Kako se troši novac građana Srbije na Kosovu?

Najviše novca odlazi u budžete opština, od kojih su mnoge fiktivne i imaju sedišta u Srbiji. Mnogo novca odlazi i na zdravstvo, prosvetu, minimalce. Brojni Srbi veruju da ima velikih zloupotreba. Iz Srbije tvrde da je za poslednjih 12 godina na Kosovo poslato blizu šest milijardi evra, da godišnje stiže oko 240 miliona iako zvaničnici u srpskoj vlasti navode i do 10 puta manje sume.

Zvonko Mihajlović, predsednik opštine Štrpce izabran na „srpskim izborima“, priznaje da se prethodnih godina novcem Vlade Srbije moglo znatno više uraditi. „Dvostruki aršini, kada je u pitanju sever u odnosu na ostale delove Kosova, su samo jedan u nizu razloga za takvu situaciju.“

Ipak, prošle i ove godine dosta toga je pokrenuto kako bi zvanični Beograd olakšao život svojih sunarodnika u ovoj opštini pod Šarplaninom u kojoj većinu stanovnika čine Srbi.

Izgradnja kuća i stanova

„Mi smo prošle godine počeli sa izgradnjom osam stanova za potrebe integrisanja raseljenih lica. Ove godine krećemo sa izgradnjom novih osam stanova. Prošle smo godine započeli četiri kuće za domaće stanovništvo koje je bilo stambeno ugroženo i te kuće su u završnoj fazi. Ove godine gradimo još tri porodične kuće“, kaže Mihajlović.

I Predrag Stojković, šef kancelarije Ministarstva za Kosovo u kosovskom Pomoravlju i predsednik opštine Gnjilane, izabran takođe na srpskim izborima, govori slično. „Jedan znatni deo sredstava se ulaže u škole, manastire i crkve – u njihovu obnovu i rekonstrukciju. Prošle godine smo, kroz građevinski materijal, pomogli smo oko 60 porodica.“

Obojica sagovornika tvrde da „ne postoje zloupotrebe i da se vodi računa o svakom dinaru koji dolazi iz Beograda“. Mihajlović to ovako pojašnjava: „Mi se trudimo da krajnje domaćinski trošimo svaki dinar koji je dobijen od strane Republike Srbije.“

Od državnih para izgradio privatnu bolnicu

Međutim, među kosovskim Srbima kruže svakojake priče o zloupotrebama. Navodno se na platim listama nalaze čak i oni koji davno nisu živi. Građani Srbije izdržavaju i mnoge koji žive u Srbiji, a imaju funkciju predsednika nekih opština na Kosovu gde već 12 godina nema nijednog Srbina. Za to primaju ogromne plate

Nenad Cvetković, predsednik decentralizovane opštine Parteš, navodi slučaj Nenada Todorovića, bivšeg (za kosovske vlasti – ilegalnog) predsednika opštine Gnjilane. „Zna se da je čovek, koji se bavio kosovskim problemom, već napravio privatnu kliniku u Ćupriji.“

Pare ne stižu do običnih ljudi

Momčilo Ilić, koji je kao raseljeno lice sa porodicom dugo živeo u Štrpcu, ne veruje da će se neki stan dodeliti raseljenim Srbima. „Ja mislim da je to opet nešto po rodbinskim vezama, neke ucene… Nema ništa tu ozbiljno“, ubeđen je Ilić

Janko Nedeljković iz Pasjana nadomak Gnjilana zna da „na Kosovo dolazi veliki novac iz Srbije“, ali „ta sredstva ne dođu do običnih ljudi. Radnicima koji su ostali bez posla daju samo po 11 hiljada dinara. Na drugoj strani postoji veoma mnogo korupcije. Postoje, takođe, rođačke i partijske veze preko kojih se dolazi do toga da iz porodice ima po četiri ili pet zaposlenih na državnom budžetu. Zarade te porodice, stoga, iznosi i po više stotina hiljade dinara“.

Autor: Refki Alija, Prizren
Odg. urednik: Nemanja Rujević