ABD Irak’ta kalıcı olmak istiyor

İkinci Dünya Savaşı sonrasında, Almanya ve Japonya ile kurduğu güçlü ilişkinin bir benzerini Irak’la yaşama geçirmek isteyen Amerika Birleşik Devletleri ile Irak, ülkede kalıcı Amerikan askeri üslerinin kurulması konusunda gelecek yıl masaya oturacak. Bu doğrultuda Amerikan Başkanı George Bush ile Irak Başbakanı Nuri El Maliki arasında imzalanan “İlkeler Deklarasyonu”, iki ülke arasında işgal döneminin geride bırakılmasını ve uzun dönemli yeni bir ilişki kurulmasını öngörüyor.

Üç aşamalı planın ilk adımını, Irak’ın egemenliğinin güçlendirilmesi ve uluslararası arenada yerini almasının sağlanması oluşturuyor. İkinci adım olarak, Birleşmiş Milletler’in yetkilendirmesi altında, Amerikan askerlerinin bir yıl daha Irak’ta görev yapması öngörülüyor. 2008 yılında ise ABD ve Irak’ın, ülkedeki Amerikan askeri varlığının ayrıntılarını müzakere etmeye başlaması planlanıyor. Amerikan Başkanı Bush’un Irak danışmanı Korgeneral Douglas Lute ise Irak’ta kalıcı Amerikan üsleri kurulmasının gelecek yıl yapılacak müzakerelerin bir parçası olacağını söyledi.

ABD uzun vadeli planlar yapıyor

Amerikan kamuoyunda Irak’tan asker çekme çağrılarının artmasına karşın, Amerikan askerlerinin Irak’ta kalıcı olduğunu savunan Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin Irak uzmanı Serhat Erkmen, DW’ye şu değerlendirmeyi yaptı:

“Kuzey Irak’ta bugün ABD belirli yerlere askeri üsler inşa ediyor. Şimdi bu durum ABD’nin Irak’ta kalıcı olacağını, fakat bunun bugünkü çapta askeri varlık anlamına gelmeyeceğini, daha uzun süreli, daha küçük çaplı ve farklı amaçlar için kullanılabilecek türde olacağını gösteriyor.”

Türk – Amerikan ilişkileri

ABD’nin Irak’ta kalıcı askeri üsler kurmaya başlaması, bazı uzmanlar tarafından, NATO müttefiki Türkiye’nin öneminin azalacağı yorumlarını da beraberinde getiriyor. ASAM uzmanı Serhat Erkmen’un bu yorumlar konusundaki görüşleri ise şöyle:

“ABD, Kuzey Irak’ta ve Irak’ta neden üs istiyor? Biliyor ki ABD, gerek Bağdat’da, gerek Irak’ın diğer bölgelerinde, özellikle de Kuzey Irak’ta, hiçbir siyasi otorite, ABD’nin üslerini kullanmasını engelleyebilecek durumda değil. Ama bu üsler İncirlik’in yerini tutabilir mi? Bence tutamaz. Çünkü, İncirlik sadece bir hava üssü değil. Aynı zamanda ABD’nin Türkiye’deki askeri varlığı, deniz yollarıyla da ikmal edilebildiği için, sadece bir radar, dinleme operasyonu olarak değil, uzun dönemli ve ikmal anlamında da büyük bir işlev görüyor.”

Almanya ve Japonya örneği

Washington ve Bağdat arasında imzalanan stratejik plan, tıpkı İkinci Dünya Savaşı sonrasında ABD ile Almanya ve Japonya arasında geliştirilen ilişki gibi, Amerika ile Irak arasında da, güçlü siyasi, ekonomik ve savunma bağlarının kurulmasını öngörüyor.