Nuk ka afrim

BE ka kërcënuar Turqinë me masa më të rrepta për shkak të konfliktit të Qipros. Ai reagoi kështu dje (të hënën) para samitit të shteteve të Mesdheut, anëtare të BE-së, në Tampere të Finlandes.

Qeveria në Ankara u ka ndaluar hyrjen në Turqi anijeve dhe avioneve nga pjesa jugore e Qipros. "Kjo duhet të ketë pasoja. Ne nuk mund të vazhdojmë kështu, sikur të mos kishte ndodhur asgjë", tha ministri i jashtëm finlandez dhe kryetari i rradhës së BE-së Erkki Tuomioja pas bisedimeve me homologun e tij turk Abdullah Gül dhe ministrin e jashtëm të qipros Georgios Lilikas.

Kjo duhej të ishte përpjekja e fundit, me të vertetë e fundit për të afruar të dy kontrahentët në konfliktin e Qipros, por Turqia dhe anëtari i BE-së Qipro nuk lëvizin nga e tyrja. Kjo ka pasoja në rradhë të parë për Turqinë. Sepse Ankaraja ka premtuar më shumë se para një viti, se do të hapë portet dhe aeroportet e saj deri në fund të 2006 për mallrat nga Turqia.

"BE duhet të marrë një vendim deri më së voni në takimin e ministrave të jashtem me 11 dhjetor. Por ne nuk kemi më nevojë për një samit tjetër për Turqinë, siç e kishim në vitin 2004-2005."

Megjithatë akoma nuk mund të parashikohet, se çfarë hapi do të ndërmarrë Rehn. A do t´i ndërpresë bisedimet vetëm në ata pjesë që kanë të bëjnë me Qipron, si përshembull kapitulli i tregtisë? Sepse problemi kryesor është, që Ankaraja nuk i hap portet dhe aeroportet për mallrat qipriote. Kjo është e vendosur me të ashtuquajturin protokolli i Ankarasë. Dhe këtë nuk e ka aprovuar ende parlamenti turk.

Por shkaku për grindjen për Qipron është në fakt më i thellë. Ky ishull i Mesdheut është ndarë në veriun e pushtuar nga Turqia dhe në jugun, i cili është anëtar i BE-së. Ankaraja e sheh ratifikimin e protokollit të Ankarasë si garanci, që do të ndihmojë për të njohur veriun e pushtuar. Ky kombinim nuk mbështetet shumë në BE dhe ka nga ata që dëshërojnë një reagim më të ashpër. Ndërprerjen e të gjitha bisedimeve për pranim.

Edhe kancelarja gjermane Angela Merkel e bëri të qartë dje në kongresin e CDU-së, se qeveria turke duhet të presë konsekuenca."Nëqoftëse Turqia nuk e respekton protokollin e Ankarasë dhe si të thuash në këtë mënyrë nuk e pranon Qipron atëherë bisedimet me Turqinë nuk mund të vazhdojnë kështu."

Frank Walter Steinmeier ministri i jashtëm gjerman porositi që të mos bëhen hapa shumë të shpejtuar. Duhet siguruar mosnderprerja e bisedimeve. Por biles edhe vetë në partinë e tij ky mendim nuk përkrahet 100 përqind. Këtë problem duhet ta zgjidhin në fund kryetarët e shteteve dhe të qeverive në samitin e tyre në dhjetor. Të rënduara marrëdhëniet evropiano-turke do të jenë kështu apo ashtu.