerin 5 milyon 600 bini işsiz. Özellikle İspanya ve Yunanistan’daki tablo ağır. Euro krizinin derinden vurduğu bu ülkelerde, okul ve üniversite öğrencileri dışındaki gençlerin yarısından fazlası işsiz.

İrlanda’nın başkentindeki Dublin Üniversitesi'nden maliye profesörü Constantin Gurdgiev, ekonomik durgunluğun neden genç kuşağı özellikle vurduğunu şöyle açıklıyor:

"Genç çalışanlar arasında sendikalı olanların oranı daha az, sözleşmeleri de çoğunlukla süresiz değil. Şirketler için kriz döneminde daha yaşlı çalışanları işten çıkarmak daha pahalıya mal oluyor."

Başka alanları da etkiliyor

Gençler arasında işsizliğin artması, devletin vergi gelirlerinin düşmesi ve tüketimin de azalması anlamına geliyor. Geçimini ancak asgari düzeyde sağlayan gençler, ne aile kurabiliyor, ne bir ev satın alabiliyor, ne de otomobil. Ama sonuçta tehlikede olan sadece ekonomik büyüme değil. Genç kuşakların yaşlıların yükünü taşıdığı sosyal güvenlik sistemleri de bu olumsuz koşullardan nasibini alabilir.

Bu gelişmelerin sosyal huzuru da tehlikeye sokabileceğine dikkat çeken maliye profesörü Gurdgiev, muhafazakârlar ve sosyal demokratlar tarafından yüz üstü bırakıldıkları hissine kapılan genç kuşağın, radikal uçlara ve siyasi akımlara kayabileceğini kaydediyor. Constantin Gurdgiev, bir sorun daha var, diyor:

"Ekonomi canlandığı takdirde, uzun süredir işsiz olanlar, yeni mezunlarla rekabet etmek zorunda kalacak. Ancak yeniler iş bulduktan sonra diğerlerine sıra gelecek."

6 milyar euro bütçe

Gençler arasındaki işsizlik, bu yılın başından bu yana siyasi gündemin de ilk sıralarında yer alıyor. Haziran sonunda bir araya gelen AB liderleri, gençlerin işsizliği ile mücadele için yeni bir program kararlaştırdı. İş bulma konusunda daha etkili mekanizmalar ve mesleği geliştirme kursları ile her gencin en geç dört ay içinde yeni bir istihdama, staj yerine ya da meslek içi eğitim imkânına kavuşmasının garanti altına alınması hedefleniyor. Ayrıca eğitim sistemlerinin Almanya'daki gibi meslek hayatına yakın bir biçimde şekillendirilmesi de üzerinde tartışılan noktalardan.

Tüm bu atılacak adımlar için AB'nin 6 milyar euroluk bir bütçe ayırmayı planladığı bildiriliyor. Constantin Gurdgiev, eğitime kaynak ayrılmasını olumlu bulsa da, başka alanlara da eğilinmesi gerektiğini kaydediyor. Gurdgiev "Avrupa'daki eksiğimiz, eğitim, gençlik ya da kabiliyet değil. Eksik olan, ekonomide dinamizm. Asıl bu sorun, eğitimli gençlerin iş bulup geçimlerini sağlamalarına engel oluyor" şeklinde konuşuyor. Maliye profesörünün iyi eğitim almış gençlere tek bir tavsiyesi var, o da AB'den göç etmeleri.

İspanyol Elena'nın planı da bu. Elena "Durum değişmezse, göç etmeyi deneyeceğim. Nereye mi? Almanya ya da İngiltere'ye değil kesinlikle. Orada çok İspanyol var. Belki Güney Amerika'ya" açıklamasını yapıyor.

©Deutsche Welle Türkçe

Michael Hartlep / Aydın Üstünel

Editör: Başak Özay