AB'den banker ikramiyelerine sınır

Banker ikramiyelerine yeni düzenleme getiren Avrupa yasası Strazburg’daki Avrupa Parlamentosu’nda kabul edildi.

Avrupa Birliği, kendi ikramiyelerini arttırabilmek için hissedarların uzun vadeli çıkarlarına aykırı davranan ve ‘benden sonra tufan’ anlayışıyla çalışan bankerleri dizginlemekte kararlı.

Banka yöneticilerine fahiş ikramiye ödenmesini mümkün kılan uygulama, dünyayı finans krizine sürükleyen en önemli faktörlerden biriydi. Banker ikramiyelerinin sınırlandırılmasını öngören yasanın hazırlanmasına emeği geçen Avusturyalı muhafazakar Avrupa Parlamentosu üyesi Othmar Karas, kısa vadeli maddi çıkar uğruna yüksek risk almanın mutlaka cazip olmaktan çıkarılması gerektiğini söylüyor. Karas'a göre, şimdiye kadar ikramiyelerin hesaplanmasında çok kısa dönemli rakamlar esas alınıp yüksek riske prim verilmekteydi. Bu yasayla, riskli finans işlemlerini özendirici olmaktan çıkarılması amaçlanıyor.

Başarıya endeksli ikramiye

Avrupa Birliği farklı teşvik modelleri üzerinde duruyor. 2011 yılından itibaren banker ikramiyeleri, şirketin uzun vadeli kârlılık durumuna göre belirlenecek. Karas yeni uygulamayı şöyle açıklıyor:

'İkramiyenin, yıllık maaşı aşmamasını sağlamaya çalışıyoruz. Ayrıca ikramiyenin tamamının değil, ilk kalemde %30’unun ödenmesi gibi bir kural da koyduk.'

Banker ikramiyelerini riskli yatırımları özendirici olmaktan çıkartacak bir yapıya kavuşturmak için alınan kararlar bununla da bitmiyor. Bundan böyle banker ikramiyesini üç ila beş yıl sonra alabilecek, ya da ikramiyesi, değeri bankanın başarısına göre belirlenen hisse senedi opsiyonuna dönüştürülecek. Prim ve ikramiyenin üçte biri şartlı ödeme kapsamına alınacak. Yani, bankanın işleri bozulduğu takdirde bu para bankerden geri istenebilecek. Bu çözüm, bankerler tarafından batırılan bankaların vergi mükellefi tarafından kurtarılmasını önlemek için düşünüldü.

Bankayı batırdıktan sonra da yüksek ikramiye ve emeklilik maaşıyla işten ayrılma alışkanlığı da sona eriyor. Yönetim kurulunun zirvesindeki isimlere ödenecek ikramiye bundan böyle bankanın kazancına göre ayarlanacak.

Spekülasyona son

Böylece riski arttırmak ve spekülasyona başlamak banka yöneticisinin menfaatine olmaktan çıkacak. Yüksek risk alarak bankanın geleceğini tehlikeye atan ikramiyesinin büyük bölümünü kaybedecek. Böylece son yılların hatalı bir gelişmesine set çekilmiş oluyor.

Avrupa Birliği banker ikramiyelerini sınırlayarak, bütün dünyaya emsal teşkil edecek bir adım atmış olmaktan da memnun.

Avrupa Parlamentosu Yeşiller Grubu’nun finans piyasaları uzmanı Sven Giegold, şimdiye kadar krizin müsebbipleri karşısında pasif kaldığı gerekçesiyle eleştirilen Avrupa Birliği’nin bu yasayla eleştirileri mesnetsiz kıldığını söylüyor. Giegold, bu yasanın, dünyanın şirket yöneticilerine yapılan ödemelerle ilgili en iyi ve en kapsamlı düzenlemesi olduğu, görüşünde.

© Deutsche Welle Türkçe

Martin Bohne / Çeviren: Ahmet Günaltay

Editör: Ayhan Şimşek