Göçmen havaleyi kesti

Alman Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü bünyesinde araştırmacılar Guilla Bettin ve Riccardo Lucchetti tarafından hazırlanan araştırmaya göre Almanya’da göçmenlerin ülkelerine döviz gönderme eğilimleri 1990’lı yılların sonundan bu yana gözle görülür bir azalma eğrisi gösteriyor. Araştırmaya göre, 1997 yılında Almanya’daki göçmenlerin yüzde 16,5’i birikimlerinin bir kısmını kendi ülkelerine gönderiyorlardı. 2009 yılına gelindiğinde bu rakam yüzde 10’lar seviyesine geriledi. Almanya’daki göçmenlerin ülkelerine döviz gönderme eğilimlerini inceleyen araştırmanın dikkat çekici birçok sonucu bulunuyor. Buna göre, Almanya’daki göçmenlerin ülkelerine döviz göndermeleri ile geldikleri ülkenin ekonomik durumu arasında bir ilişki bulunuyor. Almanya’daki en kalabalık göçmen gruplarını oluşturan İspanyol, İtalyan ve Yunanlıların ülkelerine para gönderme davranışlarında önemli gerileme söz konusu. 2000’li yıllarda bu ülkelerden gelen göçmenlerin ortalama olarak yüzde 5’i ülkelerine para gönderdi. Fakat Euro bölgesindeki ekonomik durgunluk bu eğilimleri de dönüştürüyor. Bu ülkelerden Almanya’ya gelen özellikle beyaz yakalıların sayısının son dönemde artması ve ekonomilerinin kötü gidişi para gönderme eğrisinin yukarı çıkmasına yol açıyor.

Yugoslavlar havaleyi kesmiyor  

Almanya'da bulunan eski Yugoslavya ülkeleri kökenli göçmenler ise ülkelerine para göndermekten vazgeçmiyor. Araştırmaya göre 2000’li yıllarda bu ülke grubundan gelen göçmenlerin ortalama yüzde 20’si düzenli olarak ülkelerine para gönderdi. Yugoslavlarla birlikte Asya-Pasifik ülkelerinden gelen göçmenlerin önemli kısmı da ülkelerine sürekli para gönderiyor. 2000’li yıllarda bu ülkelerden gelen göçmenlerin ortalama yüzde 35’i Almanya’da kazandıkları gelirin bir bölümünü ülkelerinde değerlendirdiler. Bunun yanında Almanya’nın en köklü göçmen gruplarının başında gelen Türk kökenli göçmenlerin ülkelerine para transferlerinde yıllar geçtikçe bir gerileme gözlemleniyor. Alman Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü bünyesinde hazırlanan araştırmaya göre, 90’lı yılların sonunda Türk göçmenlerin ortalama yüzde 13'ü düzenli olarak Türkiye'deki yakınlarına para gönderdi ya da kazandıklarının bir kısmını Türkiye’de değerlendirdi. 2000’li yılların başında para gönderenlerin oranı yüzde 15 seviyelerine ilerlerken 2000’li yıllar boyunca bu oran, yüzde 9 seviyelerinde kaldı. 

Türkiye'deki ekonomi havaleleri etkiledi

Türkiye’de 1990’lı yılların sonunda ekonomik ortamda ciddi bir belirsizlik yaşanırken Almanya'daki Türk göçmenler ülkelerine daha çok para transferi yaptı. 2000’li yılların başında Türkiye’de yaşanan ekonomik kriz dolayısıyla bu rakamlar biraz daha arttı ve bu zaman serisi içerisinde en yüksek seviyesine çıktı. 2000’li yıllar boyunca Türkiye ekonomisi istikrarlı bir seyir izledi. Bu zaman aralığında Türk göçmenlerin Türkiye’ye para transferleri de gerileme yaşadı. Almanya’daki araştırmanın Türk göçmenlerle ilgili ortaya koyduğu bu veriler Türkiye Merkez Bankası Ödemeler İstatistikleri ile de paralellik gösteriyor. Bu istatistiklere göre, büyük bölümü Almanya’da yaşayan göçmenlerin Türkiye’ye transfer ettiği gelirler 2000 yılında 4,5 milyar dolarken 2009 yılında 990 milyon dolara geriledi. 2011 yılında Türkiye’ye gelen işçi gelirleri 1 milyar dolar seviyesinin üstüne çıkarken, 11 Aralık (Salı) günü açıklanan rakamlara göre 2012 yılının ilk 10 ayında da bu rakam 791 milyon dolar oldu. Türkiye Merkez Bankası’nın en son açıkladığı veriler işçi gelirlerinin 2011 yılında belli düzeyde bir artış yaşadığını ama 2012’de bu eğrinin aşağıya döndüğünü gösteriyor.  

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Selçuk Oktay / İstanbul

Editör: A. Günaltay