700 milyarlık can simidi

Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da öğrencilerle yaptığı tartışma toplantısına gelirken, sunucu onu, ‘para çantalı adam geliyor', diye takdim etti. Almanya'nın, ekonomik gücü en büyük Avrupa Birliği (AB) ülkesi olarak son sözü söylediğini Danimarkalı yüksek okul öğrencileri kadar Euro Bölgesi'nin diğer 16 üyesinin maliye bakanları da biliyor. Böyle olunca da, krizdeki Euro ülkeleri kurtarılacağı zaman kredi kefalet pastasındaki en büyük dilimi Almanya'nın üstlenmesi normal karşılanıyor. Maliye bakanları da Avrupa istikrar fonunun genişletilmesi için Almanya'nın yaptığı öneriyi kabul ettiler. ‘Yangın duvarı', krizin İspanya ve İtalya'nın da bacasını sarmaması için yükseltildi.

Yüksek aritmetik

EFSF kısa adlı eski kurma fonu ile yeni daimi kurtarma şemsiyesi ESM (Avrupa İstikrar Mekanizması) kombine edilerek toplam hacmi 700 milyar euroya çıkartılacak ve bu uygulama, daimi mekanizmanın tam olarak devreye gireceği 2013 yılına kadar muhafaza edilecek. Taze parpa miktarı, Almanya'nın aylardır savunduğu 500 milyar sınırını aşmayacak.

Schaeuble, önerisiyle meslektaşları kadar eski kurtarma fonunun Alman başkanı Klaus Regling'i de bir anlamda gafil avlamış oldu. Almanya Maliye Bakanı, şimdiye kadar Yunanistan'a ödenmiş olan 100 milyar euroya ilave olarak, AB Komisyonu'nun kurtarma paketlerini de aynı kefede bir araya getirdi. Bir diplomatın ifadesiyle, “yangın duvarı, ince hesaplamalarla 800 milyar euroya yükseltilmiş oluyordu.”

Avusturya Maliye Bakanı Maria Fekter, 800 milyar euronun, bir trilyon dolardan fazla ettiğini, dolayısıyla talep edilen tutarın hazır edilmiş olduğunu söyledi. İrlanda Maliye Bakanı Michael Noonan da, “finans piyasalarının kullandığı para cinsinin dolar olduğunu” hatırlatarak, sihirli rakamın yakalandığını belirtti. Nitekim Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı ile Fransa haftalardır “bir trilyonluk” kurtarma fonundan söz etmekteydiler. Ancak onların kastettiği, bir trilyon dolar değil, bir trilyon euroydu.

‘Piyasalar doymuyor'

Ev sahibi Danimarka'nın maliye bakanı Margarethe Vestager, Euro grubunun aritmetik sanatına daha mesafeli tepti gösterdi. AB dönem başkanlığını yürütmekte olan Danimarka ortak para birimini kullanmıyor. Vestager fona eklenen milyarların finans piyasalarını etkileyeceğinden oldukça şüpheli. “Piyasaları doyuramazsınız. Hep daha fazlasını beklerler. Bu bakımdan, bizim tahminimiz böyle, yangın duvarımızın eni, boyu ve yüksekliği bu kadar. Konu böylece kapanmıştır”, demek gerekir. Piyasaların kriz ülkelerindeki reformlara güvenini yeniden kazandırmanın daha önemli olduğunu vurgulayan Danimarka Maliye Bakanı Vestager, “Maliye bakanı olarak artık inançla daha çok meşgul oluyorum. Her defasında piyasaların güveni ön plana çıkıyor”, dedi.

Kopenhag'da çatılan kurtarma fonu da yetmezse, devreye ihtiyati rezervler girecek. AB Komisyonu, devlet ve hükümet başkanları tarafından onaylanması kaydıyla, yürürlükteki kurtarma fonu EFSF'deki kullanılmamış 240 milyar euroluk kredi kefalet tutarının da “piyasalara güven vermede” kullanılabileceğini duyurdu.

Güven kazanmak

Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble sadece paradan bahsetmenin yeterli olmadığını, yükümlülüklerin de en az para kadar önemsenmesi gerektiğini savunuyor. Kriz ülkelerinin bütçelerini ve ekonomilerini sağlığa kavuşturmak zorunda olduğunu, uzun vadede güven vermeleri gerektiğini ve kurtarma fonlarının sadece zaruret halinde kullanılabileceğini belirten Schaeuble sözlerini şöyle sürdürdü: “Tartışmak amacıyla buluşuyoruz. Görüşler farklı olabiliyor. Kavga çıktığı da oluyor. Ama sonunda hep ortak çözümler üzerinde anlaşabiliyoruz. Her şeyi karşılıklı güven ve ortak çözüm doğrultusunda yapıyoruz.”

Kopenhag'daki ahenk havasına siniri bozulan bir bakan da vardı. Euro Bölgesi maliye bakanları grubunun başkanı Jean-Claudi Juncker, Avusturya Maliye Bakanı Fekter'in “bir trilyonu” basına vakitsiz sızdırmasına kızarak toplantı salonunu terk etti. Juncker kendi basın toplantısını da iptal etti. Daha önce, Juncker'in hasta olduğuna dair söylentiler çıkarılmıştı. Gerçek olan, Euro grubu başkanlığının Lüksemburglu politikacıyı çok yorduğuydu. Lüksemburg Başbakanı yaz aylarında bu görevi başkasına devretmek istiyor. Halefliğinin en güçlü adayı, Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble. Ama Fransa, mayıs ayı başındaki cumhurbaşkanlığı seçiminden önce müstakbel Euro grubu başkanının belirlenmesini istemiyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Bernd Riegert/Deniz Eğilmez

Editör: Ahmet Günaltay