AB’den Gazze’ye yardım atağı

Filistin bölgelerine yardım konusunda AB ikilem içinde. Filistinliler’e yapılan yardımlarda başı çeken AB’nin siyasi olarak ise Ortadoğu’da nüfuzu yok denecek kadar az. İsrail’in Amerikan silahları kullanarak, yapım masraflarını Avrupalılar’ın karşıladığı binaları tahrip etmesi Avrupa’da kızgınlık yaratıyor.

AB Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti’nin Dışişleri Bakanı Karel Schwarzenberg Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada bu konudaki şikayetlerini dile getirdi: “İtiraf etmeliyim ki, birçok kez tahrip edilen aynı binayı yeniden inşa etmek biraz kızdırıcı. Buna rağmen dünyanın en zengin bölgelerinden birinin vatandaşı olarak, bir komşu zor durumdayken ‘hayır’ diyemeyiz. Ve Gazze Şeridi’ndeki insanlar gerçekten de zor durumda.”

Arap ülkelerine uyarı

AB geçtiğimiz yıl Filistin bölgelerine 70 milyon Euro’yu aşkın insani yardımda bulundu. Bu miktarın yarısı Gazze Şeridi’ne gitti. Özellikle zengin Arap ülkelerinin bu yükü paylaşmada yeterince girişken davranmaması, Avrupa’da eleştirilere neden oluyor. Kuveyt’te yapılan Arap Birliği toplantısının sonuç bildirgesinde de mali maddi yardım konusunda çok net ifadeler yer almadı. Suudi Arabistan gibi bazı ülkeler kendi adlarına yardım sözü verdi.

AB Güvenlik ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana, yapılan yardım vaatlerinin sözde kalmamasını umduğunu vurguladı. Solana, “Arap Birliği’nin iç sorunları bulunduğu, içeride görüş ayrılıkları yaşandığı doğru. Ama Kuveyt’teki toplantının ardından ortak bir tutumun ortaya çıktığına inanıyorum. Kuveyt’te Filistinliler’e yardım için sözler verilmiş olmasını da memnuniyetle karşılıyorum. Umarım, bunlar sözden ibaret kalmaz” dedi.

İsrail ve ABD’ye baskı artıyor

Filistinlilere yardım konusunda gözler bizzat yıkıma yol açan İsrail’e ve ABD’ye de çevriliyor doğal olarak. Herkesin farklı yanıt verdiği, savaşın suçlusunun kim olduğu sorusu bir yana İsrail ve ABD’nin de yeniden imar çalışmalarına katılması yönünde baskı artıyor.

Çek Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Karel Schwarzenberg ise bu konuda hayallere kapılmamak gerektiği uyarısında bulunarak, “Gazze Şeridi’nin altyapısı konusunda ABD’nin de yardımda bulunacağına eminim. Belki İsrail de, bilmiyorum, ama en büyük katkıyı Arap ülkeleri ve AB üstlenmek zorunda kalacak” dedi.

Hamas engeli

Bölgeye mali yardım yapmak isteyen Batılı ülkelerin önündeki en büyük engel Hamas. AB, ABD ve İsrail Hamas’ı terör örgütü olarak görüyor. Ancak Gazze Şeridi’nin kontrolünü elinde bulundurduğundan, Hamas ile bir şekilde temasa geçmeden bölgeye yardım yapmak imkansız.

AB Güvenlik ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana, ideolojiden çok, Filistin’in idari olarak Batı Şeria ve Gazze Şeridi olarak ikiye bölünmüş olmasından kaynaklanan sorunlara işaret ederek “Her koşul altında yardıma hazırız. Yardımları zaten yapıyoruz. Ancak Filistin’de yardımlar ve yeniden imar sürecini kolaylaştıracak bir durum ortaya çıkması en büyük umudumuz” diyor.

Tahribatın boyutları büyük

İsrail askerlerinin Gazze Şeridi’nden çekilmesinin ardından üç haftalık operasyonun yarattığı tahribatın boyutları ise daha netleşmeye başladı. Bölgede incelemelerde bulunmak üzere beş günlük gezisine dün başlayan BM Acil Yardımlar Koordinatörü John Holmes gördüklerini, ‘aşırı derecede şoke edici’ olarak nitelendirdi.

Gazze Şeridi’nde ilk etapta acil olarak içme suyu, gıda, elektrik, tıbbi malzeme ve barınmak için çadırlara ihrtiyaç var. Brüksel’de AB Dışişleri Bakanları ile biraraya gelen İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni, insani yardımlar için Gazze’ye geçişleri açık tutma sözü verdi, ancak tüm geçişlerin açılabilmesi için Hamas’a silah ve malzeme kaçakçılığı için kullanılan tünellerin kontrol altına alınması gerektiğini vurguladı.