06.01.2009 - Avrupa basınından özetler

Fransız Le Monde gazetesi Gazze Şeridi’ndeki İsrail askeri harekâtını şöyle yorumluyor:

“İsrail ordusu, askeri üstünlüğü sayesinde radikal milisleri pekâlâ imha edebilir. Ancak bunun, Mahmud Abbas liderliğindeki Filistin özerk yönetimine yarayacağı kuşku götürür. Hamas bombardımanlarla yok edilebilecek bir oluşum değildir. Hamas hareketi, siyasi ataletin ve Filistin halkının siyasi perspektiflerden yoksun kalmasının bir ürünüdür. 2005 yılında zamanın İsrail Başbakanı Ariel Şaron, Gazze Şeridi’nin boşaltılmasını başardığında umutlanmak için bir neden doğmuştu. Ama şimdi Gazze Şeridi’nin geleceğine kim umutla bakabilir?”

Avusturya’nın Kurier gazetesi Avrupa Birliği’nin siyasi baskıyı arttırması gerektiği görüşünde:

“BM Güvenlik Konseyi ne zaman İsrail’i kınama kararı almak istese ABD’nin vetosuyla karşılaşır. Bu cepheleşmenin tarihi İsrail devletinin kuruluşuna kadar uzanır. Pek yakında değişmeyecek olması da Arap dünyasındaki hayal kırıklığını körüklüyor. Filistinli sivillerin nasıl bomba yağmuru altında can verdiğini gören herkes, kendini çaresiz ve aciz hissediyor. Buna rağmen, Avrupalıların doğrudan başarı şansı olmasa da bölgeye gitmeleri kaçınılmaz bir görevdi. Her iki taraf üzerindeki baskının da her geçen gün biraz daha arttırılması, AB’nin öncelikli vazifesi olmalıdır.”

Rusya ile Ukrayna arasındaki doğalgaz krizi bütün Avrupayı yoğun bir şekilde etkilemeye başladı. Rusya, Bulgaristan üzerinden Türkiye, Yunanistan ve Makedonya’ya yaptığı sevkiyatı kesti. Avrupa Birliği ülkelerine verilen doğalgazın üçte iki oranında azaltıldığı ve günlük sevkiyatın 300 milyondan 92 milyon metreküpe düşürüldüğü açıklandı. Sevkiyattın önemli oranda azalmasıyla Rusya ile Ukrayna arasındaki anlaşmazlık daha da tırmandı. Rusya komşu ülkeyi transit boru hattından gaz çalmakla suçlarken Kiev yönetimi Rusya’yı yeterli miktarda gaz sevk etmemekle itham ediyor.

İngiliz The Times gazetesi Rusya’nın ticari inandırıcılığını kaybettiği görüşünde:

“Ukrayna’yı doğalgazdan mahrum bırakması Rusya’nın güvenilir ticari ortak olma özelliğine gölge düşürdü. Vladimir Putin, Moskova’nın hegemonyacılığına direnen eski Sovyet Cumhuriyetleri’ni cezalandırırken, ülkesinin doğal kaynaklarını silah olarak kullanıyor. 1973 yılındaki petrol ambargosu sırasında olduğu gibi, Rusya’nın sık sık doğalgaz silahına başvurması da batıyı en kısa zamanda alternatif enerjilere yöneltmelidir. Rusya’nın doğalgazını piyasa değerinin altındaki fiyattan satmasına kimse karşı değil. Ancak vanaların kapatılması, sadece sevkiyatın durması değil, aynı zamanda itimat, güven ve uzun vadeli inandırıcılığın da sona ermesi anlamına gelir.”

Fransız gazetelerinden La Presse de la Manche de Rusya’nın gaz savaşını siyasi emellerine alet ettiği yorumunu yapıyor:

“Doğalgaz devi Gazprom’un Ukrayna hattını kapatmasının kriz ortamı doğuracağı belliydi. Çünkü ısınmak, aydınlanmak, kısacası normal hayatı idame ettirmek gazla mümkün olabiliyor. Hele kış soğukları bastırdığında. Rusya Başbakanı Vladimir Putin’in yaz aylarındaki Gürcistan krizinin ardından Rusya’yı yeniden Sovyetler Birliği’nin ihtişam, ağırlık ve otoritesine kavuşturmak istediği düşünülebilir. Şayet bu doğruysa o zaman sadece ekonomik değil ama uzun sürecek uluslararası gerginliklere de hazırlıklı olunması gerekir.”