18.12.2003 - Alman basınından özetler...

Münih’te yayınlanan Tageszeitung gazetesinde Irak’ın dış borçlarını konu ediyor satırlarında. ABD Irak Özel Temsilcisi James Baker’ın Paris ve Roma ve Berlin’den, Bağdat’ın dış borçlarının hafifletileceği sözünü alması irdeleniyor yorumda:

”Harap olmuş bir ülkeye yardım etmek bir insanlık borcu. Iraklılar'a yardım etmek Hristiyan dünyasının kendi çıkarlarına. Böylelikle köktendinci akımlar kültürlerarası çatışma yaratmak için yoksuluğu suistimal edemezler. Ama madalyonun bir de öteki yüzü var: Savaş ve ambargolar sonucu Irak’ın şimdiki durumu içler acısı. Diğer yandan aynı Irak petrolü sayesinde potansiyel olarak çok zengin bir ülke. Bu nedenle Bağdat’ın dış borçlarının geri ödemesinin faizsiz olarak tecil edilmesi en mantıklı çözüm olurdu. Gazete ironik bir dille ”iyiler ekseni” olarak nitelediği ABD, İngiltere ve Polonya’nın firmalarına verilecek ihaleler sayesinde Irak’da büyük gelir elde edecekelrini de vurguluyor.

Dresdner Neueste Nachrichten gazetesi de aynı konuya değiniyor. Gazete, ABD Savunma Bakanı’nın savaş koalisyonu dışındaki ülke firmalarının Irak’daki ihalelerine katılamayacağına ilişkin sözlerini hatırlatıyor. Buna rağmen, savaşa karşı çıkan Almanya ve Fransa’nın Irak’ın dış borçlarını hafifletmeyi kabul etmelerini, Birleşik Amerika ile ilişkilerini düzeltmek istemesine bağlıyor.

Die Tagespost ise Saddam Hüseyin’e verilecek muhtemel cezayı irdeliyor:

”Amerikan Başkanı Saddam Hüseyin en ağır cezayı hak ediyor dediğinde askerleri ile özgürleştirmek istediği insanların seviyesine düşmüş oluyor. Tamam, ABD’de de ölüm cezası olduğu doğru. Ama kendi ülkesinde ve dünya genelinde tartışmalı olan bir uygulama, Irak için bir model teşkil etmemeli.”

Aachener Nachrichten gazetesi de aynı konuya değiniyor:

”Gerekçe çok basit: Saddam bir cani, bir katil. Bu nedenle hak ettiği ceza çok açık: Ölüm... Ama kimilerine kabullenmesi zor gelse de Saddam Hüseyin idam edilmemeli. Çünkü bu ceza medeniyet ile barbarlık arasındaki sınırı kalın çizgilerle belirginleştiriyor. İdam cezasından vazgeçmek Irak’da önemli bir dönüşüm yaratabilir. Bu sayede birlikte yaşama kültürü kin yerine hukuk ve düzen temelinde yükselir. ”

Sächische Zeitung da aynı görüşü savunuyor. Gazete, Saddam Hüseyin’in iktidarı döneminde pek çok insana haksızlık ettiğini, bu nedenle bu haksızlığın yeni bir haksızlıkla cezalandırılmaması gerektiğini yazıyor.

Pforzheimer Zeitung ise Irak’daki duruma dikkat çekiyor:

”Irak hala bir barut fıçısı. ABD savaş sonrası dönem için öncedec bir plan yapmadığı için bu ülkede daha pek çok kişi hayatını yitirecek. George Bush, askerlerinin Saddam Hüseyin’i saklandığı dehlizden bulup çıkardığı güne lanet okuyabilir. Çünkü şu saatten sonra Irak’daki başarısızlığına kılıf bulamayacak.”

Neue Osnabrücker Zeitung’un yorumu, Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer’in Ortadoğu gezisi hakkında:

”Joschka Fischer, İsrail ve Fislitinliler'den aynı derecede saygı görüyor. Fischer’in, İsrail’in Filistin bölgelerinde inşa ettiği güvenlik duvarına yönelik eleştirileri de bu nedenle önem kazanıyor. Duvar aradaki sınırları aşmak yerine yeni sınırlar getiriyor. Bu yeni sınırlar şiddeti de kamçılıyor.”

Stuttgarter Zeitung, AB bütçesi ile ilgili tartışmaları konu ediyor yorumunda. Gazete, Birlik kasasına doğrudan ödeme yapan ülkelerin, ekonomik durgunluk nedeniyle kasalarının boş olduğu belirtiyor. Yorumda bu nedenle giderlerin kısıtlanması taleplerinin ”anlaşılabilir” olduğunu ifade ediliyor. Ancak yoksul yeni üyelerin birliğe alındığı bir dönemde bütçede kesintiye gitmenin uygun olmadığı belirtiliyor.

Rheinische Post, Kabil’de toplanan Afganistan Ulusal Meclisi Loja Jirga’yı konu ediyor. Toplantıda yeni Afganistan’ın hukuksal çerçevesinini çizecek Anayasa taslağının ele alındığı kayedediliyor. Taliban saldırlarının sürdüğü ülekde bir başka soruna daha dikkat çekiliyor:

”Şimdiki Loya Cirga, yapısı gereği selefinden daha muhafazakar. BM gözlemcileri, delegelerin yüzde 70’inin muhafazakar İslami gruplara yakın olduğunu bildiriyor. Hatta çoğunun anayasa taslağını reddettiğini...

Eski muahafazakarlar yeni Afganistan’da yeterince güç sağlayamamışlardı, şimdi şanslarını yeni Loya Cirga’da deniyorlar.”

Süddeutsche Zeitung Almanya’da tahmini vergi gelirleri konusunda yapılan hesaplama hatasına dikkat çekiyor yorumunda. Gazete, vergi mükelleflerini sadece ödeyecekleri meblağın ilgilendirdiğini kayedediyor.

Bonn’da yayınlanan General Anzeiger ise Maliye Bakanlığı’nın yaptığı hesaplama hatasının, Federal Meclis ve Eyalet Temsilcileri Meclisi’nde bu Cuma oylanacak vergi reformu yasa tasarısının, ciddiyetsizliğini ortaya çıkardığını vurguluyor.