Ilustrații ale unor proverbe iubite în Germania
Câte proverbe germane cunoașteți? Iată câteva dintre cele mai uzuale și încă foarte valabile.
Reden ist Silber, Schweigen ist Gold / Tăcerea e de aur
Traducerea directă în limba română ar fi ”Vorba e de argint, tăcerea e de aur”. Expresia ”vorba de argint” a apărut în Biblie (Psalmi 12:6). Iar în secolul al 13-lea, un învățat sunnit, Ibn Kathir, a atribuit expresia ”tăcerea e de aur” unui personaj din Coran, Luqman. Dar astăzi, mulți își amintesc o parte din acest proverb datorită unui cântec al formației englezești The Tremeloes.
Mit Speck fängt man Mäuse / Șoarecii se prind cu slănină
Dacă vrei să obții ceva, trebuie să faci oferta atractivă. În acest exemplu, șoricelul este atras de o bucată de slănină. Și, într-un final, în... capcană. Dar nu trebuie să fie neapărat o capcană. Acest proverb se folosește deseori în contexte de afaceri.
Eine Hand wäscht die andere / O mână spală pe alta
Unde se termină ajutorul și unde începe corupția? Acest proverb se învârte undeva în zona gri. În mod cinic, înseamnă că un infractor îl ajută pe altul sau un politician corupt este acoperit de cel care îi oferă bani. Dar în sens pozitiv înseamnă ajutor reciproc. Proverbul se folosește și în limba engleză, ”Tit for tat”, varianta originală aparținându-i filosofului grec Epiharm.
Lieber den Spatz in der Hand, als die Taube auf dem Dach / Nu da vrabia din mână pentru cioara de pe gard
Traducerea directă din limba germană ar fi ”Mai bine vrabia din mînă, decât porumbelul de pe acoperiș”. Acest proverb, apărut în limba latină, avertizează asupra riscului de a ne dori întotdeauna mai mult.
In der Not frisst der Teufel Fliegen / În caz de urgență, diavolul mănâncă și muște
Ați mânca muște dacă ați fi nevoiți? La fel ar face și diavolul, conform acestui proverb german din secolul 19. Dar având în vedere că unul dintre numele diavolului este Beelzebul, ceea ce în traducere din limba greacă înseamnă ”Stăpânul muștelor”, semnificația acestui proverb este cu atât mai adâncă: diavolul și-ar mânca și semenii.
Pech im Spiel, Glück in der Liebe / Ghinion la bani, noroc în dragoste
Consolare pentru cei care joacă jocuri de noroc. Pentru că traducerea directă a acestui proverb din limba germană ar fi ”Ghinion la joc, noroc în dragoste”. Dar unii susțin că proverbul este de fapt unul spaniol, care spune că ”Cei care își caută fericirea la jocurile de noroc nu o vor mai găsi acasă”.
Ein gutes Gewissen ist ein sanftes Ruhekissen / Conștiința curată este pernă moale
Există cel puțin un echivalent în limba română pentru acest frumos proverb german: ”Constiința liniștită doarme și pe furtună”. Căt se poate de adevărat și etern valabil.
Viele Köche verderben den Brei / Mai mulți bucătari strică mămăliga
"Copilul cu mai multe moașe rămâne cu buricul netăiat" ar fi echivalentul în limba română. Originea acestui proverb este necunoscută, însă mesajul său foarte clar: acolo unde lucrează mai mulți, e nevoie de un lider.
Kleider machen Leute / Haina îl face pe om
Un proverb provenit din limba latină: Vestis virus reddit. Scriitorul american Mark Twain l-a adaptat ușor, spunând că ”Oamenii goi nu au nicio influență în societate”.
Scherben bringen Glück / Cioburile aduc noroc
La nunțile evreiești se sparg pahare, simbolizând distrugerea templului și noroc pentru miri. Și în Germania înaintea nunților se sparge vesela de porțelan. Mirii sunt aici însă ceva mai puțin fericiți, pentru că ei trebuie să adune cioburile.
Einem geschenkten Gaul schaut man nicht ins Maul / Calul de dar nu se caută la dinți
Același proverb ca în lima română sugerează că, pe vremea în care se ofereau cai în dar, era considerat nepoliticos să verifici vârsta și sănătatea acestora. La fel cum în ziua de astăzi nu se verifică prețul unui cadou.
Lügen haben kurze Beine / Minciuna are picioare scurte
În germană, ”Minciunile au picioare scurte”. Acest proverb există în multe culturi. Varianta africană ar fi ”Poți mânca o dată cu o minciună, dar nu și a doua oară”. În limba aramaică, ”Adevărul stă în picioare, iar minciuna nu”.
Jeder ist seines Glückes Schmied / Norocu-i după cum și-l face omul
Acest proverb îi aparține consulului latin Appius Claudius Caecus și a fost scris în jurul anului 300 îC. Traducerea directă din limba germană este ”Fiecare este fierarul propriului noroc”. În engleză însă, fierarul devine artizan: ”Fiecare este artizanul propriului noroc”.
Der Apfel fällt nicht weit vom Stamm / Așchia nu sare departe de trunchi
În limba germană, ”Mărul nu sare departe de trunchi”.
Morgenstund hat Gold im Mund / Cine se trezește de dimineață departe ajunge
Acest proverb este foarte cunoscut germanilor, la fel cum era pe vremea romanilor. Umanistul renascentist Erasmus a modificat apoi acest proverb în ”Aurora musis amica”, adică ”Dimineața este prietenul creativității”. În limba engleză mesajul este transmis în felul următor: "The early bird gets the worm", în traducere ”Pasărea care se trezește devreme găsește viermele”.